Trào ngược dạ dày gây sụt cân có nguy hiểm không?

Trào ngược dạ dày gây sụt cân là dấu hiệu cảnh báo bệnh tiến triển nặng, người bệnh cần tiến hành điều trị ngay, tránh xảy ra biến chứng nguy hiểm như: hẹp thực quản, viêm loét thực quản, barrett thực quản, nguy cơ ung thư thực quản… Trong bài viết dưới đây, dược sĩ Nguyễn Thị Thu của Yumangel.vn sẽ chia sẻ những nguy cơ tiềm ẩn khi bị sụt cân do trào ngược dạ dày.

I. Mối liên hệ giữa trào ngược dạ dày và giảm cân

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng các chất trong dạ dày trào ngược trở lại thực quản gây ra các triệu chứng khó chịu như: ợ chua, ợ hơi, nôn ói, buồn nôn, ăn không ngon, chán ăn, bị khó nuốt; ho, viêm họng, tiết nhiều nước bọt, bị khàn giọng…

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trào ngược dạ dày nhưng phần lớn là cơ quan dạ dày – thực quản có bất thường và do thói quen ăn uống không khoa học. Bệnh trào ngược dạ dày nếu không được điều trị sớm và đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng như hẹp thực quản, viêm loét thực quản, barrett thực quản, nguy hiểm hơn là làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.

Vậy trào ngược dạ dày có gây sụt cân không? Theo các chuyên gia sức khỏe, bệnh trào ngược dạ dày không trực tiếp gây ra triệu chứng sụt cân ngay cho người bệnh. Tuy nhiên, tình trạng trào ngược lại gây ảnh hưởng đến khả năng ăn uống của người bệnh. Người bệnh bị chán ăn, ăn không ngon kéo dài sẽ dẫn đến sụt cân.

Cụ thể, khi triệu chứng nôn, buồn nôn kéo dài khiến lượng thức ăn nạp vào cơ thể không được hấp thụ dinh dưỡng tốt, lâu ngày người bệnh gặp phải tình trạng thiếu chất sẽ dẫn đến sụt cân. Bên cạnh đó, các triệu chứng như đắng miệng, khó nuốt kéo dài sẽ gây ra cảm giác chán ăn, ăn không ngon cho người bệnh. Khi đó lượng ăn ít dần đi thì cân nặng cũng sẽ giảm theo. Cụ thể:

• Các triệu chứng đắng miệng, khó nuốt liên tục xuất hiện khiến bệnh nhân chán ăn, lượng ăn ít dần đi, từ đó cân nặng cũng sẽ bị sụt giảm theo.
• Triệu chứng nôn, buồn nôn kéo dài khiến lượng thức ăn nạp vào cơ thể không được hấp thụ dinh dưỡng. Về lâu dài, bệnh nhân bị thiếu chất dẫn đến tình trạng sụt cân. 
• Trào ngược dạ dày thường xuyên xảy ra vào ban đêm gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giấc ngủ của người bệnh. Một số bệnh nhân bị mất ngủ kéo dài, ngủ không sâu giấc, không ngon khiến tinh thần và sức khỏe suy yếu, cân nặng sụt giảm.

Như vậy, bệnh trào ngược dạ dày với các triệu chứng khó chịu như đắng miệng, buồn nôn, nôn ói, khó nuốt… xảy ra liên tục và kéo dài có thể khiến người bệnh chán ăn, mệt mỏi dẫn đến sụt cân và suy nhược cơ thể.

Xem thêm:

• Trào ngược dạ dày gây chóng mặt
• Trào ngược dạ dày gây rối loạn nhịp tim

III. Trào ngược dạ dày gây sụt cân có nguy hiểm không?

Trào ngược dạ dày thực quản gây sụt cân là dấu hiệu cảnh bảo bệnh lý tiến triển trở nặng. Bệnh nhân cần thăm khám và điều trị ngay để tránh những biến chứng nguy hiểm xảy ra đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống.

Thiếu cân có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là ở người lớn tuổi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người thiếu cân có nguy cơ tử vong và bệnh tim mạch cao hơn (1)(2).

Bên cạnh các trường hợp sụt cân do ảnh hưởng từ những triệu chứng trào người dạ dày thực quản, sụt cân còn có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm khác như:

• Các bệnh lý tiêu hóa ác tính: ung thư dạ dày, ung thư trực tràng, ung thư tá tràng, u nhú ác tính, ung thư đại tràng…
• Các bệnh lý tiêu hóa lành tính: viêm loét dạ dày tá tràng, bệnh celiac, viêm loét hang vị, viêm ruột, nhiễm ký sinh trùng đường ruột,…
• Bệnh lý khác: Polyp ở dạ dày, polyp đại trực tràng.

IV. Nên làm gì khi trào ngược dạ dày gây sụt cân?

Bệnh nhân bị trào ngược dạ dày gây sụt cân tốt nhất nên đi khám sớm để được bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tùy thuộc nguyên nhân và mức độ bệnh mà bác sĩ có thể chỉ định phương pháp điều trị sau:

1. Điều trị bằng thuốc

Các loại thuốc thường được bác sĩ chỉ định sử dụng trong đơn thuốc chữa bệnh trào ngược dạ dày gồm:

• Thuốc trung hòa Acid: Các thuốc trung hòa Acid dạ dày thường dùng là loại thuốc có chứa các muối nhôm và các muối magnesi như Maalox, Alusi, Gastropulgite… Thời gian thích hợp để dùng thuốc là từ 1 – 3 giờ sau khi ăn.
• Thuốc ức chế bơm Proton (PPI): Đây là nhóm thuốc ngăn tiết acid dạ. Một số loại thuốc phổ biến như Omeprazole, Pantoprazole, Esomeprazole, Rabeprazole, Lansoprazole, Dexlansoprazole… Người bệnh cần dùng trước khi ăn khoảng 30 phút. Thời gian điều trị thường kéo dài từ 4-12 tuần.
• Thuốc kháng thụ thể Histamin H2: Một số thuốc phổ biến như Zantac, Ranitidine, Tagamet… Nên uống thuốc sau bữa ăn khoảng 15-30 phút.
• Thuốc tác dụng trên chức năng vận động thực quản (Prokinetics): Nhóm thuốc này thường được dùng kết hợp với nhóm ức chế bơm Proton (PPI) trong điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Một số loại phổ biến như Metoclopramide, Domperidone, Baclofen…

2. Điều trị phẫu thuật

Điều trị phẫu thuật được bác sĩ chỉ định với các bệnh nhân trào ngược dạ dày không đáp ứng với điều trị nội khoa bằng thuốc hoặc khi bệnh nhân không muốn dùng thuốc trong thời gian dài.

Các phương pháp phẫu thuật điều trị trào ngược dạ dày phổ biến hiện nay gồm:

• Nội soi can thiệp: Khâu cơ thắt dưới thực quản.
• Phẫu thuật tạo hình thực quản bằng phương pháp Nissen.
• Dùng thiết bị từ tính để thắt cơ vòng thực quản.

V. Cách giảm triệu chứng tụt cân của người bị trào ngược thực quản

Bệnh nhân trào ngược dạ dày bị sụt cân vẫn có thể tăng cân trở lại và kiểm soát cân nặng của mình với 8 cách dưới đây:

1. Chế độ ăn uống hợp lý: Để có chế độ ăn uống hợp lý, bệnh nhân trào ngược tuân thủ một số nguyên tắc sau: Tuyệt đối không bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng; chia nhỏ thành nhiều bữa ăn trong ngày, không nên ăn nhiều trong 1 bữa; đảm bảo khoảng cách tối thiểu 3 giờ giữa các bữa ăn và giờ đi ngủ; ăn chậm và nhai kỹ từng miếng để có thể hỗ trợ tiêu hóa; tránh các thực phẩm và đồ uống tạo ra khí như đồ ăn nhanh, ống hút, kẹo cao su, đồ uống có ga; ưu tiên chế biến thực phẩm dưới dạng luộc, hấp, hạn chế xào, rán và nướng; tăng cường ăn hoa quả và rau củ giàu chất xơ, uống đủ nước….
2. Dùng sữa chua và các sản phẩm từ sữa: Sữa chua giàu men vi sinh có lợi giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa. Một số loại sữa người trào ngược dạ dày có thể uống như: sữa tươi, sữa hạt. Không nên uống sữa đặc, sữa đậu nành, sữa cocola… 
3. Bổ sung đạm dễ tiêu hóa: Bổ sung đạm dễ tiêu hóa giúp trung hòa axit dư thừa, giảm nhẹ các triệu chứng trào ngược. Tuy nhiên, bệnh nhân trào ngược cần chú ý chọn các loại thịt nạc, ít mỡ và không da để tránh gây thêm căng thẳng cho dạ dày.
4. Đa dạng thực phẩm: Nên ăn đa dạng thực phẩm để cơ thể được cung cấp đủ dinh dưỡng và đạt mục tiêu tăng cân. 
5. Đừng bỏ qua rau xanh: Tiêu thụ rau xanh giúp môi trường dạ dày luôn khỏe mạnh đồng thời điều chỉnh nồng độ axit và giảm ợ hơi và ợ chua. Một số loại rau xanh tốt cho bệnh nhân trào ngược dạ dày như súp lơ, bí, bắp cải, đậu xanh, đậu nành, đậu đen… 
6. Hạn chế thực phẩm giàu chất béo: Vì đồ ăn giàu chất béo có thể làm giãn cơ vòng thực quản dưới, dẫn đến tăng trào ngược axit dạ dày. Bên cạnh đó, tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo còn làm gián đoạn quá trình tiêu hóa dẫn đến đầy hơi, ợ hơi và buồn nôn. 
7. Giảm thiểu gia vị nóng và đồ ngọt: Các loại gia vị cay nóng như hạt tiêu, ớt, mù tạt có thể khiến các triệu chứng khó chịu của trào ngược và tình trạng viêm loét nghiêm trọng hơn. Thực phẩm nhiều đường như sôcôla, sữa và đồ ngọt có thể thể gây đầy hơi, khó chịu. Vì vậy bệnh nhân trào ngược dạ dày muốn tăng nên giảm thiểu nhóm gia vị nóng và đồ ngọt.
8. Tránh thực phẩm có tính axit: Một số thực phẩm có hàm lượng axit cao như bưởi, cam, chanh, cà chua… khi ăn có thể gây loét dạ dày và rối loạn tiêu hóa khi tiêu thụ quá mức.

Trên đây là tổng hợp 8 cách cơ bản, nếu muốn biết thêm chi tiết bạn có thể tham khảo cách tăng cân cho người trào ngược dạ dày theo khuyến nghị của dược sĩ Nguyễn Thị Thu – Tham vấn y khoa của yumangel.

Bên cạnh điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, người bị trào ngược dạ dày nên kết hợp dùng thuốc dạ dày chữ Y – Yumangel để cải thiện triệu chứng bệnh và giảm cảm giác khó chịu. 

Thành phần chính của Yumangel là Almagate có tác dụng trung hòa acid dạ dày dư nhanh nên làm thuyên giảm các triệu chứng ợ nóng, ợ hơi, buồn nôn… của bệnh trào ngược dạ dày nhanh chóng chỉ sau 5-10 phút sử dụng. 

Thuốc Yumangel được bào chế ở dạng hỗn dịch, tạo ra lớp màng tương tự như lớp chất nhầy trên bề mặt niêm mạc, giúp bảo vệ dạ dày khỏi các tác nhân gây hại. Sản phẩm ở dạng gói nhỏ, xé uống ngay không cần pha với nước nên tiện sử dụng và dễ dàng để mang đi.

Thuốc dạ dày chữ Y – Yumangel được phân phối rộng khắp trên toàn quốc và được chỉ định với các trường hợp sau: 

• Các trường hợp tăng tiết acid gây các triệu chứng như nóng rát, ợ hơi, ợ chua, đầy bụng, khó tiêu …
• Người bị bệnh viêm dạ dày, loét dạ dày – tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản.
• Người thường xuyên uống rượu bia, đồ uống có chất kích thích như cà phê, chè mạn, làm việc căng thẳng…

Trào ngược dạ dày gây sụt cân không phải là tình trạng phổ biến nhưng có thể là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, người bệnh không nên chủ quan. Hãy chủ động thăm khám sớm kết hợp thay đổi chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh để kiểm soát và phòng ngừa bệnh.

Tài liệu tham khảo:

• (1) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5625617/
• (2) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29310352/