Skip to main content

Phình đại tràng là gì? Nguy hiểm không? Cách điều trị phình đại tràng

Tác giả: Đinh Thị Hiền

Tham vấn y khoa: Nguyễn Thị Thu

Biểu hiện ban đầu của phình đại tràng thường không mấy khó chịu. Nhưng nếu để lâu bệnh lý có thể gây nhiều biến chứng như thủng đại tràng, ung thư đại tràng, nhiễm trùng huyết… Do đó, ngay khi có những triệu chứng bất thường của đường tiêu hóa, bạn cần tới gặp bác sĩ để được chẩn đoán bệnh.

I – Phình đại tràng là gì?

Bệnh phình đại tràng ở người lớn phình đại tràng trẻ em là hiện tượng đại tràng giãn nở bất thường, kèm theo đó nhu động ruột giảm. Việc này khiến phân di chuyển trong đại tràng rất chậm và ruột có nhiều thời gian hấp thụ nước, từ đó phân bị khô cứng và khó đào thải ra ngoài.

Triệu chứng ban đầu của phình đại tràng chỉ gây cứng bụng và khó chịu nhẹ. Nhưng nếu phình đại tràng trẻ sơ sinh, trẻ em và người lớn không được điều trị có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như thủng đại tràng, nhiễm trùng huyết, viêm phúc mạc…

Bị phình đại tràng là gìBệnh lý phình đại tràng bẩm sinh ở trẻ sơ sinh có thể gây biến chứng nguy hiểm.

II – Các loại phình đại tràng

Có hai loại phình đại tràng chính:

  • Phình đại tràng thực thể (diverticulosis): Đây là trạng thái khi có sự hình thành các túi hoặc túi nhỏ trên thành đại tràng. Túi này thường hình thành do áp lực dồn trong ruột tạo ra vùng yếu của thành ruột. Phình đại tràng thực thể thường không gây triệu chứng và thường được phát hiện trong quá trình kiểm tra không liên quan.
  • Viêm phình đại tràng (diverticulitis): Đây là tình trạng khi các túi phình đại tràng trở nên viêm nhiễm. Viêm phình đại tràng có thể xảy ra khi thức ăn hoặc phân bị mắc kẹt trong túi, gây vi khuẩn phát triển và gây viêm nhiễm. Viêm phình đại tràng thường gây ra triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, mửa, sốt và thay đổi về chức năng ruột.

III – Nguyên nhân gây bệnh phình đại tràng ở trẻ em và người lớn

Bệnh phình đại tràng bẩm sinh ở trẻ sơ sinhPhình đại tràng bẩm sinh là gì? 

Có nhiều nguyên nhân gây ra phình đại tràng như rối loạn bẩm sinh, bệnh tật, sử dụng thuốc hoặc sau cuộc phẫu thuật lớn. Nhưng cũng có trường hợp phình đại tràng không xác định được nguyên nhân.

  • Rối loạn bẩm sinh, bao gồm bệnh Hirschsprung (giãn đại tràng bẩm sinh) và các rối loạn khác khiến ống tiêu hóa không phát triển bình thường: Rối loạn bẩm sinh gây ra sự thiếu tế bào thần kinh trong một phần của đại tràng, dẫn đến sự giãn ra và khó khăn trong việc vận chuyển phân qua khu vực này. Đây là một bệnh di truyền và thường phát hiện từ thời kỳ trẻ sơ sinh.
  • Nhiễm độc hoặc nhiễm trùng: Nhiễm độc hoặc nhiễm trùng là một trong các nguyên nhân phổ biến nhất gây phình đại tràng. Vi khuẩn như Campylobacter, Clostridium difficile, Shigella, Salmonella và nhiều loại khác có thể gây viêm nhiễm trong đại tràng, dẫn đến sự phình to và căng ra của nó.
  • Các bệnh thần kinh: Phình đại tràng cũng có thể do các bệnh thần kinh gây ra, như bệnh Parkinson và đái tháo đường. Các rối loạn thần kinh có thể làm suy yếu hoạt động cơ ruột, gây ra sự giãn ra và phình to của đại tràng.
  • Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc có tác dụng phụ gây phình đại tràng. Ví dụ, opioid, một loại thuốc giảm đau mạnh, có thể làm giảm chuyển động ruột và gây ra tình trạng tắc nghẽn, dẫn đến sự phình đại tràng.
  • Sau cuộc phẫu thuật lớn trên vùng bụng hoặc ruột: Một số trường hợp phình đại tràng có thể xảy ra sau các cuộc phẫu thuật trên vùng bụng hoặc ruột, đặc biệt là sau phẫu thuật loại bỏ một phần của ruột non hoặc đại tràng. Thủ thuật này có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của đại tràng, gây ra sự phình to và căng ra.
  • Suy giáp: Suy giáp là tình trạng cơ ruột không hoạt động đúng cách, gây ra sự suy yếu trong việc vận chuyển phân qua đại tràng. Điều này có thể dẫn đến sự phình đại tràng.
  • Mất cân bằng điện giải trong cơ thể: Mất cân bằng điện giải, ví dụ như điều chỉnh không đúng các mức điện giải trong cơ thể, có thể ảnh hưởng đến chức năng ruột và góp phần vào phình đại tràng.
  • Teo não hoặc chấn thương tủy sống: Teo não hoặc chấn thương tủy sống có thể làm suy yếu chức năng ruột và gây ra sự phình đại tràng.
  • Táo bón mãn tính: Táo bón mãn tính, khi phân cứng và khó tiêu, có thể góp phần vào sự phình đại tràng.
  • Xơ cứng dạ dày: Xơ cứng dạ dày là một bệnh mà thành dạ dày bị cứng và không linh hoạt, ảnh hưởng đến chức năng ruột và có thể gây phình đại tràng.

Đây chỉ là một số nguyên nhân phổ biến và không phải là toàn bộ danh sách. Để chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả, rất quan trọng để tham khảo ý kiến ​​bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa.

IV – Dấu hiệu phình đại tràng 

1. Dấu hiệu phình đại tràng bẩm sinh

Dấu hiệu của hội chứng phình đại tràng bẩm sinh sẽ thay đổi theo mức độ bệnh. Thông thường, các dấu hiệu sẽ xuất hiện từ khi trẻ mới được sinh ra. Tuy nhiên, cũng có những bé lớn lên mới có triệu chứng.

Dấu hiệu phình đại tràng ở trẻ sơ sinh: Dấu hiệu dễ nhận biết nhất là sau hơn 24h trẻ vẫn không đi phân su, bụng căng trướng, có thể nôn và mất nước.

Trẻ lớn và trẻ 2 tuổi bị phình đại tràng: Triệu chứng trẻ bị  túi phình đại tràng điển hình nhất là táo bón dài ngày. Táo bón ở phình đại tràng thường khiến trẻ không tự đi ngoài được mà phải nhờ đến các biện pháp kích thích, tháo thụt. Do vi khuẩn đã tích tụ và gây lên men, nên phân đi không thành khuôn, có mùi thối.

2. Dấu hiệu phình đại tràng ở người lớn

Dấu hiệu của phình đại tràng ở người lớn gồm có:

  • Đau bụng và khó chịu ở vùng bụng dưới
  • Thay đổi về thói quen đi tiểu, như táo bón hoặc đi ngoài không đều đặn.
  • Phân khác thường, có thể là phân cứng hoặc mềm, có màu sắc hoặc mùi không bình thường.
  • Bụng căng và lớn hơn thường.
  • Khó thở sau khi ăn.
  • Buồn nôn và nôn mửa (trường hợp hiếm).
  • Mệt mỏi và giảm sức khỏe tổng thể.

V – Bệnh phình đại tràng có nguy hiểm không?

1. Phình đại tràng ở người lớn có nguy hiểm không?

Ban đầu, bệnh phình đại tràng không gây nguy hiểm, chỉ khiến người lớn bị táo bón kéo dài, dẫn đến mệt mỏi. Nhưng nếu để lâu, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phúc mạc, nhiễm độc, thủng đại tràng, nhiễm trùng đường huyết, ung thư đại tràng

Vì thế, bệnh nhân không nên chủ quan khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào của đường tiêu hóa. Đặc biệt, triệu chứng táo bón không thể khắc phục bằng đường ăn uống thì nên tới bác sĩ để thăm khám, chẩn đoán bệnh.

2. Phình đại tràng bẩm sinh có nguy hiểm không?

Phình đại tràng bẩm sinh không chỉ khiến trẻ mệt mỏi, ăn uống kém dẫn đến suy dinh dưỡng mà còn có thể gây ra các biến chứng như:

  • Viêm ruột thường xuyên, tái đi tái lại.
  • Tắc ruột, thậm chí dẫn đến thủng ruột.

Do đó, trẻ được chẩn đoán phình đại tràng bẩm sinh cần được điều trị sớm và dứt điểm.

VI – Phương pháp chẩn đoán phình đại tràng

Để kiểm tra phình đại tràng một cách chính xác, các phương pháp chẩn đoán có thể được bác sĩ chuyên khoa áp dụng là:

  • Lịch sử bệnh và khám bệnh: Bác sĩ sẽ thăm khám và thu thập thông tin về triệu chứng, tiền sử bệnh, và lịch sử y tế của bạn. Điều này giúp xác định các dấu hiệu và triệu chứng đặc trưng của phình đại tràng.
  • Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể được thực hiện để kiểm tra các chỉ số máu, bao gồm đánh giá mức độ viêm nhiễm hoặc sự mất cân bằng điện giải trong cơ thể.
  • Siêu âm: Siêu âm bụng có thể được sử dụng để tạo hình ảnh chi tiết vùng bụng và xác định sự phình đại của đại tràng.
  • Chụp X-quang đường tiêu hóa:X-quang đường tiêu hóa có thể được thực hiện để xem xét cấu trúc và hình dạng của đại tràng. Điều này có thể bao gồm X-quang thường, X-quang có chất lỏng nâng niệu, hoặc X-quang đường tiêu hóa dưới dạng nạo phẫu (barium enema).
  • Sinh thiết: Quá trình này sử dụng một ống mềm và linh hoạt được chèn qua hậu môn để kiểm tra tổn thương và xem xét trực tiếp bên trong đại tràng. Đôi khi, mẫu mô cũng có thể được thu thập để phân tích.
  • Các phương pháp chẩn đoán khác: Trong một số trường hợp, các phương pháp chẩn đoán bổ sung như phẫu thuật thử (laparoscopy) hoặc xét nghiệm gene có thể được sử dụng để xác định nguyên nhân chính xác và đặc điểm của phình đại tràng.

Điều trị phình đại tràng bẩm sinh bệnh họcX quang phình đại tràng bẩm sinh.

Chẩn đoán phình đại tràng ở người lớnHình ảnh phình đại tràng ở người lớn

( Xem thêm: Bệnh viêm loét đại trực tràng là gì? Nguyên nhân, biểu hiện, điều trị)

VII – Điều trị phình đại tràng cho trẻ và người lớn

1. Điều trị phình đại tràng bẩm sinh

Ở mỗi mức độ bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn cách điều trị khác nhau. Cụ thể:

Trường hợp nhẹ: Trẻ có thể được kê đơn thuốc chữa phình đại tràng. Bên cạnh đó, trẻ cần được duy trì chế độ ăn uống lành mạnh để giảm triệu chứng khó chịu của phình đại tràng vô hạch.

Ở trường hợp này, cha mẹ nên cho trẻ ăn nhiều chất xơ, uống nhiều nước, tập hình thành thói quen đi cầu tự nhiên, hạn chế sử dụng thuốc xổ hoặc thụt tháo vì có thể làm mất phản xạ đi ngoài của trẻ.

Trường hợp nặng: Nếu can thiệp nội khoa không làm giảm triệu chứng, bác sĩ có thể chỉ định mổ phình đại tràng bẩm sinh, phẫu thuật phình đại tràng ở trẻ sơ sinh. Với phương pháp này, bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ phần đại tràng bị phình, sau đó nối phần đại tràng bình thường với hậu môn.

Trong 2 phương pháp phẫu thuật phình đại tràng bẩm sinh là mổ mở và mổ nội soi thì phương pháp mổ nội soi phình đại tràng bẩm sinh hiện đại hơn và được nhiều bố mẹ lựa chọn hơn. Mặc dù chi phí mổ phình đại tràng bẩm sinh đắt hơn mổ mở nhưng nó lại mang lại cảm giác nhẹ nhàng hơn và giúp trẻ nhanh bình phục hơn.

2. Điều trị phình đại tràng ở người lớn

Tương tự trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, tùy thuộc vào mức độ bệnh mà người lớn có thể được chỉ định điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa.

Điều trị nội khoa: Đối với các nguyên nhân khác nhau, thuốc điều trị cũng khác nhau. Chẳng hạn, thuốc chống viêm dùng cho nguyên nhân viêm loét đại tràng, thuốc kháng sinh dùng cho nguyên nhân nhiễm trùng… Ngoài ra, bệnh nhân nên kết hợp chế độ ăn uống giàu chất xơ và dùng thuốc nhuận tràng để giảm tình trạng táo bón kéo dài.

Điều trị ngoại khoa: Khi các biện pháp điều trị nội khoa kể trên không phát huy tốt tác dụng, bác sĩ cũng có thể chỉ định phẫu thuật để cắt bỏ phần đại tràng bị tổn thương.

VIII – Kiểm soát phình đại tràng

Bệnh phình đại tràng là một căn bệnh rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Để giúp kiểm soát tình trạng của bệnh, bạn có thể tham khảo các cách sau:

  • Thay đổi chế độ ăn uống: Ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát bệnh phình đại tràng. Bạn nên ăn ít béo, ít đường và nhiều chất xơ để giúp tiêu hóa tốt hơn. Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm kích thích như cà phê, rượu, đồ ngọt.
  • Tập thể dục: Tập thể dục có thể giúp giảm stress và cải thiện tình trạng tiêu hóa. Bạn có thể tập yoga, đi bộ hoặc các bài tập thể dục nhẹ nhàng.
  • Uống đủ nước: Uống đủ nước có thể giúp giảm tình trạng táo bón và giúp cơ thể hoạt động tốt hơn.
  • Thay đổi phương pháp ăn uống: Bạn có thể thay đổi phương pháp ăn uống của mình bằng cách ăn nhiều bữa nhỏ thay vì ăn ít bữa lớn. Điều này có thể giúp giảm tình trạng đầy hơi và khó tiêu.
  • Sử dụng thuốc: Nếu các biện pháp trên không hiệu quả, bạn có thể dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm các triệu chứng của bệnh phình đại tràng.

Như vậy, thuốc dạ dày chữ Y – Yumangel vừa chia sẻ đến bạn các thông tin nên biết về bệnh lý phình đại tràng. Để được dược sĩ của Yumangel tư vấn trực tiếp, bạn đừng quên gọi đến hotline miễn cước 1800.1125 nhé.

4.9/5 - (10 bình chọn)
Đinh Thị Hiền

Tác giả: Đinh Thị Hiền

Đinh Thị Hiền (Tốt nghiệp Học viện Báo chí và Tuyên truyền niên khóa 2014-2018). Cô có 3 năm kinh nghiệm trong vị trí biên tập viên, content, Copy Write tại các lĩnh vực liên quan đến sức khỏe, làm đẹp,…

Tham vấn y khoa: Dược sĩ Nguyễn Thị Thu

Dược sĩ Nguyễn Thị Thu – Tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý và cung ứng thuốc – Cao đẳng dược TW Hải Dương với trên 3 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực trình dược, đã thực tập, công tác tại nhiều nhà thuốc khác nhau.

Chưa có bình luận!

Địa chỉ Email của bạn sẽ được giữ kín.