Cảm giá căng tức hậu môn thỉnh thoảng xuất hiện chỉ gây khó chịu cho người bệnh. Tuy nhiên, nếu hay bị đau tức vùng hậu môn trong thời gian dài và bệnh trở nặng thì có thể là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang mắc bệnh lý nguy hiểm, trong đó có ung thư hậu môn. Cùng yumangel tìm hiểu về hiện tượng này dưới đây.
Mục lục
I – Cảm giác căng tức hậu môn
Cảm giác căng tức hậu môn là một cảm giác khó chịu, nặng nề hoặc “bị đè ép” ở vùng hậu môn. Đây không phải là cảm giác đau nhói hay đau rát, mà giống như áp lực, như có vật gì đó mắc kẹt bên trong hậu môn. Một số người mô tả cảm giác này giống như:
- Muốn đi vệ sinh mà không đi được, hoặc đi rồi vẫn còn cảm giác “chưa xong”.
- Nặng, vướng, hoặc lùng bùng ở vùng hậu môn, nhất là khi ngồi hoặc vận động.
- Thi thoảng có thể cảm thấy căng căng, tức tức, khó chịu kéo dài, không rõ vị trí cụ thể.
- Đôi khi kèm theo ngứa, rát nhẹ, hoặc cảm giác có vật thể lạ ở hậu môn.
Cảm giác căng tức hậu môn
Phân biệt với tình trạng khác
Loại cảm giác | Mô tả cảm giác |
---|---|
Căng tức | Nặng, vướng, đầy. Thường âm ỉ, kéo dài |
Thốn hậu môn | Nhói buốt, đau sắc, xuất hiện đột ngột. Thường kéo dài ngắn, hay xuất hiện khi/ sau đi tiêu
↪ Chi tiết: thốn hậu môn |
Ngứa | Cảm giác châm chích, muốn gãi |
Khi nào xuất hiện cảm giác này?
- Khi bị táo bón, trĩ, hoặc sau khi đi đại tiện khó khăn.
- Sau ngồi lâu, vận động mạnh, hoặc sau khi ăn uống không điều độ.
- Khi có vấn đề viêm nhiễm, áp xe quanh hậu môn.
II – Nguyên nhân gây cảm giác căng tức hậu môn
Cảm giác căng tức hậu môn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các vấn đề lành tính đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
1. Táo bón
Táo bón là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây căng tức hậu môn. Khi phân cứng, to và tích tụ lâu ngày, nó sẽ làm hậu môn bị “căng”, tạo cảm giác nặng nề và khó chịu. Việc rặn nhiều khi đi tiêu cũng khiến vùng hậu môn chịu áp lực mạnh, gia tăng tình trạng khó chịu.
2. Căng tức hậu môn khi bị trĩ
Trĩ xảy ra khi các mạch máu ở vùng hậu môn bị phồng lên tạo thành các búi trĩ. Điều này làm cho hậu môn có cảm giác nặng nề, vướng víu, và đôi khi có thể sờ thấy hoặc nhìn thấy khối lồi. Bệnh trĩ thường kèm theo các triệu chứng như đau, rát và chảy máu khi đi vệ sinh.
Cảm giác tức hậu môn sau khi mổ trĩ khá thường gặp và thường tự khỏi sau 3-4 tuần. Một số nguyên nhân khiến bệnh nhân sau khi mổ trĩ bị đau tức ở hậu môn gồm: do tác động của cuộc phẫu thuật, nhiễm trùng vùng hậu môn trực tràng, hậu môn có vết nứt mới…
3. Áp xe quanh hậu môn
Khi có bọc mủ hình thành dưới da quanh hậu môn, nó sẽ gây sưng, đỏ, đau và căng tức rõ rệt. Áp xe có thể kèm theo các triệu chứng toàn thân như sốt và mệt mỏi.
4. Polyp và khối u vùng hậu môn trực tràng
Khi có polyp hoặc khối u phát triển trong vùng này, chúng có thể gây cảm giác bị “chèn ép” và căng tức. Đôi khi có thể kèm theo máu trong phân hoặc thay đổi thói quen đại tiện.
5. Sa trực tràng
Tình trạng một phần trực tràng lòi ra ngoài sẽ gây cảm giác nặng nề và căng tức. Người bệnh có thể nhìn thấy khối sa khi đi vệ sinh.
6. Rối loạn chức năng cơ vùng chậu
Do co thắt hoặc tăng trương lực cơ hậu môn – trực tràng, tình trạng này thường gặp ở những người hay lo lắng, căng thẳng hoặc có thói quen đi tiêu không hợp lý.
7. Các nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân ít gặp hơn bao gồm:
- Dị vật trong hậu môn: cảm giác căng tức dữ dội, đau đớn liên tục và tăng lên khi ngồi hoặc đi lại. Có thể xuất hiện chảy máu từ hậu môn
- Chấn thương vùng hậu môn do tác động mạnh (Tai nạn do lao động, giao thông, thể thao, hoạt động tình dục không an toàn…). Thường có các triệu chứng như đau dữ dội ngay tại chỗ, sưng tấy vùng hậu môn và tầng sinh môn, có thể chảy máu từ nhẹ đến nghiêm trọng. Cảm giác căng tức, khó ngồi và đi lại.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc có thể gây táo bón hoặc kích thích hậu môn.
III – Căng tức hậu môn có nguy hiểm không?
Mức độ nguy hiểm của cảm giác tức hậu môn phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng này. Có những trường hợp chỉ là vấn đề lành tính, nhưng cũng có khi đây là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng.
Những trường hợp thường không nguy hiểm
- Táo bón thông thường: Do ăn ít chất xơ, uống ít nước, ít vận động.
- Trĩ nhẹ: Chỉ gây khó chịu, hiếm khi ảnh hưởng nghiêm trọng nếu được chăm sóc đúng cách.
- Nứt kẽ hậu môn nhẹ: Thường tự khỏi nếu tránh táo bón và vệ sinh tốt.
Các trường hợp này thường chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống, dễ kiểm soát bằng thay đổi thói quen sinh hoạt.
Những trường hợp có thể nguy hiểm:
- Áp xe quanh hậu môn
- Viêm nhiễm, rò hậu môn
- Polyp, khối u, ung thư hậu môn – trực tràng:
- Sa trực tràng
Khi nào cần đi khám ngay?
Bạn nên tìm đến sự trợ giúp y tế khi có những dấu hiệu sau:
Triệu chứng kéo dài hoặc lặp lại nhiều lần, đau nhiều và khó chịu tăng lên theo thời gian. Đặc biệt quan trọng là khi có kèm theo chảy máu, rỉ dịch, sốt hoặc sưng đỏ ở vùng hậu môn.
Những người có tiền sử bệnh trĩ, polyp hoặc ung thư đại trực tràng cần đặc biệt chú ý. Ngoài ra, bất kỳ thay đổi bất thường nào trong thói quen đại tiện mà không rõ nguyên nhân cũng cần được kiểm tra.
Tìm hiểu thêm tình trạng: hậu môn bị sưng |
IV – Cách điều trị tình trạng đau tức hậu môn
Căng tức hậu môn thường là dấu hiệu ban đầu của các bệnh lý vùng hậu môn – trực tràng. Để xác định chính xác nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp, việc thăm khám với bác sĩ chuyên khoa là rất cần thiết. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra trực tiếp và chỉ định các xét nghiệm cần thiết để đưa ra chẩn đoán chính xác.
Ngoài ra, người bệnh không nên tự ý điều trị tại nhà bằng các phương pháp dân gian hoặc mua thuốc uống khi chưa có hướng dẫn của bác sĩ. Việc tự ý chữa trị có thể khiến tình trạng bệnh nặng hơn.
V – Cách chăm sóc tại nhà
Để giảm tình trạng căng tức hậu môn đúng cách và an toàn, bạn nên kết hợp các biện pháp chăm sóc tại nhà. Dưới đây là những cách hữu ích và khoa học:
Việc nên làm | Việc nên tránh |
---|---|
Tăng chất xơ | Ăn đồ cay nóng, uống rượu |
Uống nhiều nước | Ngồi bồn cầu lâu |
Ngâm nước ấm | Rặn mạnh khi đi tiêu |
Vệ sinh sạch sẽ | Dùng giấy khô, xà phòng mạnh |
Tập vận động | Ngồi lâu, ít vận động |
Phần lớn trường hợp căng tức hậu môn đều lành tính, không nguy hiểm. Tuy nhiên, không nên chủ quan! Nếu có dấu hiệu bất thường hoặc triệu chứng kéo dài, hãy đi khám chuyên khoa hậu môn – trực tràng để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Dược sĩ Nguyễn Thị Thu – Tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý và cung ứng thuốc – Cao đẳng dược TW Hải Dương với 6 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực trình dược, đã thực tập, công tác tại nhiều nhà thuốc khác nhau.