Bị HP dạ dày kiêng ăn gì để loại bỏ bệnh triệt để, nhanh chóng? 

Bị HP dạ dày kiêng ăn gì? Chế độ ăn kiêng HP loại bỏ bất kỳ thực phẩm nào kích thích tiết axit dạ dày (cà phê, trà đen và nước ngọt) cũng như thực phẩm gây kích ứng niêm mạc dạ dày (như hạt tiêu và các loại thịt béo đã qua chế như thịt xông khói và thịt xông khói, lạp xưởng)…

I. Vi khuẩn HP ảnh hưởng thế nào đến hệ tiêu hóa? 

HP (H. pylori/Helicobacter pylori) là một loại vi khuẩn trú ngụ trong niêm mạc dạ dày và thường gây viêm dạ dày. Trong một số trường hợp, nhiễm vi khuẩn HP cũng có thể dẫn đến các vấn đề khác như ung thư dạ dày, loét, thiếu vitamin B12, thiếu máu, tiểu đường và gan nhiễm mỡ.

Thống kê cho thấy, H.pylori gây ra hơn 80% các trường hợp loét tá tràng và tới 50% các trường hợp loét dạ dày. Khoảng 50% dân số thế giới nhiễm H pylori. Vi khuẩn HP có thể được chẩn đoán thông qua một số xét nghiệm bao gồm sinh thiết nội soi, xét nghiệm máu, xét nghiệm phân và xét nghiệm urê trong hơi thở. 

Khoảng 50% dân số thế giới nhiễm H pylori.

Sau khi xâm nhập vào dạ dày, H Pylori ảnh hưởng đáng kể đến từng bước trong quá trình tiêu hóa:

1. Kém tiêu hóa và kém hấp thu protein

Để tồn tại trong môi trường dạ dày, H Pylori làm giảm lượng axit clohydric (HCl) do tế bào thành trong dạ dày tạo ra. Điều này gây cản trở mọi bước tiêu hóa sau đó. 

Nếu không có đủ HCl, enzyme bắt đầu bước đầu tiên của quá trình tiêu hóa protein và pepsin sẽ không được kích hoạt. Kết quả là tình trạng kém tiêu hóa và kém hấp thu protein có thể xảy ra. 

Thông thường, các vấn đề về tinh thần và nhận thức như sương mù não, trầm cảm và lo lắng xảy ra sau khi nhiễm H Pylori là do lượng chất dẫn truyền thần kinh trong não thấp. Axit amin mà cơ thể chúng ta thu được từ quá trình tiêu hóa và hấp thụ protein là thành phần tạo nên các chất dẫn truyền thần kinh này. 

Axit amin cũng cần thiết cho nhiều chức năng chính trong cơ thể, bao gồm sản xuất enzyme, cân bằng hormone, sức mạnh miễn dịch, sản xuất năng lượng, sức khỏe của tóc và da, chứ không chỉ xây dựng cơ bắp.  

2. Làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày

H Pylori cũng có thể làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày. Khi thức ăn đọng lại trong dạ dày quá lâu, nó có thể gây đau bụng và khó chịu. 

Thức ăn có thể bị lên men trong dạ dày và khí sinh ra có thể đẩy lên cơ ngăn cách dạ dày với thực quản, gây trào ngược và ợ nóng.  

3. Rối loạn sinh lý và nhiễm trùng đường ruột

Mặc dù H Pylori được coi là một vấn đề về đường tiêu hóa trên nhưng nó lại ảnh hưởng đáng kể đến phần dưới của ruột. 

Khi thức ăn được giải phóng từ dạ dày đến tá tràng, tuyến tụy và túi mật sẽ tiết ra các enzym tiêu hóa và mật để tiếp tục quá trình tiêu hóa. Độ axit của thức ăn từ dạ dày là tín hiệu báo hiệu cho các cơ quan này giải phóng chất chứa trong đó. 

Tuy nhiên, vì vi khuẩn HP cản trở quá trình sản xuất axit, tuyến tụy và túi mật và giảm các enzym tiêu hóa – mật nên có thể dẫn đến rối loạn sinh lý và nhiễm trùng đường ruột.

4. Làm giảm quá trình sản xuất enzyme ở ruột non

Cuối cùng, vi khuẩn H Pylori có thể làm giảm quá trình sản xuất enzyme ở ruột non. 

Một nghiên cứu cho thấy, những người mắc bệnh H Pylori có mức enzyme lactase thấp hơn, loại enzyme phân hủy đường sữa, so với những người không bị nhiễm trùng. 

Sau khi xâm nhập vào dạ dày, H Pylori ảnh hưởng đáng kể đến từng bước trong quá trình tiêu hóa.

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) khuyến cáo những người bị loét dạ dày hoặc tá tràng nên xét nghiệm H. pylori. Nếu phát hiện nhiễm trùng thì nên điều trị bằng kháng sinh. 

Khi được chẩn đoán bị nhiễm vi khuẩn HP, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để loại bỏ vi khuẩn này, cũng như thuốc để bảo vệ dạ dày và giảm sản xuất axit. Thay đổi chế độ ăn uống cũng được bác sĩ khuyến khích để hỗ trợ cải thiện và phòng ngừa bệnh tiến triển nặng hơn.

II. Người bị HP dạ dày kiêng ăn gì? 

Trong quá trình điều trị HP dạ dày, điều quan trọng là tránh ăn những thực phẩm có thể gây kích ứng dạ dày hoặc có thể kích thích tiết dịch dạ dày, cũng như những thực phẩm làm nặng thêm tác dụng phụ. Dưới đây là những thực phẩm/đồ ăn/ thức uống người bị HP dạ dày nên kiêng ăn:

1. Thực phẩm gây kích thích tăng tiết axit dạ dày 

Các thực phẩm gây kích thích tăng tiết axit dạ dày người bị nhiễm HP nên tránh ăn gồm:

• Cà phê, socola và trà đen: nhóm đồ uống này chứa caffeine – một chất kích thích chuyển động của dạ dày và tiết dịch dạ dày, gây kích ứng nhiều hơn. Vì vậy, nếu sử dụng dễ gây kích ứng niêm mạc dạ dày, khiến dạ dày có cảm giác nóng rát, khó chịu. Các loại đồ uống này  có thể làm trầm trọng thêm tình trạng nếu bạn đã bị loét dạ dày, viêm dạ dày hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
• Nước ngọt và đồ uống có ga: làm căng dạ dày và có thể gây đau và trào ngược axit. 
• Đồ uống có cồn như bia, rượu: có thể trực tiếp gây hại cho dạ dày, khiến các vết loét hiện có trong dạ dày lan rộng và làm tăng nguy cơ tiến triển thành ung thư.
• Các loại trái cây có vị chua như chanh, cam, dứa: có thể gây đau dạ dày, co thắt thực quản dưới, gây ra các triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản, ợ nóng, khó tiêu. 

Người bị HP không nên ăn thực phẩm gây kích thích tăng tiết axit dạ dày như cà phê, nước ngọt, bia rượu..

2. Thực phẩm gây kích ứng niêm mạc dạ dày 

Người bị HP dạ dày cũng cần tránh tiêu thụ các thực phẩm gây kích ứng niêm mạc dạ dày sau:

• Thực phẩm tiêu và nhiều gia vị: như tỏi, mù tạt, sốt cà chua, sốt mayonnaise, sốt Worcester, nước tương, sốt tỏi và nước kho. 
• Các loại thịt béo, đồ chiên rán và phô mai vàng: vì chúng giàu chất béo nên sẽ khiến quá trình tiêu hóa khó khăn và tăng thời gian thức ăn lưu lại trong dạ dày. 
• Thịt chế biến và thực phẩm đóng hộp: nhóm thực phẩm này chứa nhiều chất bảo quản và phụ gia hóa học có thể gây kích ứng dạ dày và ruột, làm tăng tình trạng viêm nhiễm.

Người bị HP không nên ăn thực phẩm gây kích ứng dạ dày như các loại thịt chế biến và đóng hộp.

3. Thực phẩm làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày 

Một chế độ ăn giàu thực phẩm giàu natri và chất béo không chỉ làm tăng nguy cơ loét dạ dày tá tràng mà còn có thể khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn khi nhiễm trùng xảy ra. 

Cụ thể:

• Chế độ ăn nhiều muối: sẽ kích hoạt hoạt động của gen khiến H. pylori hoạt động mạnh hơn trong dạ dày, gây viêm và lan rộng các tổn thương dạ dày. 
• Chế độ ăn giàu chất béo, đặc biệt là từ những nguồn không lành mạnh: Có nhiều khả năng làm môi trường trong dạ dày bị thay đổi, khiến nó trở thành nơi lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, đặc biệt là HP dạ dày.
• Thức ăn cay nóng: Ngoài ra, thức ăn cay nóng cũng có thể làm tăng nguy cơ loét dạ dày, đồng thời làm giảm khả năng tiêu hóa cũng như tăng tiết dịch vị, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn HP phát triển và gây bệnh.

Chính vì vậy, người bị HP dạ dày nên tránh những thực phẩm nhiều muối và chất béo như: đồ ăn, đồ ăn đông lạnh, các sản phẩm sữa nguyên chất, thịt đã qua xử lý, hạt muối, đồ hộp; thức ăn cay nóng như tiêu, ớt, tỏi, mù tạt, gừng, mì cay…

Thực phẩm làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày như nhiều muồi, giàu chất béo, cay nóng cũng cần loại bỏ khỏi chế độ ăn của người bị HP dạ dày.

4. Thực phẩm làm nặng thêm tác dụng phụ

– Soda và các thành phần nhân tạo trong soda có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đầy hơi và khó chịu ở dạ dày liên quan đến vi khuẩn HP.

– Nếu bị đầy hơi và chướng bụng, hãy tránh những thực phẩm khó tiêu hóa như các loại đậu, tinh bột phức hợp, rau họ cải sống và chất xơ có thể lên men. 

– Nếu bạn bị trào ngược axit, hãy tránh hành, tỏi, trà, thực phẩm có múi, sôcôla và đồ uống có ga.

Soda và các thành phần nhân tạo trong soda có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đầy hơi và khó chịu ở dạ dày liên quan đến vi khuẩn HP.

III. Bị HP dạ dày nên ăn gì?

Bên cạnh thắc mắc bị HP dạ dày kiêng ăn gì thì vấn đề nên ăn gì khi bị HP cũng được nhiều người bệnh quan tâm tìm hiểm để hỗ trợ cải thiện bệnh nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Các chuyên gia khuyên người bị HP dạ dày nên bổ sung những thực phẩm dưới đây vào chế độ ăn hàng ngày để hỗ trợ điều trị HP:

1. Thực phẩm giàu probiotic

Ngoài kháng sinh, men vi sinh (probiotic) cũng giúp loại bỏ vi khuẩn H. pylori. Probiotic được hình thành bởi các vi khuẩn tốt sống trong ruột và kích thích sản sinh hệ thực vật chống lại vi khuẩn HP đồng thời làm giảm các tác dụng phụ xuất hiện trong quá trình điều trị bệnh tiêu chảy, táo bón và tiêu hóa kém.

Mặt khác, các probiotic còn có khả năng cân bằng hệ vi sinh đường ruột, loại bỏ nhiễm trùng và giảm tác động viêm nhiễm cũng như sự phát triển tổn thương ở niêm mạc dạ dày. 

Để cải thiện môi trường vi khuẩn trong ruột và thúc đẩy quá trình lành vết thương ở vùng niêm mạc dạ dày, người bị nhiễm HP dạ dày hãy cân nhắc bổ sung các thực phẩm giàu probiotic sau vào chế độ ăn uống hàng ngày: 

• Sữa chua.
• Kombucha.
• Kefir.
• Kim chi.
• Dưa cải bắp.
• Tương miso.

Những thực phẩm trên có chứa men vi sinh giúp hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn HP và cải thiện khả năng chữa lành vết loét dạ dày, đặc biệt là Lactobacillus và Bifidobacteria.

2. Thực phẩm nhiều Omega-3 và omega-6

Omega-3 và omega-6 giúp giảm viêm dạ dày và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn HP. Hai chất béo tốt này có thể được tìm thấy trong các thực phẩm như dầu cá, dầu ô liu, hạt cà rốt và dầu hạt bưởi.

Người bị HP dạ dày nên ăn thực phẩm nhiều Omega-3 và omega-6

4. Bông cải xanh, súp lơ và bắp cải

Ba loại rau này, đặc biệt là bông cải xanh chứa chất isothiocyanates có công dụng ngăn ngừa ung thư và chống lại vi khuẩn HP. Bên cạnh đó, còn giúp làm giảm sự lây lan của vi khuẩn HP trong ruột.

Tiêu thụ các loại rau này dễ tiêu hóa và giúp giảm đau dạ dày. Người bị HP dạ dày nên dùng 70g mỗi ngày bông cải xanh, súp lơ hoặc bắp cải để có kết quả tốt nhất.

3. Rau củ, trái cây không axit

Nên ăn trái cây không chứa axit và rau luộc trong quá trình điều trị HP dạ dày vì thực phẩm này dễ tiêu hóa và giúp cải thiện chức năng ruột.

Một số loại trái cây người bị HP dạ dày nên ăn như quả dâu tây, mâm xôi, quả mâm xôi, việt quất, chuối, thanh long, bơ,  đu đủ chín… Các loại quả này chứa các dưỡng chất giúp chống lại sự phát triển của vi khuẩn HP.

5. Thịt trắng và cá

Thịt trắng và cá có hàm lượng chất béo thấp giúp tiêu hóa và ngăn chặn thức ăn lưu lại quá lâu trong dạ dày (có thể gây đau và cảm giác no khi điều trị). 

Cách tốt nhất để chế biến thịt trắng và cá cho người bị đau dạ dày là luộc hoặc hấp cùng chút muối lá nguyệt quế để tăng thêm hương vị mà không kích thích sản xuất axit trong dạ dày. 

6. Uống đủ nước

Người bị nhiễm vi khuẩn HP hãy đảm bảo uống đủ 8 ly nước/ngày. Điều này không chỉ giúp tăng cường sức khỏe tổng thể mà còn giúp giảm kích ứng do nhiễm khuẩn HP gây ra.

Theo một nghiên cứu, nước giúp trung hòa dịch dạ dày bằng cách tăng độ pH. Nó có tác dụng tương tự như thuốc kháng axit. Để có kết quả tốt nhất, hãy hỏi bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng về lượng nước lý tưởng hàng ngày phù hợp với tình trạng của bạn. 

Bên cạnh việc uống đủ nước, hãy đảm bảo nguồn nước sạch và an toàn. Nếu không, nó có thể làm nghiêm trọng hơn vết loét dạ dày. Vi khuẩn H. pylori cũng có thể lây nhiễm từ nước bọt, dụng cụ bẩn và nước bị ô nhiễm.  

Người bị nhiễm vi khuẩn HP hãy đảm bảo uống đủ 8 ly nước/ngày.

IV. Gợi ý kế hoạch ăn kiêng trong 3 ngày cho người bị HP 

Dưới đây thuốc dạ dày chữ Y sẽ gợi thực đơn ăn kiêng trong 3 ngày cho người bị nhiễm HP dạ dày giúp hỗ trợ quá trình điều trị bệnh đạt kết quả tốt nhất:

V. Lời khuyên khác trong thói quen ăn uống khi bị HP

Sau khi đã nắm được bị HP dạ dày kiêng ăn gì và nên ăn gì, người nhiễm HP dạ dày cũng cũng chú ý tới khoảng thời gian giữa các bữa ăn và cách chế biến thực phẩm phù hợp.

1. Khoảng thời gian giữa các bữa ăn

Khi hệ thống tiêu hóa bị căng thẳng hoặc không hoạt động bình thường, lượng thức ăn bạn ăn và khoảng thời gian giữa các bữa ăn cũng có thể dẫn đến kích ứng và đau dạ dày. 

Việc điều chỉnh thời gian ăn uống phù hợp có thể có lợi cho người bị HP da dày. Hãy thử ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn 3 bữa lớn. Trong đó, bao gồm một hoặc hai bữa ăn nhẹ trong ngày để giảm thiểu cơn đói không kiểm soát được.

2. Phương pháp chế biến 

Điều quan trọng nhất cần nhớ khi chế biến thức ăn cho người bị HP dạ dày là tránh xa chiên, rán, xào nhiều dầu mỡ.

Thay vào đỏ, nên áp dụng một số phương pháp nấu ăn ít gây kích ứng dạ dày bao gồm nướng, hầm, luộc và hấp.

Người bị HP dạ dày nên ăn nhiều bữa nhỏ, chế biến thức ăn dưới dạng luộc, hấp, hầm hoặc nướng.

Sau khi điều trị vi khuẩn HP thành công, điều quan trọng là người bệnh phải luôn rửa sạch tay, hoa quả và trái cây; nấu chín thực phẩm trước khi ăn uống nước đun sôi. Bởi vì vi khuẩn HP có thể hiện diện trong thực phẩm sống và dễ dàng lây nhiễm trở lại.

Đồng thời, vận động thể thao chăm chỉ để có sức khỏe tốt giúp chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn. Ngoài ra, nên thực hiện lối sống lành mạnh và thói quen sinh hoạt tốt để vi khuẩn HP không có điều ki và  môi trường tốt để sinh sôi phát triển.

Cách điều trị H. pylori thường là dùng thuốc ức chế bơm proton (omeprazole và pantoprazole) và kháng sinh (amoxicillin và clarithromycin) trong khoảng 7 ngày.  Tuy nhiên, để việc điều trị có hiệu quả cao và nhanh chóng, người bệnh có chế độ ăn uống hợp, nắm được bị nhiễm HP dạ dày không nên ăn gì và nên ăn gì. 

Nếu không chắc chắn bị HP dạ dày kiêng ăn gì và nên ăn gì, hãy tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ về thực phẩm cần tránh và nên ăn khi bị HP dạ dày để mau chóng đẩy lùi bệnh.

Để được tư vấn kỹ hơn về sức khỏe dạ dày, bạn vui lòng gọi đến hotline 1800.1125 (miễn phí cước) để gặp trực tiếp dược sĩ của Yumangel nhé.

Tài liệu tham khảo:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10262674/

https://www.vinmec.com/en/gastroenterology-hepatobiliary/health-news/note-to-choose-food-for-people-infected-with-stomach-hp-bacteria/

https://www.personalabs.com/blog/5-diet-tips-if-you-have-stomach-ulcers-h-pylori-infection/

https://www.leonawest.com/h-pylori-infection/

https://www.tuasaude.com/en/diet-for-h-pylori/

https://nourzibdeh.com/h-pylori-diet/

Có thể bạn quan tâm:

• Top 7 thuốc điều trị HP cho trẻ em hiệu quả
• Uống thuốc điều trị HP có mệt không?