Bệnh nhiễm khuẩn đường ruột ở người lớn: Biểu hiện và cách điều trị

Nhiễm khuẩn đường ruột ở người lớn có thể xảy ra với bất kỳ ai và bất cứ lúc nào với mức độ nặng – nhẹ khác nhau. Vì vậy, việc tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, cách xử lý và phòng tránh bệnh là cần thiết để bạn có thể chủ động hơn khi không may bị bệnh nhiễm khuẩn đường ruột.

I – Nhiễm khuẩn đường ruột là gì?

Bệnh nhiễm khuẩn đường ruột là một loại bệnh thường gặp do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng tấn công và làm viêm các cơ quan trong hệ tiêu hóa, chủ yếu là dạ dày và ruột non. Bệnh này thường gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, nôn mửa, đau bụng, và có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng.

II – Nguyên nhân nhiễm khuẩn đường ruột ở người lớn

Nguyên nhân chính khiến  người lớn bị nhiễm trùng đường ruột là do tiếp xúc với các mần bệnh qua đường miệng.

Bệnh nhiễm trùng đường ruột ở người lớn xuất phát từ nguyên nhân chính do tiếp xúc với các mầm bệnh vi khuẩn, vi rút, nấm men hoặc ký sinh trùng qua đường miệng. Cụ thể:

• Vi khuẩn: Các loại vi khuẩn như Salmonella, Escherichia coli (E. coli), Campylobacter, Shigella, và Vibrio có thể gây ra nhiễm khuẩn đường ruột khi tiêu thụ thực phẩm hoặc nước bị nhiễm khuẩn.
• Virus: Các virus như rotavirus, norovirus, và adenovirus thường gây ra các trường hợp nhiễm khuẩn đường ruột, đặc biệt là ở trẻ em.
• Ký sinh trùng: Một số loại ký sinh trùng như Giardia và Cryptosporidium có thể gây nhiễm khuẩn đường ruột khi tiếp xúc với nước hoặc thức ăn bị nhiễm khuẩn.

Việc nhiễm các mầm bệnh trên có thể là do:

• Thực phẩm/thức ăn không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
• Thức ăn chưa được nấu chín kỹ vi khuẩn salmonella gây bệnh nhiễm khuẩn qua đường tiêu hóa.
• Thịt, cá có chứa độc tố của tụ cầu gây tiêu chảy, lâu ngày gây nhiễm khuẩn đường ruột.
• Sử dụng nhiều thức ăn đồ hộp chế biến sẵn có khuẩn clostridium, không chỉ gây viêm/nhiễm trùng đường ruột mà dẫn tới biến chứng liệt cơ.
• Ăn nhiều rau sống có nhiễm giun sán và vi khuẩn Ecoli. 
• Uống nước hoặc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm.
• Vệ sinh chân, tay và thân thể kém khiến vi khuẩn xâm nhập vào hệ tiêu hóa gây nhiễm trùng đường ruột.

(>> Xem thêm: Nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ em : Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị)

III – Triệu chứng nhiễm khuẩn đường ruột ở người lớn

Nhiễm khuẩn đường ruột ở người lớn có thể xảy ra với bất kỳ ai và bất cứ lúc nào với mức độ nặng – nhẹ khác nhau. Các triệu chứng nhiễm khuẩn đường ruột ở người lớn gồm:

• Tiêu chảy: Tiêu chảy là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Tiêu chảy là tình trạng phân lỏng hoặc có nước nhiều hơn bình thường. Tiêu chảy có thể kéo dài từ 1 đến 3 ngày, nhưng có thể kéo dài lâu hơn ở một số trường hợp.
• Đau bụng: Đau bụng là triệu chứng phổ biến thứ hai của bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Đau bụng có thể âm ỉ hoặc dữ dội. Đau bụng thường tập trung ở vùng bụng dưới.
• Buồn nôn và nôn: Buồn nôn và nôn là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Buồn nôn và nôn có thể xảy ra trước hoặc sau khi tiêu chảy.
• Mất nước: Mất nước là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Mất nước có thể xảy ra do tiêu chảy, nôn và ra mồ hôi quá nhiều. Mất nước có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, nhức đầu và suy nhược.
• Sốt: Sốt là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Sốt có thể từ nhẹ đến cao. Sốt có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng.
• Chảy máu trực tràng: Chảy máu trực tràng là triệu chứng hiếm gặp của bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Chảy máu trực tràng có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn.
• Đau đầu: Đau đầu là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Đau đầu có thể từ nhẹ đến nặng. Đau đầu có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng.
• Mệt mỏi: Mệt mỏi là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Mệt mỏi có thể do mất nước, mất điện giải và nhiễm trùng.
• Nổi mề đay và dị ứng: Một số người có thể phản ứng dị ứng đối với một số nguyên nhân gây bệnh như vi khuẩn hay thức ăn gây nhiễm trùng, gây ra nổi mề đay, ngứa ngáy và phản ứng dị ứng.

Nôn và tiêu chảy là 2 triệu chứng điển hình của bệnh nhiễm khuẩn đường ruột ở người lớn

( >> Xem thêm: Cách tiêu diệt vi khuẩn hp trong dạ dày )

IV – Cách điều trị bệnh nhiễm trùng đường ruột ở người lớn

Đới với các trường hợp nhiễm trùng đường ruột ở người lớn ở mức độ nhẹ, bệnh nhân có thể tự chữa trị tại nhà và tự khỏi bệnh sau một vài ngày. Tuy nhiên, với các trường hợp người bệnh có triệu chứng nặng thì cần có sự can thiệp của y học hiện đại.

Căn cứ vào các triệu chứng của bệnh, các bác sĩ phân loại bệnh nhiễm trùng đường ruột ở người lớn thành 2 trường hợp như sau:

• Nhiễm trùng do virus: Bệnh nhân thường bị tiêu chảy trong vài ngày.
• Nhiễm trùng do vi khuẩn: Trường hợp này nặng hơn, nếu không được điều trị kịp thời và đung cách có thể gây ra các bệnh lý về tá trạng, dạ dày, nặng hơn là biến chứng liệt cơ.

Tùy từng trường hợp mà cách xử lý và điều trị bệnh nhiễm trùng đường ruột ở người lớn sẽ khác nhau. Cụ thể:

• Với bệnh nhân nhiễm khuẩn đường ruột do virus: Người bệnh có thể tự điều trị tại nhà mà không cần đến bệnh viện. Theo đó, bệnh nhân cần bổ sung nước, dinh dưỡng, vitamin bằng các thức ăn được chế biến ở dạng lỏng, mềm và dễ tiêu hóa như cháo, súp, nước ép hoa quả…
• Với bệnh nhân nhiễm trùng đường ruột do vi khuẩn: Việc thăm khám và điều trị với bác sĩ là cần thiết để tránh xảy ra biến chứng. Một số loại thuốc tăng miễn dịch và chống ký sinh trùng có thể được bác sĩ kê đơn như: thuốc bột hòa tan đặc trị tiêu chảy, hafenthyl …

V – Cách phòng tránh bệnh nhiễm trùng đường ruột ở người lớn

Tuân thủ nguyên tắc ăn chín – uống sôi, rửa tay thường xuyên với xà phòng là cách phòng bệnh nhiễm trùng đường ruột đơn giản, hiệu quả. 

Nhiễm khuẩn đường ruột người lớn hay nhiễm trùng đường ruột người lớn hoàn toàn có thể phòng tránh bằng một số cách đơn giản sau:

• Vệ sinh tay đúng cách: Rửa tay thường xuyên và đúng cách bằng xà phòng và nước ấm trong ít nhất 20 giây, đặc biệt sau khi đi vệ sinh, tiếp xúc với động vật hoặc phân, và trước khi ăn uống.
• Đảm bảo sử dụng nước sạch: Chắc chắn rằng nước uống và nước sử dụng trong việc nấu nướng, rửa tay và rửa rau quả đều là nước sạch. Nếu không chắc chắn về nguồn nước, hãy sử dụng nước đã đun sôi hoặc dùng nước đóng chai.
• Thực phẩm an toàn: Chế biến và lưu trữ thực phẩm đúng cách để tránh nhiễm khuẩn. Tránh ăn thực phẩm sống hoặc chưa chín kỹ, và đảm bảo thực phẩm đủ nhiệt độ để tiêu diệt vi khuẩn trước khi ăn.
• Tiêm phòng: Đảm bảo rằng bạn và con cái đã tiêm đủ các loại vaccine phòng bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn đường ruột, như vaccine rotavirus và vaccine viêm gan A.
• Tránh tiếp xúc với người bị nhiễm: Hạn chế tiếp xúc với những người bị nhiễm khuẩn đường ruột, đặc biệt là khi họ có triệu chứng như tiêu chảy, nôn mửa, hoặc sốt.
• Vệ sinh chỗ ở và đồ dùng: Dọn dẹp và vệ sinh nhà cửa, đồ dùng, đồ chơi và các bề mặt thường xuyên để loại bỏ vi khuẩn. Đặc biệt lưu ý vệ sinh kỹ những bề mặt tiếp xúc thường xuyên như tay nắm cửa, nút bấm, điều khiển từ xa…
• Không uống nước đá chưa rõ nguồn gốc: Tránh uống đá từ những nguồn nước không rõ nguồn gốc, đặc biệt khi đi du lịch hoặc ở những nơi có vấn đề về vệ sinh

Bệnh nhiễm khuẩn đường ruột ở người lớn tuy không quá nghiêm trọng nhưng ít nhiều vẫn gây ảnh hưởng tới công việc, tinh thần và sinh hoạt hàng ngày. Bằng cách thay đổi một số thói quen ăn uống và sinh hoạt như đã chia sẻ ở trên là bạn đã có thể chủ động phòng tránh bệnh nhiễm trùng đường ruột ở người lớn hiệu quả.