Test hơi thở HP: Quy trình, độ chính xác, đọc kết quả, chi phí, lưu ý

Test hơi thở HP là phương pháp đo lượng carbon dioxide (CO2) trong hơi thở ra trước và sau khi uống dung dịch có chứa chất mà vi khuẩn HP hủy để kiểm tra người bệnh có bị nhiễm vi khuẩn này hay không. Trong bài viết này, thuốc dạ dày chữ Y thảo luận về cách thực hiện, độ tin cậy của nó và ai có thể thực hiện xét nghiệm này.

HP (Helicobacter pylori/H. pylori) là một loại vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng dạ dày. Xét nghiệm hơi thở H. pylori là một phương pháp chính xác để phát hiện sự hiện diện của nhiễm trùng.

Xét nghiệm/test hơi thở HP là phương pháp đo lượng carbon dioxide (CO2) trong hơi thở ra trước và sau khi uống dung dịch có chứa chất mà vi khuẩn H. pylori phân hủy. Từ đó giúp bác sĩ xác định xem người bệnh có nhiễm vi khuẩn HP hay không. 

Việc chuẩn bị cho bài kiểm tra hơi thở bao gồm việc kiêng một số loại thuốc trong vài tuần và nhịn ăn, uống nước vài giờ trước khi kiểm tra. Xét nghiệm này an toàn khi mang thai và cho trẻ lớn hơn 3 tuổi.

Trong bài viết này, thuốc dạ dày chữ Y sẽ thảo luận về cách thực hiện, độ tin cậy, đối tượng chỉ định, chi phí, địa chỉ uy tín và lưu ý khi thực hiện bài kiểm tra tìm HP dạ dày qua hơi thở. 

I. Test hơi thở HP dạ dày là gì? 

Xét nghiệm hơi thở HP (Urea Breath Test) còn được gọi là xét nghiệm hơi thở ure. Đây là phương pháp giúp phát hiện và chẩn đoán nhiễm vi khuẩn HP, đồng thời đánh giá hiệu quả sau điều trị nhiễm trùng HP.

Test hơi thở HP là phương pháp đo một loại enzyme gọi là urease, hiện diện trong một số vi khuẩn nhưng không có trong tế bào người. H.pylori urease phân hủy ure thành CO2 và amoniac. Sau đó, HP urease sử dụng amoniac để trung hòa axit dạ dày và thúc đẩy quá trình xâm chiếm dạ dày.

Khi sự phân hủy ure xảy ra, CO2 đi vào máu và di chuyển đến phổi, giải phóng nó khi thở ra. Xét nghiệm đo lượng CO2 của bệnh nhân trong hơi thở được lấy trước và sau đó nuốt chất có chứa urê. Nếu mẫu hơi thở thứ hai có nồng độ CO2 cao hơn mức thông thường thì đó là dấu hiệu của nhiễm trùng H. pylori.

II. Các dạng test hơi thở tìm kiếm vi khuẩn HP 

Có hai loại thử nghiệm test hơi thở HP là xét nghiệm hơi thở HP 14C và xét nghiệm hơi thở HP 13C.

1. Xét nghiệm hơi thở HP 14C

Phương pháp xét nghiệm này sử dụng một hàm lượng nhỏ chất phóng xạ để xét nghiệm. Hàm lượng này không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.

2. Xét nghiệm hơi thở HP C13

Phương pháp này không sử dụng chất phóng xạ nên an toàn cho tất cả mọi người. Phụ nữ đang mang thai, cho con bú và trẻ em trên 3 tuổi có thể sử dụng loại xét nghiệm hơi thở này trong chẩn đoán HP dạ dày.

Xét nghiệm hơi thở 13C-urea có ưu điểm hơn phiên bản 14C, vì đồng vị 13C là đồng vị tự nhiên không phóng xạ. Độ nhạy và độ đặc hiệu cao của xét nghiệm hơi thở ure 13C đến mức phương pháp này được coi là tiêu chuẩn vàng lâm sàng để các phương pháp chẩn đoán khác có thể được xác nhận. 

Ngoài ra, xét nghiệm này có thể được sử dụng làm phương pháp duy nhất để đánh giá hiệu quả điều trị nhiễm H. pylori.

III. Ai cần thực hiện xét nghiệm hơi thở HP? 

Các bác sĩ khuyến cáo xét nghiệm HP dạ dày trong hơi thở cho các đối tượng sau:

• Cảm thấy đau hoặc khó chịu ở vùng bụng trên.
• Có dấu hiệu bị rối loạn tiêu hóa: đầy hơi, buồn nôn, ợ chua, khó tiêu. 
• Bệnh nhân bị ung thư dạ dày hoặc viêm loét dạ dày tá tràng. 
• Người đang điều trị bằng aspirin dài hạn hoặc bắt đầu điều trị bằng thuốc chống viêm không steroid trong thời gian dài.
• Người có các triệu chứng điển hình của trào ngược axit.
• Người đang điều trị bệnh lý dạ dày và cần đánh giá hiệu quả điều trị diệt HP mà không cần nội soi. 
• Người có xét nghiệm sinh thiết qua nội soi tìm HP có kết quả âm tính nhưng hình ảnh nội soi nghi ngờ nhiễm HP.

Ngoài ra, 14C là xét nghiệm hơi thở Hp sử dụng phóng xạ nên không được khuyến cáo cho:

• Người trong độ tuổi sinh đẻ.
• Những người đang mang thai.
• Trẻ lớn hơn 3 tuổi.

IV. Độ chính xác của test hơi thở HP

Kết quả xét nghiệm hơi thở  có thể khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, tiền sử sức khỏe, cơ sở thực hiện. Tuy nhiên, trang urmc.rochester.edu khẳng định, xét nghiệm ure trong hơi thở có độ chính xác hơn 95%. Nếu xét nghiệm dương tính thì có sự hiện diện của H. pylori. Ngược lại, nếu kết quả âm tính thì có thể bạn không bị nhiễm HP.

Theo aafp.org, khi so sánh với xét nghiệm huyết thanh học (xét nghiệm máu) hoặc kháng nguyên phân, xét nghiệm ure qua hơi thở có độ chính xác chẩn đoán cao nhất và tỷ lệ âm tính giả thấp nhất trong việc phát hiện HP.

Tờ medicalnewstoday.com cho hay, nội soi thực quản – dạ dày tá tràng (EGD) là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán nhiễm trùng HP. Tuy nhiên, do chi phí cao và tính xâm lấn nên nó có thể không phải là phương pháp được lựa chọn đầu tiên cho những người dưới 60 tuổi.

Các xét nghiệm không xâm lấn để tìm H. pylori bao gồm xét nghiệm hơi thở, phân và máu. Một đánh giá năm 2018 của 101 nghiên cứu cho thấy, xét nghiệm hơi thở H. pylori là phương pháp kiểm tra nhiễm trùng không xâm lấn chính xác nhất. Phương pháp này rất hữu ích trong chẩn đoán ban đầu và đánh giá kết quả điều trị HP dạ dày.

V. Đánh giá ưu – nhược điểm của xét nghiệm hơi thở HP 

Phương pháp xét nghiệm hơi thở tìm vi khuẩn HP trong dạ dày có ưu điểm về độ an toàn, không đau, cho kết quả nhanh chóng và độ chính xác cao. Tuy nhiên, xét nghiệm này cũng tồn tại một số nhược điểm cần cân nhắc trước khi thực hiện như không đánh giá được tình trạng bệnh, chi phí cao hơn xét nghiệm phân và máu.

1. Ưu điểm

Ngoài độ chính xác cao, test hơi thở HP dạ dày còn có các ưu điểm sau:

•  Nhanh chóng, tiết kiệm thời gian: Toàn bộ quá trình test hơi thở HP chỉ diễn ra trong khoảng 30 phút. Quy trình thực hiện đơn giản và cho kết quả nhanh chóng.
• An toàn, không xâm lấn: Test hơi thở HP là phương pháp không xâm lấn và khá an toàn, không gây đau hoặc khó chịu cho người bệnh nhưng vẫn có độ chính xác cao. 
• Phù hợp cho mọi đối tượng: Phương pháp test hơi thở HP có thể thực hiện cho cả người lớn và trẻ em, phụ nữ đang mang thai. 

2. Nhược điểm

Một số nhược điểm của phương pháp test hơi thở tìm HP dạ dày là:

• Không đánh giá được tình trạng bệnh: Phương pháp test hơi thở chỉ xác định có hoặc không có vi khuẩn H, không thể cung cấp thông tin về tình trạng tổn thương hoặc bệnh lý cụ thể ở dạ dày.
• Chi phí cao: Chi phí xét nghiệm qua hơi thở tìm vi khuẩn HP trong dạ dày cao hơn (khoảng 500.000 – 1.000.000 VNĐ/lần)  so với xét nghiệm máu (150.000 – 250.000 VNĐ/lần) hoặc xét nghiệm phân tìm vi khuẩn HP (150.000 – 300.000 VNĐ/lần.
• Cần thực hiện kết hợp nội soi dạ dày: Khi muốn kiểm tra chi tiết hơn về tình trạng dạ dày, bệnh nhân cần xem xét các phương pháp khác như nội soi dạ dày tá tràng.

Tuy còn tồn tại một số nhược điểm và hạn chế nhưng phương pháp test qua hơi thở vẫn là lựa chọn hiệu quả để xác định nhanh chóng sự hiện diện của vi khuẩn HP.

VI. Quy trình thực hiện test hơi thở tìm HP dạ dày

Toàn bộ quy trình thực hiện test hơi thở tìm HP dạ dày được thực hiện trong khoảng 40 phút nên người bệnh sẽ không mất quá nhiều thời gian chờ đợi.

1. Chuẩn bị trước khi thực hiện

– Ngừng dùng một số loại thuốc: Trước khi xét nghiệm hơi thở HP, người bệnh  có thể cần ngừng dùng một số loại thuốc. Vì một số loại thuốc có thể gây ra kết quả âm tính giả bằng cách giảm hoạt động urease của HP.  Các loại thuốc cần dừng trước khi xét nghiệm có thể bao gồm:

• Thuốc kháng sinh: Ít nhất 4 tuần trước khi xét nghiệm. 
• Các chế phẩm bismuth: Ít nhất 2 tuần trước khi thử nghiệm (bismuth tripotassium dicitrate – Inbionet Deanol® hoặc Ducas®).
• Thuốc ức chế bơm proton: Ít  nhất 2 tuần trước khi xét nghiệm, chẳng hạn như esomeprazol (Nexium®), omeprazole (Mepraz®, Losec®), pantoprazole (Pantoloc®), rabeprazole (Pariet®).
• Thuốc đối kháng thụ thể histamin H2: Ít nhất 1 ngày trước khi xét nghiệm, chẳng hạn như ranitidine (Zantac®, Ratidin®).
• Thuốc kháng axit: Ít nhất 1 ngày trước khi xét nghiệm, chẳng hạn như nhôm phosphat (Phosphalugel®), nhôm hydroxit + magie hidroxit (Maalox®), rebamipide (Mucosta®), natri alginate + natri bicarbonate + canxi cacbonat (Gaviscon®), natri hydrocarbonat (Natri Bicarbonat®).

–  Nhịn ăn trong 2- 6 giờ: Người thực hiện test hơi thở HP 14C phải nhịn ăn trong 6 giờ. Đối với xét nghiệm 13C, bệnh nhân cần nhịn ăn trong khoảng 2 giờ trước khi làm xét nghiệm.

Đồng thời kiêng một dùng một số thực phẩm dưới đây để tránh ảnh hưởng đến độ chính xác của xét nghiệm: 

• Bia rượu.
• Nước ngọt có ga.
• Thuốc lá, thuốc lào.

2. Lấy mẫu xét nghiệm

Nhân viên y tế sẽ giải thích quy trình và giải đáp mọi thắc mắc của người bệnh về xét nghiệm. Sau đó người bệnh thực hiện bài kiểm tra hơi thở HP theo hướng dẫn sau:

– Bước 1: Bệnh nhân thổi vào túi mẫu đầu tiên như quả bóng bay để biết mức CO2 cơ bản thở ra.

– Bước 2: Người bệnh nuốt một viên urê có dán nhãn đồng vị không phóng xạ cacbon 13 (13 urê có nhãn C) hoặc 1 viên thuốc có chứa đồng vị C14 rồi nằm nghiêng bên trái trong 5 phút.

– Bước 3: Chờ thêm khoảng 15 phút nữa.

– Bước 4: Sau khoảng 20 phút, nhân viên y tế sẽ lấy lại hơi thở của bệnh nhân bằng túi đựng mẫu thứ hai để thực hiện một phép đo CO2 khác để so sánh với mức cơ bản ở túi 1.

3. Sau khi lấy mẫu xét nghiệm 

Xét nghiệm hơi thở tìm vi khuẩn Helicobacter pylori là xét nghiệm không xâm lấn và có nguy cơ rủi ro thấp. Vì vậy, người bệnh có thể về nhà ngay và trở lại sinh hoạt cũng như ăn uống bình thường sau khi xét nghiệm kết thúc.

Trừ khi người bệnh được lên lịch thực hiện các xét nghiệm khác, bác sĩ sẽ yêu cầu hạn chế về chế độ ăn uống.

4. Phân tích xét nghiệm, nhận kết quả 

Sau khi lấy mẫu xét nghiệm xong, mẫu hơi thở của người bệnh được chuyển đến phòng thí nghiệm để kỹ thuật viên đánh giá và kiểm tra: 

• Nếu mức CO2 thứ hai cao hơn mức cơ bản: điều đó cho thấy sự hiện diện của urease từ H. pylori, đây là một kết quả dương tính (có HP). 
• Ngược lại, nếu hai mẫu hơi thở chứa cùng một lượng CO2: điều đó cho thấy không có urease và kết quả là âm tính (không có HP).

Kết quả test hơi thở HP dạ dày thường có ngay trong ngày. Bác sĩ tiêu hóa sẽ thông báo cho bệnh nhân quyết định phương pháp điều trị thích hợp nếu cần thiết.

VII. Test vi khuẩn hp bằng hơi thở giá bao nhiêu? Nên thực hiện ở đâu?

Chi phí test HP hơi thở dạ dày thường dao động trong khoảng từ 500.000 – 1.000.000 VNĐ/lần, tùy theo tình trạng sức khỏe, mức độ bệnh cũng như đơn vị thực hiện.

Xét nghiệm hơi thở dạ dày hiện đang được thực hiện tại nhiều cơ sở y tế và bệnh viện trên cả nước. Tuy nhiên, người bệnh nên tìm đến địa chỉ uy tín, chất lượng tốt, trang thiết bị hiện đại để có kết quả chính xác nhất.

Dưới đây là một số gợi ý về địa chỉ thực hiện xét nghiệm HP dạ dày tốt người bệnh có thể tham khảo:

• Tại Hà Nội: Bệnh viện Quân đội 108, Bệnh viện 103, Bệnh viện Xanh Pôn, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện 198, Bệnh viện Việt Đức…
• Tại TPHCM: Test hơi thở HP ở đâu TPHCM? Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện 175, Bệnh viện Bình Dân, Bệnh viện Nhân Dân 115, Bệnh viện Hòa Hảo, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á…

VIII. Câu hỏi thường gặp

Dưới đây là câu trả lời cho một số câu hỏi thường gặp của người bệnh khi thực hiện kiểm tra hơi thở tìm HP dạ dày:

1. Có thể tự test hơi thở HP ở nhà không?

Các xét nghiệm hơi thở HP dạ dày có thể được thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, người bệnh nên kiểm tra với bác sĩ trước khi mua. 

Chi phí kiểm tra vi khuẩn HP qua hơi thở tại nhà ít tốn kém hơn khi thực hiện tại các cơ sở y tế, phòng khám hoặc bệnh viện.

2. Xét nghiệm hơi thở HP dạ dày có rủi ro, tác dụng phụ nào không?

Chưa có báo cáo nào về những tác dụng phụ và rủi ro khi thực hiện xét nghiệm hơi thở tìm HP. Tuy nhiên, nếu khi thực hiện gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.

3. Test hơi thở HP có phải nhịn ăn không?

Như chúng tôi đã thông tin ở trên, người bệnh cần ngừng ăn hoặc uống trong vòng 2- 6 giờ trước khi làm xét nghiệm HP hơi thở.

4. Test hơi thở HP bao lâu có kết quả?

Thông thường, kết quả kiểm tra vi khuẩn HP dạ dày qua hơi thở sẽ có trong ngày, bác sĩ tiêu hóa sẽ thông báo kết quả cho người bệnh.

5. Điều gì có thể ảnh hưởng đến kết quả test HP dạ dày qua hơi thở? 

Nếu xét nghiệm này được thực hiện quá sớm sau khi điều trị, bạn có thể nhận được kết quả dương tính giả. Điều này có nghĩa là xét nghiệm có thể cho thấy H. pylori vẫn hiện diện mặc dù chúng không tồn tại. Để có kết quả tốt nhất, bạn nên xét nghiệm lại ít nhất 4 tuần sau khi điều trị H. pylori.

Một số yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến kết quả test HP dạ dày là: dùng thuốc kháng sinh, bismut và thuốc ức chế bơm proton (PPI) trong thời gian gần đây.

6. Tại sao cần thực hiện kiểm tra hơi thở HP?

Bạn có thể cần xét nghiệm này nếu đã được điều trị H. pylori và bác muốn biết liệu phương pháp điều trị này có hiệu quả hay không. Xét nghiệm này là cách dễ nhất để tìm hiểu xem H. pylori có đang sống trong dạ dày hay không.

7. Có nên test hơi thở HP không?

Test HP hơi thở là xét nghiệm không xâm lấn, không đau, không khó chịu và an toàn lại nhanh chóng và độ chính xác cao phát hiện vi khuẩn HP.  

Tuy nhiên, phương pháp này không thể được các tổn thương đường tiêu hóa trên như viêm loét dạ dày tá tràng hoặc các loại u thực quản, dạ dày. Do đó, người bệnh cần trao đổi kỹ với bác sĩ trước khi thực hiện.

8. Cần làm gì nếu kết quả test hơi thở HP dương tính?

Kết quả test hơi thở HP dương tính đồng nghĩa với việc có vi khuẩn HP trong dạ dày. Tuy nhiên phương pháp này không đánh giá được mức độ và tình trạng tổn thương ở thực quản dạ dày tá tràng. 

Do đó, trong một số trường hợp cần thiết, bệnh nhân cần thực nội soi dạ dày để đánh giá chính xác tình trạng bệnh. 

Nếu có chỉ định điều trị, bệnh nhân thường được điều trị bằng 2  loại kháng sinh khác nhau kết hợp số loại thuốc theo phác đồ điều trị HP của Bộ Y tế như thuốc ức chế bơm proton, bismuth subsalicylate…

HP là một loại vi khuẩn có enzyme – urease, enzyme này phân hủy ure thành CO2 và amoniac. CO2 đi vào phổi và con người thở ra. Test hơi thở HP dạ dày có thể đo lượng CO2 khi thở ra trước và sau khi uống dung dịch chứa urê. Nếu CO2 cao hơn ở lần thở ra thứ hai, điều đó cho thấy dạ dày đã bị nhiễm trùng HP và cần thực hiện theo phác đồ điều trị của bác sĩ. 

Nếu cần được tư vấn thêm các vấn đề liên quan đến sức khỏe và bệnh lý dạ dày, bạn có thể liên hệ với dược sĩ của Yumangel qua hotline 1800 1125 (miễn phí cước)  hoặc bình luận ở ngay bên dưới để được dược sĩ giải đáp trực tiếp nhé!

Tài liệu tham khảo:

• https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2019/0701/p16.html#:~:text=Evidence%2DBased%20Answer,antibiotics%20or%20proton%20pump%20inhibitors.
• https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=167&contentid=helicobacter_pylori_urea_breath#:~:text=The%20urea%20breath%20test%20is,likely%20do%20not%20have%20H.
• https://www.brighamandwomens.org/medicine/gastroenterology-hepatology-and-endoscopy/endoscopy-procedures/h-pylori-breath-test
• https://onewelbeck.com/tests-diagnostics/helicobacter-pylori-breath-test/
• https://www.medicalnewstoday.com/articles/h-pylori-breath-test#summary
• https://www.healthline.com/health/digestive-health/h-pylori-breath-test
• https://www.ureabreathtests.com/news/comparison-of-urea-breath-test-13c-and-14c-for-35692759.html