Mở thông dạ dày qua nội soi là phương pháp cung cấp dinh dưỡng cho các bệnh nhân không thể ăn uống trong thời gian dài để duy trì sự sống. Đây là kỹ thuật mới và hiện đại thường được thực hiện trên những bệnh nhân có thể trạng suy kiệt.
Mục lục
I – Mở thông dạ dày là gì?
Phẫu thuật mở thông dạ dày qua nội soi (Percutaneous Endoscopic Gastrostomy – PEG) là một thủ thuật nội soi can thiệp nhằm để nuôi ăn và cung cấp dinh dưỡng lâu dài ở các bệnh nhân đã bị mất khả năng nuốt.
Phương pháp mở thông dạ dày bằng nội soi là kỹ thuật mới ra đời có ưu điểm giúp giảm thiểu thời gian nằm viện và giảm chi phí phẫu thuật cho người bệnh.
Với kỹ thuật hiện đại, mở thông dạ dày bằng nội soi sẽ đưa ống thông dạ dày qua thành bụng vào dạ dày của bệnh nhân, không phải mổ phẫu thuật.
Mở thông dạ dày bằng nội soi sẽ đưa ống thông dạ dày qua thành bụng vào dạ dày của bệnh nhân, không cần mổ phẫu thuật.
Tùy theo tình trạng bệnh lý và sức khỏe của từng bệnh nhân mà bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp mở thông dạ dày khác nhau như: mở thông dạ dày vĩnh viễn hoặc mở thông dạ dày tạm thời.
Trong đó mở thông dạ dày là hình thức bác sĩ dùng một ống thông để đặt vào dạ dày, còn với trường hợp mở thông dạ dày vĩnh viễn, bác sĩ dùng thành dạ dày để làm ống thông.
II – Tại sao phải mở thông dạ dày?
Mở thông dạ dày nội soi được chỉ định với 2 mục đích chính: Thứ nhất là giảm áp lực tạm thời cho dạ dày và biến chứng sau phẫu thuật; thứ 2 là cung cấp dinh dưỡng cho bệnh nhân. Cụ thể:
– Giảm áp lực tạm thời cho dạ dày và biến chứng: Ở các bệnh nhân sau thực hiện ca phẫu thuật lớn ở vùng bụng như: cắt bỏ dây thần kinh phế vị, cắt bỏ toàn bộ dạ dày, sẽ cần hút dịch dạ dày lâu dài và mở thông dạ dày để giảm áp lực lên dạ dày đồng thời giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm sau phẫu thuật như: trào ngược dịch dạ dày, hoặc viêm loét tại chỗ, nhiễm trùng đường hô hấp.
Mở thông dạ dày nội soi cung cấp dinh dưỡng để duy trì sự sống cho bệnh nhân không thể nuốt.
– Cung cấp dinh dưỡng: Đối với các bệnh nhân không thể nuốt và ăn thì kỹ thuật mở thông dạ dày qua nội soi được lựa chọn để cung cấp các chất dinh dưỡng nuôi cơ thể người bệnh.
III – Ai nên mở thông dạ dày?
Mở thông dạ dày qua nội soi được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân không thể ăn và nuốt bằng đường miệng, cần phải nuôi ăn qua sonde trên 4 tuần. Chỉ định mở thông dạ dày cụ thể gồm:
– Bệnh nhân bị u ở họng, miệng, thực quản, hầu.
– Bệnh nhân bị chấn thương sọ não, tai biến mạch máu não, chấn thương ở vùng đầu mặt cổ.
– Bệnh nhân cao tuổi bị rối loạn tâm thần.
– Người bệnh bị chán ăn và suy dinh dưỡng nặng.
– Bệnh nhân bị ung thư miệng, hầu, họng, thực quản.
– Người bệnh bị hẹp thực quản do viêm sau xạ, do bỏng.
– Bệnh nhân sau phẫu thuật ở bụng.
– Bệnh nhân Crohn thể nặng, xạ trị, hóa trị, bỏng rộng.
– Người bị viêm phổi, dò thực quản, đặt sonde mũi dạ dày kéo dài gây loét.
Ngoài ra, mở thông dạ dày nuôi dưỡng còn được chỉ định trong các trường hợp như: Hội chứng giả tắc ruột, bệnh thần kinh cơ, liệt dạ dày do đái tháo đường…
Tuy nhiên, phương pháp mở thông dạ dày nội soi chống chỉ địn sử dụng trong một số trường hợp sau:
– Hầu họng bị tổn thương khiến ống nội soi không xuống được dạ dày.
– Người bị rối loạn đông máu nặng.
– Bệnh nhân đang điều trị kháng đông.
– Tiền căn phẫu thuật dạ dày.
– Bệnh lý dạ dày: Loét hoặc ung thư.
– Tắc ruột non, rò ở đoạn cao của ruột non.
– Gan lách quá to.
Mở thông dạ dày qua nội soi được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân không thể ăn và nuốt bằng đường miệng, cần phải nuôi ăn qua sonde trên 4 tuần.
– Tăng áp cửa, báng bụng hoặc thẩm phân phúc mạc.
– Béo phì, thành bụng nhiều mỡ.
– Bệnh nhân đã cắt dạ dày.
– Người bị suy thận.
IV – Quy trình mở thông dạ dày qua nội
Toàn bộ quy trình mở thông dạ dày bằng nội soi diễn ra trong khoảng thời gian từ 10-15 phút và bao gồm các bước lần lượt như sau:
– Bước 1: Bác sĩ kiểm tra kỹ toàn bộ tình trạng của dạ dày của bệnh nhân.
– Bước 2: Bệnh nhân mở thông dạ dày được gây mê toàn thân, nếu chống chỉ định với gây mê toàn thân bệnh nhân sẽ được gây mê tại chỗ.
– Bước 3: Bác sĩ sử dụng dụng cụ chuyên nghiệp để đính thành dạ dày sát vào thành bụng dưới hướng dẫn của nội soi.
Quy trình mở thông dạ dày không quá phức tạp, chỉ thực hiện trong thời gian 10-15 phút.
– Bước 4: Bác sĩ sẽ chích 1 đường nhỏ khoảng 10mm để đưa ống nong vào trong dạ dày.
– Bước 5: Luồn ống thông vào dạ dày qua ống nong và cố định chắc chắn lại trước khi rút bỏ ống nong.
Sau 48 tiếng thực hiện thủ thuật mở thông dạ dày, bệnh nhân sẽ được bơm thức ăn qua ống thông theo chỉ định của bác sĩ.
V – Biến chứng mở thông dạ dày
Kỹ thuật mở thông dạ dày qua nội soi được đánh giá là phương pháp nuôi ăn qua đường tiêu hóa an toàn, tỷ lệ biến chứng và nguy cơ tử vong thấp. Tuy nhiên, biến chứng và nguy cơ tử vong vẫn có thể xảy ra ở những bệnh nhân có bệnh lý kèm theo. Một số biến chứng gồm:
– Chảy máu.
– Tổn thương nội tạng.
– Suy hô hấp.
– Viêm cân cơ hoại tử.
– Hội chứng Buried Bumper.
– Hình thành mô hạt.
– Tắc nghẽn dạ dày.
– Tràn khí màng bụng.
– Khối u lan truyền vào dạ dày.
– Nhiễm trùng tai chỗ.
– Trào ngược dạ dày – thực quản.
– Tràn khí phúc mạc.
– Tụ máu thành loét quanh vị trí ống thông.
– Nhiễm khuẩn thành bụng.
Biến chứng và nguy cơ tử vong vẫn có thể xảy ra ở những bệnh nhân mơ thông dạ dày có bệnh lý kèm theo.
– Bán tắc ống thông.
– Viêm phúc mạc.
– Rò dạ dày và đại tràng.
– Hoại tử thành dạ dày.
– Sốt.
– Đau bụng.
VI – Chăm sóc người bệnh mở thông dạ dày
Trong cách chăm sóc bệnh nhân mở thông dạ dày, bạn cần chú ý đặt bệnh nhân nằm đầu cao khoảng 30-45 độ. Không nên nằm cao quá hoặc thấp quá vì đều không tốt cho quá trình truyền thức ăn vào trong dạ dày. Bên cạnh đó, cần chú ý xây dựng thực đơn ăn uống phù hợp với tình trạng của bệnh nhân.
– Khi chăm sóc bệnh nhân mở thông dạ dày, chỉ nên cho người bệnh thức ăn mềm hoặc dạng lỏng để có thể bơm qua ống thông một cách dễ dàng.
– Thức ăn nên xay nhuyễn hoặc ép lấy nước như: cháo dinh dưỡng, sữa bột, súp, sữa tươi…
– Thực đơn phải đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và phù hợp với loại bệnh và thể trạng của bệnh nhân để mau chóng phục hồi.
Thức ăn cho bệnh nhân mở thông dạ dày cần đảm bảo được xay nhuyễn mịn.
– Nên cho bệnh nhân ăn khoảng 5-6 bữa/lần, mỗi lần ăn từ 300ml – 400ml, với trẻ em thì chỉ nên ăn 20ml/bữa.
– Nên cho người bệnh mở thông dạ dày với tốc độ chậm hoặc từ từ, không nên cho ăn quá nhanh vì có thể gây nôn ói.
– Trước và sau khi cho bệnh nhân ăn, cần tráng ống thông để đảm bảo không có vi khuẩn hoặc thức ăn lên men.
– Cần thay thế ống thông dạ dày theo định kỳ hoặc khi thấy đã quá bẩn, bị nghẹt.
– Vệ sinh răng miệng cho bệnh nhân bằng nước muối sinh lý mỗi ngày.
Nhìn chung, mở thông dạ dày qua nội soi là kỹ thuật khá an toàn và không quá phức tạp, tổng thời gian thực hiện chỉ khoảng 10 – 15 phút và ít gây biến chứng. Khi được bác sĩ chỉ định kỹ thuật mở thông dạ dày, bệnh nhân cần tuyệt đối tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ đảm bảo quá trình thực hiện an toàn và hạn chế xảy ra biến chứng nguy hiểm.
Chưa có bình luận!