Bệnh U nhú hậu môn là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và 3 phương pháp điều trị tận gốc

U nhú hậu môn là tình trạng mọc mụn thịt ở quanh hậu môn, ống hậu môn hoặc trực tràng. Bệnh thường không nguy hiểm nhưng nếu để kéo dài không điều trị có thể gây biến chứng nguy hiểm như ung thư hậu môn hoặc ung thư trực tràng. Do đó, việc phát hiện và điều trị bệnh sớm là cần thiết. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin y khoa chính xác về phương pháp chẩn đoán và điều trị u nhú hậu môn.

I. Bệnh U nhú hậu môn là gì?

U nhú hậu môn thực chất là sự quá sản của biểu mô niêm mạc ống hậu môn, thường xuất hiện tại vị trí Đường Lược (Dentate Line). Đây là các u lành tính có cấu trúc hình ba cạnh hoặc hình đầu vú, màu trắng hoặc hồng nhạt, cứng và không giãn tĩnh mạch.

U nhú hậu môn được xem là biến chứng của nhiều căn bệnh lý hậu môn trực tràng mãn tính như: hẹp hậu môn, viêm ống hậu môn, nứt kẽ hậu môn, bệnh trĩ…

Bệnh u nhú hậu môn có thể lây nhiễm từ dịch tiết thông qua việc sử dụng chung đồ cá nhân hoặc qua đường quan hệ tình dục (đối với trường hợp u nhú do virus HPV gây ra).

Bệnh u nhú hậu môn có thể lây nhiễm nhiễm từ dịch tiết thông qua việc sử dụng chung đồ cá nhân hoặc qua đường quan hệ tình dục. 

Xem thêm: U nhú thực quản là gì?

Bệnh u nhú hậu môn là gì

Nếu bạn muốn tìm hiểu kỹ hơn về các khối thịt thừa da thừa xuất hiện xung quanh hậu môn – một tình trạng đôi khi bị nhầm lẫn với u nhú, hoặc là di chứng của các bệnh lý mãn tính khác (như trĩ, nứt kẽ hậu môn đã lành) – bạn có thể tham khảo bài viết sau: Cục thịt thừa da thừa ở hậu môn, bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt rõ hơn giữa U nhú hậu môn thực sự (thường xuất hiện bên trong, tại Đường Lược) và các khối thịt thừa da thừa (Skin Tags) bên ngoài, giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn về các loại “thịt dư” tại khu vực hậu môn.

II. Nguyên nhân gây u nhú hậu môn

Nguyên nhân u nhú ở hậu môn đến từ nhiều lý do khác nhau, chúng ta cần phân biệt rõ hai nhóm nguyên nhân chính để có hướng điều trị phù hợp:

• Do viêm nhiễm mãn tính và kích thích cơ học: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra u nhú phì đại (Anal Papilla Hypertrophy). Tình trạng táo bón kéo dài khiến phân cứng cọ xát vào vùng
• Đường lược, kết hợp với các bệnh lý như nứt kẽ hậu môn hay bệnh trĩ, sẽ kích thích các nhú gai tăng sinh kích thước. Chế độ ăn uống thiếu khoa học (ăn nhiều đạm, ít chất xơ) chính là yếu tố thúc đẩy tình trạng này.
• Do Virus HPV (Human Papilloma Virus): Đây là nguyên nhân gây ra bệnh sùi mào gà hậu môn (mụn cóc sinh dục). Các u nhú do HPV gây ra rất dễ lây lan, thường có bề mặt sần sùi như súp lơ. Bệnh nhân sẽ cảm thấy đau rát khi ngồi, tăng tiết dịch nhầy ở ống hậu môn, chảy máu khi đi vệ sinh, ngứa ngáy và vướng víu.
• Bệnh polyp hậu môn: Bệnh polyp hậu môn làm xuất hiện các nốt u ở hậu môn. Nếu để lâu không chữa trị có thể chuyển biến thành bệnh ung thư rất nguy hiểm.
• Bệnh áp xe hậu môn:U nhú hậu môn lành tính cũng có thể là một trong các biểu hiện điển hình của bệnh áp xe hậu môn.

U nhú hậu môn do nhiều nguyên nhân gây ra

III. Biểu hiện và dấu hiệu của u nhú hậu môn

Người bệnh có thể phát hiện sớm thông qua một số triệu chứng bệnh u nhú hậu môn được chia theo các nhóm sau:

1. Dấu hiệu nhận biết bằng mắt thường

• Người bệnh có thể sờ thấy hoặc nhìn thấy các khối thịt thừa nhỏ, màu trắng hoặc hồng nhạt lồi ra ở vùng hậu môn.
• U nhú hậu môn có thể sa ra ngoài khi đi đại tiện và tự co lại, hoặc nằm thường trực bên ngoài nếu kích thước lớn.

2. Triệu chứng cơ năng

• Cảm giác vướng víu, cộm và đau rát khi ngồi hoặc khi di chuyển.
• Ngứa ngáy hậu môn dữ dội do dịch nhầy tiết ra từ u nhú gây kích ứng da.
• Thường xuyên muốn đi tiểu hoặc đi đại tiện nhưng cảm giác đi không hết (mót rặn).

3. Biểu hiện nghiêm trọng

• Chảy máu hậu môn: Máu có thể dính trên giấy vệ sinh hoặc lẫn trong phân do khối u nhú bị cọ xát và tổn thương.
• Viêm nhiễm, sưng tấy hậu môn kèm theo đau nhức.
• Khó khăn khi đi đại tiện.

Biểu hiện của u nhú hậu môn

IV. Đối tượng hay bị u nhú hậu môn

U nhú hậu môn xuất hiện cả ở nam giới và nữ giới.Theo các thống kê, nam giới và nữ giới trong độ tuổi từ 30 – 45 là đối tượng có nguy cơ mắc u nhú hậu môn cao hơn. Ngoài ra, một số đối tượng khác cũng có khả năng bị u nhú hậu môn gồm:

• Những người bị mắc bệnh lý ở hậu môn – trực tràng như: táo bón, bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn kéo dài nhưng không điều trị.
• Những người thường xuyên phải ngồi hoặc đứng nhiều.
• Những người có chế độ ăn uống thiếu khoa học như: ăn nhiều đồ ăn dầu mỡ, đồ cay nóng, ăn ít chất xơ, dùng nhiều các chất kích thích…

V. U nhú hậu môn có nguy hiểm không? 

U nhú hậu môn là bệnh lý lành tính khi người bệnh phát hiện và điều trị sớm. Ngược lại, nếu không điều trị kịp thời và triệt để, đặc biệt là đối với các u nhú do nhiễm virus HPV tuýp nguy cơ cao (như type 16, 18), bệnh có khả năng trở thành ác tính với nguy cơ cao gây ra ung thư hậu môn, ung thư đại trực tràng. Không chỉ vậy, bệnh u nhú hậu môn gây đau đớn cho người bệnh, dẫn tới thiếu máu ảnh hưởng đến sức khoẻ và trí tuệ… Vì vậy, người bệnh tuyệt đối không nên chủ quan.

VI. U nhú hậu môn có tự hết không? 

U nhú hậu môn không thể tự hết và tự khỏi nếu người bệnh không dùng các biện pháp điều trị phù hợp. Do đó, ngay khi thất các khối u nhú xuất hiện ở vùng hậu môn, người bệnh cần đến ngay bệnh viện để được thăm khám và chỉ định phương pháp điều trị u nhú hậu môn kịp thời, tránh để kéo dài bệnh trở nặng và gây nhiều biến chứng nguy hiểm. 

Bệnh u nhú hậu môn không thể tự khỏi mà cần sử dụng các phương pháp điều trị phù hợp.

VII. Cách chữa u nhú hậu môn hiệu quả 

Tùy theo mức độ phát triển, kích thước và tình trạng của u nhú ở hậu môn của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ có những chỉ định về cách điều trị u nhú hậu môn sao cho phù hợp.

1. Thuốc trị u nhú hậu môn (điều trị nội khoa)

Với các trường hợp u nhú hậu môn ở trẻ em và người lớn mới ở giai đoạn đầu, biểu hiện bệnh còn nhẹ thì bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị. 

Vậy u nhú hậu môn uống thuốc gì? Bệnh nhân thường được chỉ định dùng thuốc chữa u nhú hậu môn như: thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh, thuốc tiêu viêm để ngăn các u phát triển nặng hơn và giảm triệu chứng bệnh. Đối với u nhú do virus (sùi mào gà), bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc bôi đặc hiệu giúp phá hủy mô bệnh như: Podophyllin 25%, Acid Trichloroacetic (TCA) hoặc kem bôi Imiquimod.

2. Các kỹ thuật can thiệp ngoại khoa ít xâm lấn

Nếu việc dùng thuốc không hiệu quả hoặc u nhú có kích thước trung bình, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp vật lý để loại bỏ u nhú như:

• Đốt điện.
• Bắn Laser CO2: Sử dụng tia laser để phá hủy mô u nhú một cách chính xác.
• Liệu pháp lạnh (Cryotherapy): Sử dụng nitơ lỏng để làm đông cứng và hoại tử khối u.

3. Phẫu thuật u nhú hậu môn

Nếu tình trạng u nhú phát triển nặng, kích thước lớn, có chân rộng và kéo dài, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân phẫu thuật cắt u nhú hậu môn. Hiện nay, các phương pháp phẫu thuật hiện đại như PPH hoặc HCPT thường được ưu tiên sử dụng để giảm đau đớn, hạn chế chảy máu và bảo tồn cơ thắt hậu môn. Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân, từng vùng hoặc tại chỗ để tránh gây cảm giác đau đớn.

Lưu ý: Các bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân không được tự ý dùng thuốc chữa u nhú hậu môn khi chưa thông qua chỉ định của bác sĩ.

Cùng không nên tự ý trị tại nhà bằng các biện pháp đốt hay cắt u nhú vì rất dễ gây viêm nhiễm khiến tình trạng bệnh nặng hơn.

VIII. Cách chăm sóc bệnh nhân u nhú hậu môn

Trong thời gian điều trị, người bệnh cần tuân thủ một số nguyên tắc dưới đây để giúp bệnh mau khỏi và tránh tái phát trở lại:

• Xây dựng thói quen ăn uống khoa học bằng cách: ăn nhiều rau củ, trái cây, các loại hạt giàu chất xơ; hạn chế rượu, bia, thuốc lá.
• Đặc biệt cần uống đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru. Việc cung cấp đủ nước và chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón – nguyên nhân gốc rễ gây áp lực lên ống hậu môn và làm hình thành u nhú.
• Vệ sinh hậu môn sạch sẽ khi đi vệ sinh để tránh cho hậu môn và u nhú bị viêm nhiễm.
• Uống nước ấm vào buổi sáng sau khi thức dậy nhằm mục đích thúc đẩy hoạt động của nhu động ruột.
• Vận động cơ thể liên tục, không nên đứng hoặc ngồi quá lâu một chỗ.
• Sau khi phẫu thuật cắt u nhú, người bệnh cần tránh lao động nặng, khiêng vác quá sức.

Như vậy chúng tôi đã vừa cùng các bạn tìm hiểu về bệnh u nhú hậu môn là gì, cách nhận biết và điều trị u nhú hậu môn hiệu quả. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn chủ động phát hiện bệnh và có biện pháp phòng ngừa bệnh để luôn có một sức khỏe tốt.

Xem thêm: 

• Hậu môn ẩm ướt là bệnh gì
• Mọc mụn hậu môn là bệnh gì