Chế độ ăn, thực đơn cho người viêm loét dạ dày theo chuyên gia

Chế độ ăn uống hợp lý vừa giúp giảm thiểu triệu chứng vừa cải thiện chức năng tiêu hoá và dinh dưỡng cho người bệnh. Dưới đây là tư vấn thực đơn cho người viêm loét dạ dày để cải thiện và phòng ngừa bệnh. Cùng thuốc dạ dày Yumangel tìm hiểu trong bài dưới đây

I. Tầm quan trọng của chế độ ăn uống với bệnh viêm loét dạ dày

Viêm loét dạ dày là một bệnh lý đường tiêu hóa, chủ yếu do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori). Các nguyên nhân khác bao gồm: ăn uống sinh hoạt không khoa học; sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID), uống nhiều rượu và một số bệnh viêm nhiễm, chẳng hạn như bệnh Crohn.

Các triệu chứng thường gặp của viêm loét dạ dày bao gồm: đau rát ở vùng thượng vị; ợ chua, ợ hơi, buồn nôn và nôn; cảm giác đầy bụng, ập ạch bụng sau khi ăn…

Để điều trị bệnh, bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, một chế độ ăn uống hợp lý đóng góp vai trò vô cùng quan trọng trong việc cải thiện triệu chứng bệnh viêm loét dạ dày.

Dạ dày có nhiệm vụ dự trữ và nghiền nát thức ăn, tạo điều kiện thuận lợi cho tiêu hóa và hấp thu thức ăn tại ruột non. Khi dạ dày bị viêm loét, chế độ ăn uống và dinh dưỡng càng có quan trọng hơn bởi thức ăn đưa vào ảnh hưởng trực tiếp tới vết viêm loét của dạ dày.

Một số loại thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn H. pylori và một số thói quen ăn uống không tốt có thể gây ra xói mòn niêm mạc dạ dày hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm loét dạ dày. Người bị viêm loét dạ dày có thể cảm thấy chán ăn, khó khăn dẫn sụt cân không mong muốn.

II. Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người viêm loét dạ dày

Như đã đề cập ở trên, chế độ ăn và thực đơn hàng ngày có thể tác động trực tiếp tới tình trạng viêm loét dạ dày tá tràng. Vì vậy mục tiêu của thực đơn cho người viêm loét dạ dày đó là phải khoa học, đầy đủ dinh dưỡng, hạn chế tạo áp lực khiến tình trạng loét dạ dày trầm trọng thêm, thúc đẩy và hỗ trợ quá trình làm lành vết viêm ở niêm mạc dạ dày. Để làm được điều đó, thực đơn cần đảm bảo 6 nguyên tắc sau:

1. Đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm dưỡng chất

Thực đơn ăn uống hàng ngày của bệnh viên viêm loét dạ dày  cần được đảm bảo có đầy đủ dinh dưỡng từ 4 nhóm thực phẩm gồm: bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Điều này giúp đảm bảo cho cơ thể khỏe mạnh, tăng sức đề kháng để đẩy lùi bệnh viêm loét dạ dày và phòng ngừa vi khuẩn có hại xâm nhập tấn công gây bệnh.

• Nhóm chất bột đường: Nên ăn cơm mềm, cháo; không nên ăn bún, phở.
• Nhóm chất đạm: Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bệnh nhân mắc viêm loét dạ dày nên thường xuyên dùng các thực phẩm giàu protein như: Trứng, thịt lợn nạc, ức gà…
• Nhóm chất béo: Người bệnh nên chọn các thực phẩm có nguồn gốc từ dầu thực vật, bởi dầu thực vật có tác dụng chữa lành các tổn thương của dạ dày nhanh hơn.
• Nhóm vitamin và khoáng chất: Vitamin và khoáng chất hỗ trợ thúc đẩy quá trình làm lành những tổn thương của niêm mạc dạ dày nhanh hơn. Vitamin và khoáng chất có nhiều trong các loại rau củ quả.

2. Tăng cường thực phẩm tốt cho dạ dày

Những thực phẩm tốt cho dạ dày là có khả năng bảo vệ và làm lành niêm mạc dạ dày, có tác dụng trung hòa axit dạ dày. Ví dụ như:

• Rau xanh: Rau xanh giàu chất xơ và magie giúp hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện rối loạn tiêu hóa.
• Ngũ cốc: Các loại ngũ cốc như lúa mì, đậu, yến mạch có hàm lượng chất xơ khá cao, khi tiêu thụ giúp củng cố đường tiêu hóa đồng thời cân bằng axit dư thừa trong dạ dày.
• Thực phẩm giàu Pectin: Có nhiều trong táo, dâu tây, ổi, lê,… có tác dụng tăng lợi khuẩn, cân bằng vi sinh đường ruột.
• Thực phẩm giàu Probiotic: Chủ yếu là sữa chua, với nguồn lợi khuẩn cao để cân bằng đường ruột và ổn định tiêu hóa.
• Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Tìm thấy nhiều trong nghệ, cà chua, đu đủ, bông cảnh xanh. Tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày, làm lành vết loét.
• Những thực phẩm bổ sung vitamin: Thực đơn ăn uống người viêm loét dạ dày cần bổ sung thêm vitamin A, B, C, E… qua khoai lang, khoai tây, thanh long…Vitamin có tác dụng tái cấu trúc niêm mạc dạ dày và giúp cơ thể khỏe mạnh.

Yumangel gợi ý: Viêm loét dạ dày nên ăn rau gì?

3. Hạn chế các thực phẩm có hại cho dạ dày

Một số thực phẩm có hại cho dạ dày bệnh nhân viêm loét dạ dày nên loại bỏ ra khỏi thực đơn ăn uống hàng ngày gồm:

• Thực phẩm gây tổn thương đến niêm mạc dạ dày như: Rượu, bia, cà phê, trà đặc; các gia vị cay nóng như tiêu, ớt, gừng khô; các loại rau đậu già, củ cải già, rễ cây; món ăn chiên rán nhiều dầu mỡ, món nướng tẩm nhiều gia vị; đồ ăn chế biến sẵn có các chất bảo quản; các loại thức ăn như xương băm nhỏ, sụn, cổ cánh, tôm cua, chân gà, vịt, đầu cá…
• Thực phẩm gây tăng axit dạ dày: Hoa quả chua (cam, quýt, xoài, chanh, khế…); thực phẩm chua (dấm, mẻ, dưa muối)…
• Thực phẩm sinh hơi, chướng bụng như: Giá đỗ, hành, hẹ, cần tây, nước trái cây có ga…

4. Ăn các món ăn mềm, dễ tiêu hóa

Bệnh nhân viêm loét dạ dày nên ăn các món ăn mềm, dễ tiêu hóa để tránh cho dạ dày phải co bóp liên tục, từ đó hạn chế cơn đau bụng, chướng bụng. Bạn có thể tham khảo các thực phẩm mềm, dễ tiêu như cháo, súp, khoai lang, bơ, sữa chua…

5. Ăn uống khoa học và đúng cách 

Ăn uống khoa học và đúng cách nghĩa là người bệnh cần ăn đủ bữa và ăn đúng giờ. Không nên ăn quá no hoặc để bụng quá đói. Cụ thể:

• Thức ăn nên thái nhỏ, nấu chín kỹ, mềm; chế biến dưới dạng luộc, hấp hoặc om sẽ dễ tiêu hóa và dễ hấp thu hơn các món xào, rán.
• Nên ăn chậm và nhai kỹ; không nên vừa ăn vừa đọc sách, báo, xem phim… để giúp gia tăng bài tiết của nước bọt, tiêu hoá dễ dàng hơn.
• Không để bụng quá đói vì dạ dày sẽ co bóp mạnh hơn gây đau, thậm chí chảy máu.
• Tránh ăn quá no vì sẽ khiến dạ dày dạ dày căng to, co bóp yếu ảnh hưởng đến quá trình nhào trộn thức ăn, tăng cọ xát làm gia tăng cơn đau.
• Không nên ăn thức ăn quá đặc khiến dịch vị khó thấm vào giữa khối thức ăn gây khó khăn cho tiêu hóa.
• Không nên ăn thức ăn quá lỏng và nhiều nước quá làm pha loãng dịch vị, giảm khả năng tiêu hóa.
• Tránh ăn thức ăn quá  lạnh hoặc quá nóng vì đều làm dạ dày co bóp mạnh hơn gây đau. Thức ăn ấm ở khoảng 40-50 độ C tốt cho tiêu hóa và hấp thu.
• Nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày giúp dạ dày thường xuyên có thức ăn để trung hòa được acid dịch vị dạ dày.

Đặc biệt, chế độ ăn của bệnh nhân viêm loét dạ dày nên chia thành 3 giai đoạn phù hợp với tình trạng, bao gồm:

• Giai đoạn 1: Đây là giải đoạn bắt đầu điều trị cho bệnh nhân viêm loét dạ dày. Ở giai đoạn này bệnh  nhân chỉ nên ăn sữa, cứ 1-2 giờ uống sữa một lần, mỗi lần chỉ khoảng 1/3-1/2 cốc (khoảng 100ml một lần). Tổng năng lượng chỉ cần 1200 Kcal. Khoảng 2-3 ngày sau dạ dày không thấy đau thì trộn thêm kem vào sữa để tăng thêm năng lượng.
• Giai đoạn 2: Khi dạ dày hết đau thì bệnh nhân nên ăn các đồ mềm nhuyễn như cháo, súp. Mỗi lần ăn khoảng 100 ml sau đó tăng dần lên, nên ăn 6 bữa/ngày. Sau đó có thể ăn cơm nếp, bánh quy, bánh mỳ, thịt cá nghiền nát. Khi ăn nên nhai kỹ để đồ ăn thấm nước bọt trước khi nuốt.
• Giai đoạn 3: Vẫn duy trì ăn 5-6 bữa/ngày, ăn thức ăn mềm và nấu chín nhừ.

6. Bổ sung đủ nước

Cơ thể bị thiếu hoặc mất nước sẽ khiến quá trình tiêu hóa trở nên khó khăn, đồng thời làm gia tăng cơn đau đau dạ dày. Vì vậy bệnh nhân viêm loét dạ dày cần đảm bảo cung cấp đủ 2 lít nước/ngày.

Thời điểm uống nước tốt nhất là sau khi vừa ngủ dậy, cách bữa ăn sáng khoảng 1 giờ. Không nên uống nước ngay sau khi vừa ăn xong vì việc này có thể khiến dịch vị bị loãng, dạ dày đau rát.

Ngoài nước lọc, người bệnh cũng có thể uống nước ép hoa quả, rau củ để vừa bổ sung nước vừa bổ sung vitamin. Tuyệt đối không uống nước có ga, nước có hàm lượng axit khá cao vì sẽ khiến tình trạng viêm loét nặng hơn.

III. Gợi ý thực đơn cho người viêm loét dạ dày trong 1 tuần

Dưới đây là gợi ý thực đơn ăn uống cho bệnh nhân viêm loét dạ dày trong thời gian 1 tuần, bạn có thể tham khảo và áp dụng:

IV. Một số món ăn tốt cho cho bệnh nhân viêm loét dạ dày

Việc xây dựng thực đơn hợp lý và phù hợp với tình trạng bệnh là yếu tố quan trọng để việc điều trị có hiệu quả hay không. Do đó, bệnh nhân viêm loét dạ dày nên tham khảo thực đơn ăn uống dưới đây:

1. Những thực phẩm người viêm loét dạ dày nên ăn

Chế độ ăn uống của bệnh nhân viêm loét dạ dày cần ưu tiên các thực phẩm có tác dụng giảm tiết acid, giảm tác dụng của axit dạ dày tiết ra lên niêm mạc dạ dày. Đồng thời, chế độ ăn và thực phẩm khi đưa vào dạ dày còn cần loại bỏ hoặc hạn chế các kích thích có hại để dạ dày được nghỉ ngơi, các vết tổn thương viêm loét mau lành hơn.

• Thực phẩm có khả năng giảm tiết acid trong dạ dày: Rau xanh lá, cà chua, trái cây không chua, nước lúa mạch, các loại hạt như hạt lanh, hạt chia…
• Thực phẩm hỗ trợ quá trình lành vết loét niêm mạc: mật ong, sữa chua, thức ăn giàu protein, nước lọc, chất xơ…
• Thực phẩm làm giảm gánh nặng cho dạ dày: cá hồi, cá có omega-3, gừng, sữa ít béo, thực phẩm chưa melatonin như lựu, dứa, cà chua…

2. Các món cháo/súp tốt cho người viêm loét dạ dày

Cháo, soup là thức ăn mềm và dễ tiêu hóa, dạy không cần phải co bóp nhiều nên trong thực đơn ăn uống của bệnh nhân viêm loét dạ dày chắc chắn không thể thiếu. Một số món cháo/súp tốt cho bệnh nhân viêm loét dạ dày gồm:

• Cháo bí đỏ đậu xanh: Có khả năng làm lành vết loét, chống nhiễm trùng và cung cấp chất xơ.
• Cháo hạt sen: Tác dụng kháng viêm rất mạnh, hỗ trợ quá trình làm lành vết thương khá nhanh.
• Cháo long nhãn: Hỗ trợ điều trị tiêu chảy, hỗ trợ tiêu hóa và chống suy nhược cơ thể.
• Cháo bắp cải tôm thịt: Các dưỡng chất trong cháo bắp cải tôm thịt giúp vi khuẩn có lợi trong đường ruột phát triển mạnh, từ đó giảm các triệu chứng của bệnh viêm loét dạ dày.
• Cháo nấm hương: Tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày, giúp dạ dày khỏe hơn.
• Cháo gạo cao lương thịt dê: Cháo chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe như omega-3, protein, axit pantothenic,…
• Cháo dạ dày, lá lách lợn: Có tác dụng bồi bổ sức khỏe và cung cấp nguồn năng lượng dồi dào.
• Một số món súp có tác dụng chữa lành vết loét, bệnh nhân viêm loét dạ dày nên bổ sung vào thực đơn ăn uống hàng ngày như: súp thịt bò cà rốt khoai tây, súp đậu xanh bí đỏ, súp bắp cải thịt gà…

3. Bánh cho người viêm loét dạ dày 

Bánh mì và bánh quy giòn là 2 loại bánh bệnh nhân viêm loét dạ dày có thể ăn mà không lo tình trạng bệnh nặng hơn:

• Bánh mì: Bánh mì nướng khi đi vào cơ thể sẽ hấp thụ bớt phần axit dư thừa trong dịch vị. Mặt khác, bánh mì còn bổ sung tinh bột, chất xơ để người bệnh có đủ năng lượng trong một ngày.
• Bánh quy giòn: Giống với bánh mì nướng, bánh quy giòn cũng có khả năng hút bớt phần axit dư thừa trong dịch vị giúp bảo vệ những vùng niêm mạc bị tổn thương.

4. Một số món ăn khác cho người viêm loét dạ dày

Ngoài các thực phẩm, món cháo và súp ở trên, người bệnh viêm loét dạ dày cũng có thể bổ sung vào thực đơn ăn uống hàng ngày của mình một số món ăn khác như:

• Canh thịt nạc nấm: Món canh này có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày, giúp dạ dày khỏe hơn và tốt cho thận. Bạn chỉ cần rửa sạch thịt lớn, thái miếng vừa ăn rồi cho vào hầm cùng nấm cho tới khi chín  mềm. Nêm nếm gia vị cho vừa ăn.
• Canh đu đủ nấu sườn:  Canh đu đủ nấu sườn đặc biệt tốt cho các bệnh về tiêu hóa, giúp triệu chứng của bệnh viêm loét dạ dày, viêm trực tràng. Bạn cho đu đủ, lạc, sườn, táo tàu vào ninh cho tới các nguyên liệu chín mềm sau đó nên nếm gia vị cho vừa ăn.
• Dạ dày lợn nấu đậu tương: Món ăn này giàu dưỡng chất giúp bồi bổ sức khỏe và tốt cho người mắc viêm loét dạ dày. Sau khi làm sạch dạ dày  bạn thái thành miếng vừa ăn rồi cho vào ninh nhừ cùng với đậu tương. Nêm nếm gia vị cho vừa ăn và ăn như món chính với cơm.
• Chè hạt sen long nhãn: Hạt sen giúp an thần, ngủ ngon và giảm áp lực dạ dày nên tốt cho bệnh viêm loét dạ dày. Hạt sen tươi bóc bỏ vỏ, bỏ tim; nhãn bóc lấy phần cùi, nếu sử dụng long nhãn khô thì ngâm nước cho nở. Cho sen vào nồi ninh cho mềm, sau đó cho thêm đường phèn ninh tiếp 5 phút. Cuối cùng cho phần cùi nhãn vào đun sôi trở lại là được.

Người mắc bệnh viêm loét dạ dày nhẹ và không quá nghiêm trọng có thể điều trị tại nhà. Ngoài cách thay đổi chế độ ăn uống thì có thể kết hợp dùng thuốc dạ dày chữ Y – Yumangel.

Hoạt chất Almagate trong thuốc Yumangel có tác dụng trung hòa acid dạ dày nhanh chóng mà không làm tăng thể tích tiết dịch trong dạ dày. Mặt khác, Yumangel dạng hỗn dịch còn tạo ra lớp màng như lớp nhầy trên niêm mạc giúp bao bọc tế bào niêm mạc dạ dày, làm giảm tổn thương bởi acid dịch vị hay các gốc tự do.

Dùng Yumangel giúp làm giảm nhanh các triệu chứng của bệnh viêm loét dạ dày như ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, đau vùng thượng vị…chỉ sau 5-10 phút sử dụng.

Một chế độ ăn uống và thực đơn cho người viêm loét dạ dày khoa học – hợp lý có vai trò quan trọng trong hỗ trợ điều trị bệnh, ngăn ngừa cơn đau, cải thiện tiêu hoá và dinh dưỡng cho người bệnh. Kết hợp với chế độ sinh hoạt lành mạnh, nghỉ ngơi đầy đủ, tránh căng thẳng và tuân thủ theo chỉ định điều trị của bác sĩ, bệnh viêm loét dạ dày sẽ mau chóng được đẩy lùi.

Để được dược sĩ của thuốc dạ dày chữ Y – Yumangel tư vấn kỹ hơn về bệnh viêm loét dạ dày, bạn vui lòng gọi đến hotline miễn cước 1800.1125 nhé!

Tham khảo:

• Đơn thuốc điều trị viêm loét dạ dày của Bộ Y Tế
• Viêm hang vị dạ dày là gì