Thoát vị thành bụng là gì? Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị

Bệnh thoát vị thành bụng có thể gây ra hoại tử các tạng, dẫn đến tử vong nếu không được điều trị phù hợp. Do đó, đừng bỏ qua bài viết này của Yumangel.vn để hiểu hơn về bệnh học thoát vị thành bụng, từ đó biết cách nhận biết và xử lý khi cần thiết bạn nhé!

I – Bệnh thoát vị thành bụng là gì?

Các vị trí thoát vị thành bụng có thể kể đến là rốn, thắt lưng, thượng vị…

Thoát vị thành bụng là một tình trạng y tế khá phổ biến ở mọi độ tuổi và giới tính. Đây là tình trạng khi các cơ, mô và dây chằng bên trong bụng bị bung ra, hay trượt ra khỏi vị trí bình thường và gây ra đau đớn và khó chịu cho người bệnh. Thoát vị thành bụng có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng có nhiều nhóm người có nguy cơ cao hơn bao gồm những người thường xuyên vận động nặng, những người có tiền sử thoát vị, phụ nữ mang thai và người già.

Cơ chế thoát vị thành bụng là sự di chuyển của các tạng bên trong xoang bụng tới thành bụng thông qua chỗ thành bụng bị yếu..  

Thoát vị bẹn là thoát vị thành bụng thường gặp nhất, thông qua chỗ yếu của thành bụng là vết mổ cũ hoặc thành bụng bị thiếu hụt lớp cơ.

Bên cạnh đó, còn có các loại thoát vị thành bụng khác như thoát vị thành bụng vùng thượng vị, thoát vị thành bụng vùng rốn, vùng thắt lưng… Khối thoát vị thành bụng thường biểu hiện thông qua một khối u lồi trên bụng, kèm theo cảm giác đau tức.

Xem thêm các bệnh lý khác:

• Bệnh viêm loét thực quản
• Xuất huyết thực quản

II – Các loại thoát vị thành bụng

• Thoát vị rốn (umbilical hernia): Là tình trạng khi các cơ mạc treo xâm nhập qua vùng yếu xung quanh rốn, tạo thành một hoặc nhiều khoé ở vùng rốn.
• Thoát vị thành bụng vùng thượng vị (epigastric hernia): Là tình trạng khi mạc cốt hoặc mạc treo xâm nhập qua vùng yếu ở vùng thượng vị của thành bụng, thường giữa xương sườn và xương chẻ.
• Thoát vị qua cung Douglas (Douglas hernia): Là tình trạng khi các cơ, mô hoặc cấu trúc bên trong thoát ra qua vùng cung Douglas, vùng nằm giữa tử cung và hậu môn.
• Thoát vị vết mổ (incisional hernia): Là tình trạng khi các cơ, mô hoặc cấu trúc bên trong thoát ra qua vết mổ hoặc vùng yếu xung quanh vết mổ sau một phẫu thuật trước đó trong khu vực bụng.

III – Nguyên nhân gây thoát vị thành bụng

Cơ thành bụng bị hở hoặc bị yếu là nguyên nhân chính gây thoát vị thành bụng. Sự khiếm khuyết của thành bụng sẽ gây nên một khối lồi lớn ở trên bụng. Khi cơ thành bụng bị kéo căng hơn, áp lực trong khoang bụng sẽ tăng lên, khiến cho khối u lớn và rõ ràng hơn.

Ngoài ra, thoát vị bụng cũng có thể bắt nguồn từ việc bệnh nhân sử dụng thuốc hoặc chế độ sinh hoạt, ăn uống thiếu khoa học.

Đối với tình trạng thoát vị thành bụng ở thai nhi và thoát vị thành bụng ở trẻ sơ sinh, hiện các bác sĩ vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác. Thoát vị thành bụng bẩm sinh có thể do sự thay đổi hormone hoặc gen của thai nhi, cũng có thể do trong quá trình mang thai người mẹ ăn uống, uống thuốc,… chưa phù hợp.

Bên cạnh các nguyên nhân kể trên, các yếu tố dưới đây cũng làm tăng nguy cơ mắc thoát vị thành bụng:

• Thoát vị thành bụng sau mổ (phẫu thuật) vùng bụng.
• Thoát vị thành bụng khi mang thai, đặc biệt là các phụ nữ mang thai khi còn quá trẻ.
• Thoát vị thành bụng sau sinh, nhất là phụ nữ sinh mổ.
• Người phải làm việc nặng nhọc, dùng nhiều sức.
• Người hút thuốc lá hoặc sử dụng đồ uống có cồn.
• Người bị thừa cân, béo phì.
• Chế độ ăn uống, sử dụng thuốc của mẹ bầu cũng làm tăng nguy cơ thoát vị thành bụng thai nhi và trẻ sơ sinh.

Thoát vị thành bụng của thai nhi có thể do chế độ ăn uống, sử dụng thuốc của mẹ.

IV – Dấu hiệu thoát vị thành bụng

Dấu hiệu của thoát vị thành bụng có thể thay đổi tùy thuộc vào từng loại thoát vị và đặc điểm của từng bệnh nhân. Tuy nhiên, dưới đây là một số dấu hiệu chung mà người bệnh có thể gặp phải:

• Vết phình: Một khu vực phình lên hoặc khoé xuất hiện trên bề mặt của thành bụng. Kích thước và hình dạng của phình có thể thay đổi, đôi khi nổi rõ khi bạn đứng hoặc tăng áp lực trong bụng (như khi ho hoặc chướng bụng).
• Đau và không thoải mái: Cảm giác đau, khó chịu hoặc áp lực trong khu vực thoát vị. Đau có thể tăng khi bạn vận động, nằm nghiêng hoặc nâng đồ nặng.
• Rối loạn tiêu hóa: Bạn có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa, buồn nôn, nôn mửa, táo bón hoặc tiêu chảy.
• Khó thở: Nhất là khi thoát vị áp lực lên các cơ hoặc cấu trúc bên trong ổ bụng gần các cơ phổi hoặc màng phổi.
• Tăng kích thước khi vận động: Khi bạn vận động, vị trí thoát vị có thể di chuyển và kích thước của phình có thể tăng lên.
• Mệt mỏi và giảm cân: Trong một số trường hợp, thoát vị có thể gây ra mệt mỏi và giảm cân do khó khăn trong việc tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.

V – Chẩn đoán thoát vị thành bụng

Chẩn đoán thoát vị thành bụng thường được đặt dựa trên sự kết hợp của các phương pháp và quy trình sau:

• Kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc khám lâm sàng kỹ lưỡng để kiểm tra vùng bụng và cảm nhận các dấu hiệu nổi bật như vết phình, khoé hoặc phần bất thường nào khác. Họ cũng sẽ thăm dò các triệu chứng và yêu cầu bạn cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng và lịch sử bệnh.
• Kiểm tra hình ảnh: Để xác định chính xác và chẩn đoán thoát vị thành bụng, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm, chụp X-quang, hoặc chụp CT. Các hình ảnh này giúp bác sĩ xem xét cấu trúc bên trong và xác định vị trí, kích thước và tính chất của thoát vị.
• Thử nghiệm chức năng: Bác sĩ có thể yêu cầu thử nghiệm chức năng như siêu âm Doppler, xét nghiệm chức năng đường tiêu hóa hoặc xét nghiệm chức năng thận để đánh giá tình trạng cụ thể của các cơ, mạch máu, hoặc cấu trúc bên trong bị ảnh hưởng.
• Quy trình thăm dò: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu quy trình thăm dò như thăm dò tiêu hóa hoặc thăm dò nội soi để có cái nhìn trực tiếp và chi tiết hơn về thoát vị và tình trạng các cấu trúc xung quanh.

VI – Ai có nguy cơ cao mắc thoát vị thành bụng

Thoát vị thành bụng có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng có một số yếu tố và nhóm người có nguy cơ cao hơn bị thoát vị thành bụng. Các yếu tố này bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Có một yếu tố di truyền trong thoát vị thành bụng, vì vậy nếu trong gia đình có người mắc thoát vị thành bụng, bạn có nguy cơ cao hơn bị tình trạng này.
• Giới tính: Thoát vị thành bụng phổ biến hơn ở nam giới do cấu trúc cơ bụng yếu hơn so với nữ giới. Tuy nhiên, phụ nữ cũng có thể bị thoát vị thành bụng.
• Tuổi: Người già có nguy cơ cao hơn bị thoát vị thành bụng do suy yếu của cơ và cấu trúc bên trong trong quá trình lão hóa.
• Các yếu tố gây áp lực trong bụng: Các hoạt động hoặc tình trạng tạo áp lực trong bụng như nâng đồ nặng, ho, chướng bụng, táo bón, hoặc mang thai có thể làm tăng nguy cơ thoát vị thành bụng.
• Béo phì: Người béo phì có nguy cơ cao hơn bị thoát vị thành bụng do áp lực mạch máu và cơ bụng lớn hơn.
• Tiền sử phẫu thuật: Người đã từng phẫu thuật trong khu vực bụng có nguy cơ cao hơn bị thoát vị thành bụng, đặc biệt sau khi phẫu thuật mổ bụng trước đó.
• Yếu tố tăng áp lực trong bụng khác: Những yếu tố như sỏi thận, viêm ruột, hoặc viêm gan có thể làm tăng nguy cơ thoát vị thành bụng.

VII – Bị thoát vị thành bụng có nguy hiểm không? 

Biến chứng của thoát vị thành bụng có thể gây tử vong.

Thoát vị thành bụng có thể gây ra một số nguy hiểm và biến chứng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Dưới đây là một số nguy hiểm có thể xảy ra:

• Tắc nghẽn: Thoát vị có thể gây tắc nghẽn ruột, khi các cơ hoặc cấu trúc bị kẹt và gây cản trở cho quá trình tiêu hóa và lưu thông ruột. Điều này có thể gây đau, buồn nôn, nôn mửa, táo bón, hoặc tiêu chảy. Tắc nghẽn ruột là tình trạng cấp tính và cần được xử lý ngay lập tức.
• Nghẹt tạng: Trong một số trường hợp, thoát vị có thể gây nghẹt hoặc bị tắc tạng bên trong vùng thoát vị, gây cản trở lưu thông máu và gây tổn thương cho tạng đó. Nếu không được xử lý kịp thời, điều này có thể gây tổn thương và suy giảm chức năng của tạng bị nghẹt.
• Nhiễm trùng: Thoát vị có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng trong vùng thoát vị. Nếu kẹt tạng không được đặt lại và xử lý sớm, có thể xảy ra viêm nhiễm và nhiễm trùng, gây ra triệu chứng như đỏ, sưng, đau và hạch vùng thoát vị.

Do đó, đừng bỏ qua hướng dẫn xử trí thoát vị thành bụng dưới đây để áp dụng ngay khi cần thiết bạn nhé!

VIII – Cách chữa thoát vị thành bụng

Thoát vị thành bụng trẻ em và người lớn thường được chẩn đoán thông qua siêu âm. Bên cạnh đó, thoát vị bẩm sinh cũng có thể phát hiện sớm từ khi trẻ còn trong bụng mẹ hoặc mới chào đời.

Bác sĩ cũng áp dụng phương pháp siêu âm thoát vị thành bụng để chẩn đoán thoát vị bẩm sinh.

Tùy thuộc vào vị trí thoát vị, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp điều trị thoát vị thành bụng khác nhau. Trong đó có mổ thoát vị thành bụng nội soi hoặc mổ mở. 

Hiện nay, phương pháp phẫu thuật thoát vị thành bụng nội soi được áp dụng phổ biến hơn. Bởi phương pháp này có thể chữa thoát vị thành bụng ở các vị trí khác nhau, giúp bệnh nhân giảm đau đớn và giảm tái phát.

Sau quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ hướng dẫn người nhà chăm sóc bệnh nhân thoát vị thành bụng. Người nhà bệnh nhân cần tuân thủ theo chỉ dẫn để đề phòng các biến chứng sau mổ và giúp bệnh nhân bình phục tốt.

Để biết chính xác chi phí mổ thoát vị thành bụng cũng như quy trình phẫu thuật thoát vị thành bụng, bạn có thể tới thăm khám tại các bệnh viện. Bởi vì, chi phí mổ và quy trình mổ của các phương pháp là không giống nhau.

Trên đây là những thông tin bạn cần biết về thoát vị thành bụng. Nếu bạn cần được tư vấn thêm về thoát vị thành bụng cũng như các bệnh lý liên quan đến tiêu hóa, đừng quên gọi đến hotline 1800.1125 (miễn cước) để trò chuyện trực tiếp cùng dược sĩ của thuốc dạ dày chữ Y – Yumangel nhé.

Xem thêm bệnh lý khác:

• Thoát vị hoành
• Thoát vị bẹn