Viêm dạ dày HP âm tính là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, điều trị

Viêm dạ dày HP âm tính là tình trạng bệnh viêm dạ dày không phải do nguyên nhân nhiễm vi khuẩn HP. Nguyên nhân gây bệnh có thể xuất phát từ thói quen ăn uống sinh hoạt không khoa học hoặc một số bệnh lý. Bệnh có thể được điều trị khỏi bằng thuốc kết hợp với một số biện pháp hỗ trợ từ thói quen ăn uống và sinh hoạt. hàng ngày. 

I. Viêm dạ dày HP âm tính là gì?

Viêm dạ dày là tình trạng niêm mạc dạ dày bị đỏ và sưng (viêm). Các triệu chứng của viêm dạ dày bao gồm: đau bụng, khó tiêu, đầy hơi, buồn nôn, nôn mửa, không cảm thấy đói… 

Để tìm ra nguyên nhân gây ra các triệu chứng viêm dạ dày, bác sĩ có thể sắp xếp các xét nghiệm như:

– Xét nghiệm hơi thở: Để kiểm tra vi khuẩn Helicobacter pylori (H.pylori/HP): Người bệnh sẽ được uống một loại đồ uống đặc biệt và hơi thở của bệnh nhân sẽ được kiểm tra sau đó.

– Xét nghiệm phân: Xét nghiệm này kiểm tra xem có vi khuẩn dạ dày gây viêm dạ dày hay không. Một mẫu phân nhỏ của người bệnh được thu thập và gửi đến phòng xét nghiệm. Một xét nghiệm phân khác có thể kiểm tra xem có máu trong phân của không. Đây có thể là dấu hiệu của viêm dạ dày nếu người bệnh bị chảy máu.

– Nội soi sinh thiết: Xét nghiệm này sẽ quan sát bên trong thực quản, dạ dày và tá tràng của bạn. Xét nghiệm này sử dụng một ống nội soi mỏng, có đèn và có gắn camera ở một đầu. Bác sĩ sẽ đưa ống vào miệng thực quản, dạ dày và tá tràng để quan sát bên trong các cơ quan này. Một mẫu mô nhỏ (sinh thiết) cũng sẽ được lấy cũng có thể được lấy nếu cần để kiểm tra sự tồn tại của vi khuẩn HP.

Kết quả nhận được sau khi thực hiện xét nghiệm sẽ có 2 trường hợp như sau:

• Nếu kết quả xét nghiệm âm tính với HP: Thì kết luận người bệnh viêm dạ dày HP âm tính. Tức là nguyên nhân gây bệnh viêm dạ dày không phải do vi khuẩn HP mà có thể là do một số nguyên nhân khác như: uống quá nhiều rượu, hút thuốc, căng thẳng quá mức, sử dụng aspirin và các loại thuốc giảm đau, hạ sốt không kê đơn trong thời gian dài và một số bệnh lý…
• Trường hợp xét nghiệm có vi khuẩn HP (HP dương tính): Thì tức là người bệnh bị viêm dạ dày HP dương tính, nguyên nhân gây bệnh là do nhiễm trùng vi khuẩn HP.

Như vậy, viêm dạ dày HP âm tính tức là tình trạng bệnh viêm dạ dày không phải do nguyên nhân nhiễm khuẩn HP. Nguyên nhân gây bệnh có thể xuất phát từ thói quen ăn uống sinh hoạt không khoa học hoặc một số bệnh lý.

Viêm dạ dày HP âm tính là tình trạng viêm dạ dày không phải do nhiễm trùng HP.

II. Nguyên nhân gây viêm dạ dày HP âm tính

Viêm dạ dày thường do vi khuẩn H.pylori (Helicobacter pylori/HP) gây ra. Loại vi khuẩn này phá vỡ lớp chất nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi bị axit ăn mòn. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, nhiễm trùng này sẽ phá hủy các tế bào lót dạ dày.

Tuy nhiên, với viêm dạ dày HP âm tính, nguyên nhân do nhiễm trùng HP đã được loại bỏ. Trong trường hợp này, người mắc bệnh viêm dạ dày HP âm tính có thể do các nguyên nhân khác dưới đây:

1. Do chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt không khoa học

– Uống quá nhiều rượu: Rượu có thể gây kích ứng và phá vỡ niêm mạc dạ dày. Điều này làm cho dạ dày của bạn dễ bị tổn thương hơn bởi dịch tiêu hóa. Tiêu thụ rượu quá mức có nhiều khả năng gây viêm dạ dày cấp tính.

– Hút thuốc: Hút thuốc lá có thể góp phần gây ra hoặc làm trầm trọng thêm bệnh viêm dạ dày. Khói thuốc lá chứa nhiều hóa chất độc hại có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và làm tăng sản xuất axit dạ dày. Điều này có thể dẫn đến viêm và tổn thương niêm mạc dạ dày, có thể góp phần gây ra viêm dạ dày.  Ngoài ra, hút thuốc có thể làm suy yếu cơ thắt thực quản dưới, cơ kiểm soát lỗ mở giữa thực quản và dạ dày. Khi cơ này bị suy yếu, axit dạ dày có thể chảy ngược vào thực quản, gây trào ngược axit, có thể gây kích ứng thêm niêm mạc dạ dày và làm tăng nguy cơ phát triển viêm dạ dày.

– Căng thẳng cực độ: Căng thẳng cũng có thể gây viêm dạ dày vì lo lắng tạo ra trạng thái hormone trong cơ thể làm tăng tiết dịch vị dạ dày, gây đau dạ dày, đầy hơi, ợ chua và nóng rát.

– Sử dụng thuốc giảm đau kéo dài: Thuốc giảm đau được gọi là thuốc chống viêm không steroid, còn được gọi là NSAID, có thể gây ra cả viêm dạ dày cấp tính và viêm dạ dày mãn tính. NSAID bao gồm ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác) và naproxen natri (Aleve, Anaprox DS). Sử dụng các thuốc giảm đau này thường xuyên hoặc dùng quá nhiều thuốc này có thể làm hỏng niêm mạc dạ dày.

Người mắc bệnh viêm dạ dày HP âm tính có thể do ăn uống và sinh hoạt không khoa học.

2. Do các vấn đề sức khỏe 

Các vấn đề sức khỏe có thể dẫn đến viêm dạ dày bao gồm:

• Nhiễm trùng do vi rút. 
• Ca phẫu thuật lớn
• Chấn thương hoặc bỏng.

3. Do bệnh  lý  

Một số bệnh cũng có thể gây viêm dạ dày. Bao gồm:

• Rối loạn tự miễn dịch: Đây là tình trạng hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh của cơ thể.
• Trào ngược mật mãn tính: Đây là tình trạng mật trào ngược vào dạ dày và ống dẫn thức ăn (thực quản). Mật là chất lỏng giúp tiêu hóa thức ăn.
• Thiếu máu ác tính: Là một dạng thiếu máu xảy ra khi dạ dày không thể tiêu hóa được vitamin B-12.

III. Dấu hiệu nhận biết viêm dạ dày HP âm tính 

Khi mới bị viêm dạ dày HP âm tính, người bệnh thường bị đau bụng, buồn nơi kèm chướng bụng, ợ hơi. Khi bệnh tiến triển nặng có thể  gây ra các triệu chứng như: nôn ra máu, có máu trong phân hoặc phân màu đen, đau bụng dữ dội…

1. Triệu chứng thường gặp 

Triệu chứng viêm dạ dày HP âm tính của mỗi người có thể khác nhau. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

• Đau bụng vùng thượng vị: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của viêm dạ dày HP âm tính. Đặc điểm của cơn đau là tập trung ở vùng thượng vị và đau trong thời gian dài, đau nhiều khi đói hoặc sau ăn hoặc cả hai.
• Ợ hơi, ợ chua: Thường xuất hiện vào buổi sáng hoặc sau ăn 2 – 3 tiếng.
• Đầy hơi, chướng bụng, ăn không tiêu: Thường hay xuất hiện sau khi ăn hoặc trong khoảng thời gian sau khi ăn.
• Buồn nôn, nôn mửa: Triệu chứng này thường xuất hiện sau khi ăn hoặc khi dạ dày bị kích thích.
• Chán ăn hoặc cảm thấy no ngay sau khi ăn, không ăn được nhiều như bình thường. 

Các triệu chứng thường gặp khi bị viêm dạ dày.

2. Triệu chứng cần thăm khám ngay

Khi bệnh viêm dạ dày HP âm tính tiến triển nặng, người bệnh có thể gặp các triệu chứng sau:

• Có máu trong chất nôn hoặc phân: Đây là dấu hiệu cho thấy niêm mạc dạ dày có thể bị chảy máu. Chất nôn có màu đỏ tươi hoặc giống màu cà phê. Có máu trong phân hoặc phân có màu đen, dính và cực kỳ hôi.
• Bị đau bụng hoặc đau ngực dữ dội và đột ngột.
• Mất cảm giác thèm ăn.
• Cảm thấy no dù ăn rất ít.
• Sụt cân không có chủ đích và không tìm được lý do.
• Cảm giác như bạn có một cục u trong bụng.
• Đau hoặc khó nuốt.
• Liên tục ốm.

Các triệu chứng trên đây có thể rất nghiêm trọng nên cần phải được kiểm tra và điều trị y tế ngay. Nếu không, có thể gây biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.

IV. Viêm dạ dày HP âm tính có nguy hiểm không?

Viêm dạ dày HP âm tính nếu được điều trị sớm và kịp thời thường không nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không điều trị và để bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính thì có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm dưới đây:

1. Thiếu máu

Thiếu máu do thiếu sắt có thể do mất máu do loét chảy máu hoặc do niêm mạc dạ dày tiếp tục bị kích thích. Tình trạng này  cũng có thể do nhiễm H. pylori hoặc viêm dạ dày tự miễn, cả hai đều khiến cơ thể  không thể hấp thụ sắt tốt như bình thường. 

Viêm dạ dày cũng có thể dẫn đến thiếu máu ác tính, trong đó cơ thể bạn không thể hấp thụ đủ Vitamin B12.

2. Không sản xuất đủ achlorhydria hoặc hypochlorhydria

Viêm teo dạ dày đôi khi khiến dạ dày không sản xuất đủ (hypochlorhydria) hoặc bất kỳ axit clohydric (achlorhydria) –  một thành phần của axit dạ dày. Điều này có thể cản trở quá trình tiêu hóa và khiến cơ thể bạn không thể hấp thụ đủ chất dinh dưỡng.

3. Tắc nghẽn đường ra dạ dày

Mô sẹo do loét hoặc viêm lâu ngày có thể chặn một phần hoặc toàn bộ lỗ thông giữa dạ dày và ruột. Điều này có thể cản trở quá trình tiêu hóa và gây đau, buồn nôn và nôn.

4. Loét dạ dày tá tràng 

Viêm dạ dày HP âm tính  ăn mòn có thể tiến triển thành bệnh loét dạ dày tá tràng . Các vết loét có thể gây chảy máu đường tiêu hóa  dẫn đến thiếu máu.

Loét thường xuyên cũng có thể gây ra sẹo. Mô sẹo trong dạ dày của bạn có thể trở thành vấn đề nếu nó thu hẹp hoặc chặn các lỗ hở ở phía dưới (môn vị). Điều này được gọi là tắc nghẽn đường ra dạ dày (GOO).

Loét dạ dày không được điều trị và để kéo dài có thể gây thủng dạ dày. Điều này có thể cho phép vi khuẩn từ dạ dày thoát vào khoang bụng (viêm phúc mạc). Viêm phúc mạc có thể dẫn đến các biến chứng nặng hơn, bao gồm nhiễm trùng máu và nhiễm trùng huyết.

Viêm dạ dày không được điều trị có thể dẫn tới loét dày và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

5. Viêm teo và dị sản dạ dày

Viêm dạ dày sau nhiều năm có thể khiến niêm mạc dạ dày của bạn teo đi và mất đi một số chức năng. Bạn có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa và hấp thụ một số chất dinh dưỡng nhất định, chẳng hạn như sắt, axit folic và vitamin B12 ( thiếu máu ác tính).

6. Chảy máu dạ dày

Chảy máu trong là biến chứng phổ biến nhất của viêm loét dạ dày . Nó có thể xảy ra khi vết loét phát triển ở vị trí mạch máu. Chảy máu có thể là: chảy máu chậm, kéo dài, dẫn đến thiếu máu – gây mệt mỏi, khó thở, da nhợt nhạt và tim đập nhanh.

7. Thủng dạ dày 

Vết loét cuối cùng có thể biến thành một lỗ (thủng) trên thành dạ dày. Điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng trong khoang bụng gọi là viêm phúc mạc.

8. Ung thư dạ dày 

Hiếm khi, viêm dạ dày có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Nguy cơ này sẽ tăng lên nếu bị mỏng niêm mạc dạ dày và thay đổi tế bào của niêm mạc.

Một số nghiên cứu cho thấy, viêm dạ dày teo làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô tuyến dạ dày, ung thư hạch mô bạch huyết liên quan đến niêm mạc (MALT) và các khối u thần kinh nội tiết.

V. Viêm dạ dày HP âm tính được chẩn đoán như thế nào? 

Vì viêm dạ dày HP âm tính không phải do nguyên nhân nhiễm vi khuẩn HP nên người bệnh sẽ không cần thực hiện các xét nghiệm tìm vi khuẩn HP như: xét nghiệm hơi thở, xét nghiệm phân.

Thay vào đó, chẩn đoán viêm dạ dày HP âm tính thường bao gồm sự kết hợp giữa quan sát triệu chứng, xét nghiệm máu, chụp X – quang và nội soi dạ dày. Cụ thể:

1. Thăm khám triệu chứng

Khi khám sức khỏe, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng đau dạ dày bằng cách ấn nhẹ vào một số vùng nhất định trên dạ dày của người bệnh. 

Bác sĩ cũng sẽ tìm kiếm các dấu hiệu thiếu hụt B-12, chẳng hạn như xanh xao, mạch nhanh và suy giảm thần kinh.

Nếu nghi ngờ bị viêm niêm mạc dạ dày, bác sĩ họ có thể đề nghị thực hiện một số xét nghiệm chuyên sâu hơn để kiểm tra mức độ bệnh.

2. Xét nghiệm máu 

Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân xét nghiệm máu để kiểm tr xem người bệnh có bị thiếu máu do không có đủ hồng cầu không. Đôi khi, người bệnh có thể bị thiếu một số loại vitamin nhất định và cần dùng thực phẩm bổ sung.

3. Chụp X-quang đường tiêu hóa trên hoặc nuốt bari

Chụp X-quang để kiểm tra các cơ quan ở phần trên của hệ tiêu hóa (thực quản, dạ dày và phần đầu của ruột non (tá tràng). Bệnh nhân sẽ nuốt một chất lỏng kim loại gọi là bari. Bari phủ các cơ quan để có thể nhìn thấy chúng trên phim X-quang.

4. Nội soi trên (EGD)

Xét nghiệm này cho phép bác sĩ quan sát bên trong thực quản, dạ dày và tá tràng của người bệnh. Mục đích là để kiểm tra dấu hiệu và mức độ niêm mạc dạ dày bị viêm, tổn thương. 

Khi thực hiện, bác sĩ sẽ đưa ống nội soi có gắn camera và đèn vào trong thực quản, dạ dày và tá tràng để quan sát bên trong các cơ quan này. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể sẽ mấy mẫu mô sinh thiết để làm xét nghiệm.

Chẩn đoán viêm dạ dày HP âm tính thường bao gồm sự kết hợp giữa quan sát triệu chứng, xét nghiệm máu, chụp X – quang và nội soi dạ dày.

VI. HP dạ dày âm tính có phải điều trị không? Cách điều trị hiệu quả 

Viêm dạ dày HP âm tính không điều trị kịp thời có thể chuyển thành mạn tính gây các biến chứng nguy hiểm như loét, chảy máu, xuất huyết và thủng dạ dày. Vì vậy việc điều trị bệnh là cần thiết, điều trị càng sớm thì tỷ lệ thành công càng cao. 

Theo các bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa, tình trạng viêm dạ dày HP âm tính có thể được cải thiện sau khi điều trị bằng thuốc. Vì đã loại trừ nguyên nhân gây bệnh là do nhiễm trùng vi khuẩn HP nên bệnh nhân viêm teo niêm mạc dạ dày HP âm tính sẽ được bác sĩ chỉ định điều trị như sau:

1. Dùng thuốc

– Thuốc kháng axit:  Nhóm thuốc kháng axit hoạt động bằng cách trung hòa axit dạ dày. Có nhiều loại thuốc kháng axit khác nhau được dùng trong điều trị viêm dạ dày HP  bao gồm Maalox, Mylanta, Rolaids và Tums. 

– Thuốc chẹn histamin H2: Thuốc chẹn histamine (H2) có tác dụng làm giảm lượng axit dạ dày tạo ra. Các thuốc thường dùng bao gồm Cimetidine (Tagamet), Famotidine (Pepcid) và Nizatidine.

– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Thuốc ức chế bơm proton (PPI) giúp ngăn chặn việc sản xuất axit dạ dày. Thuốc thường dùng là dexlansoprazole (Dexilant), esomeprazole (Nexium), lansoprazole (Prevacid), omeprazole (Prilosec), pantoprazole (Protonix) và rabeprazole (Aciphex).

– Thuốc bao phủ bề mặt dạ dày: Thuốc có tác dụng bảo vệ mô dạ dày bị tổn thương khỏi axit và enzyme để nó có thể mau chóng lành lại. Loại thuốc thường dùng là Sucralfate (Carafate) và Misoprostol (Cytotec).

– Thuốc chống buồn nôn: Nếu bị buồn nôn do viêm dạ dày, bệnh nhân có thể dùng thuốc không kê đơn hoặc thuốc theo toa để giảm bớt triệu chứng này.

Lưu ý: 

– Đối với bệnh nhân viêm dạ dày do nhiễm vi khuẩn HP, mục tiêu chính trong điều trị là tiêu diệt và loại bỏ vi khuẩn H.Pylori trong dạ dày bằng cách sử dụng thuốc kháng sinh kết hợp thêm thuốc trung hòa axit hoặc giảm axit dạ dày để giúp niêm mạc dạ dày lành nhanh hơn. 

– Người bệnh không nên tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nào kể trên hoặc tự ý thay đổi loại thuốc, tăng giảm không theo chỉ định của bác sĩ. Vì điều này có thể khiến tình trạng teo niêm mạc dạ dày nặng hơn và khó hồi phục.

Bệnh viêm dạ dày HP âm tính có thể được cải thiện sau khi điều trị bằng thuốc.

2. Biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà

Nếu viêm dạ dày HP âm tính gây ra các triệu chứng khó tiêu nhẹ, bạn có thể làm một số điều để khắc phục.

– Nên: Giảm lượng đồ uống có chứa caffeine như trà, cà phê, cola và đồ uống tăng lực. Nằm trên một chiếc gối phụ trên giường để đầu và vai cao hơn, giúp ngăn axit dạ dày trào lên cổ họng khi ngủ. Giảm cân nếu bạn thừa cân. Hãy nói chuyện với bác sĩ nếu bạn thường xuyên dùng thuốc giảm đau chống viêm (như ibuprofen) hoặc aspirin. Ăn nhiều rau xanh, trái cây để bổ sung chất xơ, vitamin  và khoáng chất cho cơ thể. Xây dựng thói quen ăn uống đúng giờ, không bỏ bữa; chia thức ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày (4-5 bữa/ngày), ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu hóa…

– Đừng: Không ăn 3 đến 4 giờ trước khi đi ngủ. Không ăn hoặc uống đồ ăn hoặc đồ uống có tính axit (như nước cam), có ga, cay hoặc béo. Kiêng uống rượu, không hút thuốc

VII. Có thể phòng ngừa viêm dạ dày HP âm tính không?

Không có cách phòng ngừa viêm dạ dày HP âm tính hoàn toàn. Nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách:

– Có thói quen vệ sinh tốt: Có thói quen vệ sinh tốt, đặc biệt là rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Điều này có thể giúp bạn tránh bị nhiễm vi khuẩn H. pylori.

– Tránh thực phẩm kích ứng niêm mạc dạ dày: Không ăn hoặc uống những thực phẩm/thức uống có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày. Chúng bao gồm rượu, caffeine và thức ăn cay, chua, nóng… 

– Đừng lạm dụng NSAID: Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như aspirin, ibuprofen và naproxen cũng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày. Vậy nên, cần tránh sử dụng chúng trong thời gian dài hoặc với liều lượng cao. Hãy gặp bác sĩ nếu bạn cần các lựa chọn giảm đau khác.

– Quản lý căng thẳng: Vì căng thẳng có thể góp phần gây ra bệnh viêm dạ dày, vậy nên hãy tìm những cách lành mạnh để loại bỏ nó. Các kỹ thuật thư giãn, chẳng hạn như thiền chánh niệm, thái cực quyền hoặc yoga, có thể hữu ích trong việc giảm căng thẳng, mệt mỏi và lo lắng.

Đừng lạm dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID)

Viêm dạ dày HP âm tính được phát hiện và điều trị sớm giúp giảm nguy cơ phát sinh các biến chứng của bệnh. Bệnh sau khi điều trị khỏi vẫn có thể tái đi tái lại nhiều lần nên người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối phác đồ điều trị kết hợp thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt khoa học là cần điều rất cần thiết để tránh bệnh tái phát. Viêm dạ dày HP âm tính có thể phòng ngừa bằng cách ăn uống lành tính và sinh hoạt điều độ.

Để được tư vấn kỹ hơn về sức khỏe dạ dày, bạn vui lòng gọi đến hotline 1800.1125 (miễn phí cước) để gặp trực tiếp dược sĩ của Yumangel nhé.