Phẫu thuật Nissen tạo van chống trào ngược dạ dày là gì

Phẫu thuật Nissen hay còn gọi là là phương pháp để điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Theo đó, bác sĩ sẽ tạo ra một cơ thắt ở đáy thực quản để ngăn ngừa trào ngược axit. Dưới đây là tất cả thông tin cần biết về phương pháp Nissen. 

I. Phẫu thuật Nissen là gì?

Phẫu thuật Nissen fundoplication là phẫu thuật cuộn đáy vị dùng trong điều trị trào ngược dạ dày. Phương pháp này giúp tăng chênh lệch áp suất giữa dạ dày và thực quản bằng cách cuộn đáy vị quanh thực quản xa, thường là giáp vòng. Trong quá trình thực hiện, bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo ra một cơ thắt (cơ thắt chặt) ở đáy thực quản để ngăn ngừa trào ngược axit. Hầu hết mọi người nhận thấy triệu chứng trào ngược axit giảm đáng kể sau phẫu thuật.

II. Mục đích của phẫu thuật Nissen 

Trong thủ thuật Nissen Fundoplication, một phần của dạ dày được quấn quanh thực quản dưới để thắt chặt cơ thắt thực quản dưới (LES). Từ đó, ngăn chặn axit dạ dày trào ngược lên trên thực quản.

Hình ảnh dạ dày trước và sau khi thực hiện phẫu thuật Nissen.

III. Phân loại phẫu thuật Nissen

Có hai loại phẫu thuật Nissen fundoplication gồm mổ mở và mổ nội soi:

1. Phẫu thuật Nissen mở

Thủ thuật này được thực hiện thông qua một đường rạch ở bụng. Với phương pháp này, bác sĩ phẫu thuật có thể tiếp cận bên trong cơ thể bằng các dụng cụ lớn hơn và nhiều chuyển động hơn.

2. Phẫu thuật Nissen nội soi

Thủ thuật mổ nội soi Nissen được thực hiện thông qua một số lỗ nhỏ trên bụng và camera để quan sát bên trong cơ thể.

Phẫu thuật Nissen gồm 2 loại là mổ mở và mổ nội soi.

IV. Chỉ định và chống chỉ định phẫu thuật Nissen

Chỉ định và chống chỉ định phẫu thuật Nissen cụ thể như sau: 

1. Chỉ định 

Phẫu thuật Nissen fundoplication được chỉ định cho bệnh nhân trào ngược dạ dày trong các trường hợp sau:

• Tình trạng trào ngược dạ dày thực quản nặng.
• Bệnh nhân không đáp ứng với thuốc điều trị.
• Phải điều trị bằng thuốc lâu dài.
• Xuất hiện các biến chứng của bệnh.

2. Chống chỉ định

Phẫu thuật Nissen chống chỉ định dùng trong các trường hợp sau: 

• Thể trạng người bệnh quá yếu không chịu được phẫu thuật.
• Người bệnh già yếu, có nhiều bệnh phối hợp.
• Người bệnh ung thư thực quản.

Chống chỉ định của phẫu thuật Nissen nội soi gồm: 

• Người có tiền sử mổ viêm phúc mạc, tắc ruột.
• Cổ trướng tự do hoặc cổ trướng khu trú.
• Thoát vị thành bụng, thoát vị rốn. 
• Nhiễm khuẩn tại chỗ thành bụng.
• Bệnh lý rối loạn đông máu.

Phẫu thuật Nissen fundoplication được chỉ định cho bệnh nhân trào ngược dạ dày và không đáp ứng với thuốc.

V. Quy trình thực hiện phẫu thuật Nissen

1. Trước khi phẫu thuật

Trước khi thực hiện phẫu thuật Nissen, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm để kiểm tra sức khỏe thực quản và dạ dày: 

• Chụp X-quang GI (chụp X-quang nuốt barium) để đánh giá thực quản, dạ dày và ruột non thông qua hình ảnh thu được. 
• Đo áp lực thực quản khi nuốt.
• Nội soi đường tiêu hóa trên để kiểm tra dạ dày.
• Sử dụng đầu dò pH để tìm kiếm bằng chứng về axit trong thực quản.

Các nhân viên y tế sử dụng các xét nghiệm này để đánh giá bất kỳ tình trạng hẹp nào ở thực quản của bạn. Họ cũng có thể yêu cầu các xét nghiệm này để tìm thoát vị khe thực quản (hiatal hernia). Trong tình trạng này, phần trên của dạ dày phình ra vào thực quản. Thoát vị khe thực quản có thể làm nặng thêm các triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản.

Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ yêu cầu người bệnh nhịn ăn và uống trước thời điểm phẫu thuật 6 – 8 tiếng để đảm bảo an toàn cho ca phẫu thuật.

Bệnh nhân cần nhịn ăn uống và làm một số xét nghiệm trước khi phẫu thuật Nissen.

2. Thực hiện phẫu thuật

Bệnh nhân sẽ được gây mê bằng cách dùng thuốc tiêm tĩnh mạch. Quy trình thực hiện phẫu thuật Nissen mở và nội soi cụ thể như sau:

• Phẫu thuật Nissen mở: Bác sĩ phẫu thuật tạo một vết mổ lớn ở bụng. Sau đó thực hiện quấn phần trên của dạ dày (đáy) quanh phần dưới của thực quản. Tiếp đó, đóng vết mổ bằng ghim.
• Phẫu thuật Nissen nội soi: Bác sĩ phẫu thuật tạo bốn đến năm vết rạch nhỏ ở bụng. Đưa một ống nội soi (dụng cụ nhỏ có camera) vào bụng. Thông qua hình camera, bác sĩ sử dụng các dụng cụ phẫu thuật cực nhỏ để quấn dạ dày trên quanh thực quản dưới. Đóng vết mổ bằng các mũi khâu.

Bác sĩ thực hiện phẫu thuật Nissen

3. Sau phẫu thuật 

Một số vấn đề người bệnh cần nắm được sau phẫu thuật Nissen là:

• Bệnh nhân cần nằm ở viện một vài ngày để theo dõi sau phẫu thuật.
• Cổ họng có thể bị đau trong một hoặc hai ngày. 
• Sau quá trình phẫu thuật, cổ họng của bạn có thể bị đau trong một hoặc hai ngày. Nếu bạn được phẫu thuật thắt tâm vị mở thì sẽ cần đặt ống sonde dạ dày tạm thời. Ống Sonde này giúp làm sạch dịch tiêu hóa trong dạ dày trong khi lành vết thương.
• Người bệnh sau phẫu thuật sẽ được ăn qua đường tĩnh mạch cho tới khi có thể ăn trở lại.
• Khoảng 7 đến 10 ngày đầu sau phẫu thuật, người bệnh nên ăn thức ăn mềm dễ tiêu hóa. 
• Xì hơi hoặc đi tiêu là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang quay trở lại chức năng bình thường.
• Bệnh nhân cần tránh tập thể dục nặng trong vài tuần sau phẫu thuật.
• Người bệnh cũng có thể cần truyền tĩnh mạch để cung cấp dịch cho cơ thể cho đến khi có thể ăn lại.

Bệnh nhân cần nằm ở viện một vài ngày để theo dõi sau phẫu thuật.

VI. Ưu – nhược điểm của phẫu thuật Nissen

Dưới đây là một số đánh giá về ưu – nhược điểm của phương pháp phẫu thuật Nissen điều trị trào ngược dạ dày thực quản: 

1. Ưu điểm

Hầu hết mọi người đều nhận thấy sự cải thiện các triệu chứng trào ngược axit sau khi thực hiện phẫu thuật gây quỹ Nissen. Giảm trào ngược thực quản giúp người bệnh thoải mái hơn và giảm nguy cơ bị Barrett thực quản.

• Kiểm soát hiệu quả các triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản.
• Có thể điều trị dứt điểm bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
• Thời gian nằm viện ngắn ngày.
• Khả năng phục hồi cơ thể tốt hơn
• Người bệnh ít bị đau đớn trong và sau khi phẫu thuật.

2. Rủi ro và biến chứng của phẫu thuật Nissen

• Có thể gây ra một số tác dụng phụ như khó nuốt, đầy hơi, táo bón.
• Trường hợp không thành công, bệnh nhân có thể cần phẫu thuật lại.

Phẫu thuật Nissen giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh trào ngược hiệu quả nhưng nếu cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ.

VII. Đánh giá hiệu quả của phẫu thuật Nissen

Hầu hết người bệnh sau khi phẫu thuật Nissen đều nhận thấy sự cải thiện rõ rệt của các triệu chứng trào ngược axit. Điều này không chỉ giúp bệnh nhân thoải mái và khỏe mạnh hơn mà còn giảm nguy cơ phát triển bệnh thực quản Barrett. Barrett thực quản làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.

Cả phẫu thuật mở và nội soi đều đạt kết quả tốt ở >90% trường hợp, hiệu quả giảm triệu chứng ngang nhau, cải thiện chất lượng sống, giảm nhu cầu dùng thuốc. Phân tích về chi phí/hiệu quả cho thấy nếu bệnh nhân cần điều trị >10 năm bằng thuốc, thì can thiệp phẫu thuật sẽ có lợi hơn.

Hầu hết người bệnh sau khi phẫu thuật Nissen đều nhận thấy sự cải thiện rõ rệt của các triệu chứng trào ngược axit.

VIII. Giải đáp thắc mắc về phẫu thuật Nissen

Một số thắc mắc khác về phương pháp phẫu thuật Nissen điều trị trào ngược dạ dày thực quản sẽ được giải đáp dưới đây:

1. Phẫu thuật Nissen mất bao lâu để phục hồi?

Thời gian phục hồi sau phẫu thuật Nissen khá nhanh. Trong đó, phẫu thuật Nissen nội soi sẽ ít đau hơn và phục hồi nhanh hơn so với mổ Nissen mở.

Thông thường, người bệnh có thể trở lại hoạt động bình thường và tập thể dục nhẹ trong vòng vài ngày sau phẫu thuật.

2. Sau phẫu thuật Nissen người bệnh được xuất viện? 

Bệnh nhân thực hiện phẫu thuật Nissen có thể xuất viện sau 1-2 ngày phẫu thuật. Thậm chí, một số bệnh nhân mổ Nissen nội soi có thể ra về ngay sau khi ca phẫu thuật hoàn thành.

3. Phẫu thuật Nissen có gây tác dụng phụ không? 

Phẫu thuật Nissen mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị trào ngược dạ dày thực quản nặng. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như khó nuốt, đầy hơi, táo bón.

4. Phẫu thuật Nissen có rủi ro hoặc biến chứng gì không?

Sau khi phẫu thuật Nissen, các triệu chứng bệnh vẫn có nguy cơ tái phát. Một số bệnh nhân cần phẫu thuật lại sau hai đến ba năm. 

Bên cạnh đó, giống như tất cả các ca phẫu thuật, phẫu thuật gây quỹ Nissen cũng có nguy cơ nhiễm trùng tại vết mổ, sưng xung quanh vết mổ. Do đó, người bệnh nên đến gặp bác sĩ nếu bị chảy máu, sưng vết mổ kèm theo sốt, nôn mửa, da ở vết mổ đỏ bừng và nóng.

Phẫu thuật Nissen là một phẫu thuật để điều trị trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Nếu người bệnh không đáp ứng với thuốc hoặc các phương pháp điều trị không xâm lấn khác, bác sĩ sẽ đề nghị phẫu thuật. Hầu hết người bệnh trào ngược dạ dày sau khi thực hiện phẫu thuật Nissen đều giảm các triệu chứng của bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Xem thêm:

Chi phí phẫu thuật trào ngược dạ dày