Trào ngược dạ dày gây ù tai là một vấn đề không hiếm gặp, khiến nhiều người lo lắng khi các triệu chứng khó chịu ở tai xuất hiện cùng lúc với bệnh lý dạ dày. Mặc dù không phải là nguyên nhân trực tiếp, nhưng bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) có thể dẫn đến các vấn đề ở tai và gây ra ù tai như một hệ quả thứ phát.
Vậy cơ chế nào gây ra tình trạng này và làm sao để kiểm soát hiệu quả? Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa GERD và ù tai, giải thích rõ nguyên nhân, các triệu chứng cần lưu ý và phương pháp điều trị tập trung vào gốc rễ vấn đề.
Mục lục
I. Tìm hiểu về GERD và ù tai
Trước khi đi vào mối liên hệ, chúng ta cần hiểu rõ về hai tình trạng này.
1. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là gì?
GERD là một rối loạn tiêu hóa mãn tính, xảy ra khi axit dạ dày và các chất dịch khác thường xuyên trào ngược lên thực quản. Tình trạng này không chỉ gây ra các triệu chứng điển hình như ợ nóng, ợ chua, mà còn có thể ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận như họng, thanh quản và thậm chí là tai.
Các triệu chứng như đau họng mãn tính, khàn giọng, ho dai dẳng cũng có thể là dấu hiệu của GERD ảnh hưởng lên đường hô hấp trên.
GERD là một rối loạn tiêu hóa mãn tính
2. Ù tai (Tinnitus) là gì?
Ù tai không phải là một bệnh mà là một triệu chứng, thường mô tả cảm giác nghe thấy tiếng kêu, vo ve, rít hoặc ù trong tai mà không có nguồn âm thanh thực tế từ bên ngoài.
Đây là dấu hiệu cho thấy có vấn đề tiềm ẩn trong hệ thống thính giác, bao gồm tai, dây thần kinh thính giác hoặc các vùng não xử lý âm thanh.
Ù tai không phải là một bệnh mà là một triệu chứng
II. Cơ chế trào ngược dạ dày gây ù tai
Mối liên hệ nhân quả giữa GERD và ù tai ngày càng được nhiều nghiên cứu chỉ ra. Cơ chế chính được giải thích như sau:
1. Ảnh hưởng trực tiếp của axit lên tai giữa
- Khi axit dạ dày (với đặc tính axidity cao) trào ngược lên thực quản, nó có thể tiếp tục di chuyển lên vùng họng và thanh quản (gây ra tình trạng viêm thanh quản do trào ngược – Reflux Laryngitis, một thuộc tính hiếm được ghi nhận).
- Từ đây, các enzyme và axit dạ dày có khả năng xâm nhập vào tai giữa, có thể thông qua vòi nhĩ (vòi Eustachian) hoặc ảnh hưởng đến các cấu trúc mỏng manh như màng cửa sổ tròn.
- Sự tiếp xúc này gây viêm và tổn thương niêm mạc tai giữa, làm tăng tính thấm của màng tai, khiến tai dễ bị tổn thương hơn.
2. Gây ra các vấn đề về tai dẫn đến ù tai
- Sự viêm và kích ứng do axit có thể dẫn đến rối loạn chức năng vòi nhĩ, khiến tai khó điều hòa áp suất, gây cảm giác đầy tai, đau tai.
- GERD cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tai giữa (viêm tai giữa) do môi trường tai bị thay đổi và khả năng thanh thải dịch kém đi.
- Tình trạng viêm kéo dài hoặc nhiễm trùng tai có thể gây tổn thương cấu trúc tai, dẫn đến mất thính lực ở các mức độ khác nhau.
- Chính những vấn đề này tại tai giữa (như rối loạn chức năng vòi nhĩ, viêm tai giữa, mất thính lực) là nguyên nhân trực tiếp gây ra triệu chứng ù tai.
Như vậy, GERD không trực tiếp tạo ra tiếng ù trong tai, mà nó gây ra các tổn thương và rối loạn chức năng ở tai, và ù tai là một triệu chứng của những vấn đề đó (1).
Trào ngược dạ dày gây ù tai do axit dạ dày trào ngược lên thực quản và di chuyển lên vùng họng
III. Nhận biết triệu chứng ù tai do trào ngược dạ dày
Nếu bạn bị GERD và bắt đầu có triệu chứng ù tai, hãy chú ý xem có sự liên quan hay không:
- Ù tai xuất hiện hoặc nặng hơn khi các triệu chứng GERD (buồn nôn, ợ nóng, ợ chua, đau họng, khàn giọng, chóng mặt) bùng phát.
- Cảm giác đầy tai, nặng tai, nghe kém đi kèm với ù tai.
- Có tiền sử viêm họng, viêm thanh quản tái phát không rõ nguyên nhân.
- Triệu chứng ù tai giảm bớt khi kiểm soát tốt tình trạng trào ngược dạ dày.
Có tiền sử viêm họng, viêm thanh quản tái phát không rõ nguyên nhân
IV. Chẩn đoán và phương pháp điều trị hiệu quả
Để chẩn đoán chính xác ù tai có phải do GERD hay không, bạn cần thăm khám bác sĩ, có thể là bác sĩ tiêu hóa hoặc bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng (ENT). Bác sĩ sẽ dựa trên bệnh sử, triệu chứng và có thể cần các xét nghiệm bổ sung để loại trừ các nguyên nhân gây ù tai khác.
Nguyên tắc điều trị cốt lõi là giải quyết tận gốc nguyên nhân gây bệnh, tức là kiểm soát hiệu quả bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
1. Điều trị y tế
- Thuốc ức chế bơm proton (PPIs): Đây là nhóm thuốc chủ lực trong điều trị GERD, hoạt động bằng cách giảm mạnh lượng axit dạ dày tiết ra. Việc giảm acidity của dịch trào ngược giúp bảo vệ niêm mạc thực quản, họng và giảm nguy cơ axit ảnh hưởng đến tai giữa. Ví dụ phổ biến là Omeprazole, Esomeprazole, Lansoprazole…
Lưu ý: Có một số tranh cãi về việc liệu PPIs có thể gây ù tai như một tác dụng phụ hay không. Một số nguồn gợi ý nguy cơ này, trong khi các nghiên cứu khác không tìm thấy mối liên hệ rõ ràng ở bệnh nhân GERD. Điều quan trọng là thảo luận với bác sĩ về lợi ích và rủi ro tiềm ẩn của thuốc. Tuyệt đối không tự ý dùng hoặc ngưng thuốc.
- Các loại thuốc khác: Thuốc kháng axit (như Yumangel), thuốc kháng H2 có thể được sử dụng để giảm triệu chứng tạm thời hoặc trong các trường hợp nhẹ hơn.
Yumangel hỗ trợ giảm nhanh cơn đau dạ dày
2. Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống
Chế độ ăn:
- Tránh các thực phẩm kích thích trào ngược: Đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, socola, bạc hà, cà phê, rượu bia, đồ uống có ga, trái cây chua (cam, chanh…).
- Ưu tiên thực phẩm lành mạnh: Rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc (thịt gà, cá), thực phẩm có tính kiềm nhẹ (chuối, dưa hấu…).
- Ăn chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no.
- Ăn chậm, nhai kỹ.
Ăn chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no
Sinh hoạt:
- Không nằm ngay sau khi ăn, đợi ít nhất 2-3 tiếng.
- Kê cao đầu giường khi ngủ khoảng 15-20cm.
- Nằm nghiêng bên trái có thể giúp giảm trào ngược.
- Giảm cân nếu thừa cân, béo phì.
- Tránh mặc quần áo quá chật vùng bụng.
- Quản lý căng thẳng, stress hiệu quả (yoga, thiền, tập thể dục nhẹ nhàng).
- Ngừng hút thuốc lá.
3. Các biện pháp tự nhiên hỗ trợ
- Gừng: Có thể giúp làm dịu dạ dày, giảm buồn nôn. Dùng trà gừng ấm.
- Nghệ và mật ong: Curcumin trong nghệ có tính chống viêm, mật ong làm dịu niêm mạc. Có thể pha tinh bột nghệ với mật ong và nước ấm.
- Lưu ý: Các biện pháp này chỉ mang tính hỗ trợ giảm triệu chứng GERD nhẹ, không thay thế được phác đồ điều trị của bác sĩ, đặc biệt khi GERD đã gây biến chứng như ù tai.
Muốn chữa trào ngược dạ dày gây ù tai, chúng ta cần điều trị dứt điểm chứng trào ngược dạ dày.
4. Sử dụng sản phẩm giúp loại bỏ trào ngược dạ dày như Yumangel
Để loại bỏ hết trào ngược dạ dày thực quản, bạn cần tới các cơ sở y tế để thăm khám. Từ đó, bác sĩ giúp xác định lý do và đưa ra phác đồ điều trị. Bạn cần tuân thủ đúng phác đồ để bệnh nhanh bình phục và dứt điểm.
Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo sử dụng thuốc dạ dày chữ Y để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu của trào ngược dạ dày thực quản.
Với 2 tác dụng chính là trung hòa axit dịch vị dư thừa và tạo lớp màng nhầy bảo vệ niêm mạc, Yumangel sẽ giảm các triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn, ợ hơi, ợ chua, ợ nóng… nhanh chóng
>>>Tìm hiểu dược sĩ đánh giá gì về thuốc dạ dày chữ Y<<<
V. Cách phòng ngừa trào ngược dạ dày thực quản gây ù tai
Để phòng ngừa bệnh trào ngược dạ dày, bạn có thể áp dụng các cách sau đây:
- Lựa chọn thực phẩm phù hợp: Nên chọn các thực phẩm tốt cho dạ dày, có tác dụng làm lành niêm mạc hoặc trung hòa axit dạ dày, chẳng hạn như cơm, cháo, bánh mì, bánh quy, rau củ quả, cá, protein…
- Về cách ăn uống, bạn cũng nên ăn chậm, nhai kỹ. Đồng thời, có thể chia khẩu phần ăn thành các bữa nhỏ để tránh ăn quá no trong 1 bữa.
- Nên chế biến thực phẩm theo kiểu luộc hấp thay vì chiên xào với quá nhiều dầu mỡ.
- Ăn đúng bữa, không để bụng đói.
- Không nên thức khuya, thay vào đó hãy đi ngủ đúng giờ và ngủ đủ giấc.
- Hạn chế căng thẳng, stress
- Không hút thuốc lá, thuốc lào, và không sử dụng chất kích thích.
- Tập thể dục đều đặn để nâng cao sức khỏe tổng quát cũng như sức khỏe dạ dày.
- Khi ngủ nên kê gối cao, nằm ngửa hoặc nằm nghiêng sang trái.
- Sau khi ăn no không tập thể dục, làm việc, tắm gội, đi ngủ. Nên nghỉ ngơi ít nhất 30 phút trước khi làm những việc khác.
Hạn chế ăn các thực phẩm cay nóng, gây áp lực dạ dày
Trào ngược dạ dày gây ù tai là một biểu hiện phức tạp, cho thấy ảnh hưởng của bệnh lý tiêu hóa lên hệ thống thính giác. Việc điều trị hiệu quả đòi hỏi phải tập trung vào kiểm soát GERD bằng thuốc (như PPIs) kết hợp thay đổi lối sống. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng này, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và có kế hoạch điều trị phù hợp, tránh để bệnh kéo dài gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Nếu bạn cần tư vấn thêm, vui lòng liên hệ với dược sĩ của thuốc dạ dày chữ Y qua hotline 1800.1125 (miễn cước) hoặc bình luận bên dưới.
*Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho chẩn đoán và chỉ định điều trị của bác sĩ chuyên khoa.
Xem thêm:
Hà Thị Kim Liên - Tốt nghiệp Học viện Báo chí và Tuyên truyền niên khóa 2010-2014. Cô có 8 năm kinh nghiệm trong vị trí biên tập viên, content, Copywriter tại các lĩnh vực liên quan tới làm đẹp, sức khỏe…