Đau dạ dày tiêu chảy: Nguyên nhân và giải pháp

Đau dạ dày tiêu chảy gây nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày. Thậm chí còn có nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hiểm nếu để kéo dài không điều trị kịp thời và đúng cách. 

I. Đau dạ dày tiêu chảy là thế nào?

Hiểu một cách đơn giản, đau dạ dày tiêu chảy là tình trạng người bệnh vừa bị đau dạ dày vừa đi ngoài tiêu chảy. Lúc này, người bệnh có cảm giác khó chịu và nhức nhối ở vùng bụng, đại tiện ra chất thải không thành hình. Trong một số trường hợp, người bệnh còn đi ngoài ra nước gây mất năng lượng và mệt mỏi.

Theo các chuyên gia sức khỏe, tình trạng đau dạ dày kèm tiêu khá hiếm gặp và thường bị nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa dẫn đến đi ngoài. Để chẩn đoán chính xác, người bệnh nên đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám.

Đau dạ dày tiêu chảy là tình trạng người bệnh vừa bị đau dạ dày vừa đi ngoài tiêu chảy.

II. Đau dạ dày tiêu chảy và dấu hiệu kèm theo

Đi kèm với triệu chứng đau dạ dày và tiêu chảy, người bệnh có thể gặp một số triệu chứng khác dưới đây:

• Đại tiện nhiều bất thường: Có thể từ 3 – 5 lần/ngày, trước đó bình thường là 1 lần/ngày. 
• Cảm giác buồn nôn hoặc mắc nghẹn ở cổ họng: Một số trường hợp còn bị nôn mửa sau khi ăn.
• Đầy chướng bụng, khó tiêu kéo dài dai dẳng: Kèm theo ợ hơi, ợ nóng hoặc ợ chua.
• Đi ngoài ra nước hoặc trong phân lỏng có máu: Đây là triệu chứng cảnh báo niêm mạc ruột đã bị tổn thương. Tiêu chảy liên tục và dai dẳng dễ khiến cơ thể bị mất nước với dấu hiệu nhận biết là khô miệng.
• Sốt, ớn lạnh, lòng bàn tay, chân liên tục đổ mồ hôi, nhịp tim nhanh: Các triệu chứng này thường xảy ra khi nguyên nhân gây đau dạ dày tiêu liên quan đến nhiễm trùng.
• Cơ thể không có năng lượng, mệt mỏi: Nhiều người bệnh đau dạ dày tiêu chảy bị mất ngủ về đêm, đặc biệt là với bệnh nhân có tiền sử tâm lý.

Đau dạ dày tiêu chảy kèm theo cảm giác buồn nôn, chướng bụng

III. Đau dạ dày tiêu chảy nguyên nhân do đâu?

Tình trạng đau dày kèm tiêu chảy thường xuất phát từ những nguyên nhân và yếu tố dưới đây: 

1. Do ăn đồ ăn không phù hợp và đảm bảo

Tiêu thụ đồ ăn không phù hợp và đảm bảo khiến cơ thể phản ứng quá mức gây đau dạ dày kèm tiêu chảy. Cụ thể là đồ ăn và gia vị cay nóng, thực phẩm nhiều dầu mỡ,; thức ăn không đảm bảo an toàn vệ sinh.

Với trường hợp đau dạ dày tiêu chảy do nguyên nhân này, này, cảm giác khó chịu thường kéo dài vài giờ rồi biến mất.

2. Do ăn quá no

Tiêu thụ một lượng thức ăn lớn hơn so với bình thường khiến dạ dày căng tức và phải làm việc nhiều hơn. Điều này dẫn đến tình trạng quá tải gây đau dạ dày theo triệu chứng đi ngoài phân lỏng.

3. Căng thẳng tâm lý kéo dài

Tâm lý căng thẳng kéo dài ảnh hưởng đến hoạt động đường ruột cũng gây ra tình trạng rối loạn với triệu chứng đau dạ dày và đi ngoài. Nếu không sớm điều trị, triệu chứng có thể càng ngày càng nghiêm trọng hơn. 

4. Nhiễm trùng dạ dày

Đau dạ dày tiêu chảy cũng có thể xuất phát từ nguyên nhân dạ dày bị nhiễm trùng. Vi khuẩn và virus sau khi xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa sẽ tấn công làm tổn thương thành mạch dạ dày và kích thích ruột già. Cơn đau dạ dày do nhiễm trùng thường rất khó chịu và dữ dội.

5. Lạm dụng thuốc hoặc chất cồn

Lạm dụng thuốc hoặc chất cồn (bia, rượu) với tần suất cao gây cản trở hệ tiêu hóa và dẫn đến nhiều hậu quả cho sức khỏe, trong đó có đau dạ dày tiêu chảy.

6. Do bệnh lý

Trong một số trường hợp, đau dạ dày tiêu chảy có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý như: 

• Xuất huyết tiêu hóa.
• Ung thư dạ dày.
• Hội chứng ruột kích thích.
• Viêm ruột từng vùng.
• Viêm ruột thừa
• Trào ngược thực quản.
• Viêm loét dạ dày tá tràng.
• Hội chứng zollinger-ellison.
• Viêm đại tràng.
• Không dung nạp lactose.

Đau dạ dày tiêu chảy có thể chỉ đơn thuần là do ăn uống không khoa học nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm.

IV. Đau dạ dày tiêu chảy nguy hiểm hay không?

Theo các chuyên gia y tế, tình trạng đau dạ dày kèm đi ngoài nếu không được điều trị kịp thời và để kéo dài có thể dẫn đến các biến chứng bệnh dạ dày như:

1. Chảy máu dạ dày, đường ruột

Thành mạch dạ dày và đường ruột là bộ phận nhạy cảm nên rất dễ bị thương tổn. Nếu không được điều trị và để diễn ra trong thời gian có thể xuất hiện hiện tượng chảy máu kèm theo cảm giác đau đớn dữ dội. 

Triệu chứng nhận biết chảy máu dạ dày và đường ruột là đi ngoài phân có lẫn máu hoặc không có phân, chỉ có máu tươi nhỏ giọt.

2. Trĩ nội, trĩ ngoại

Với những người bệnh có tần suất tiêu chảy và đi ngoài nhiều, nguy cơ biến chứng thành bệnh trĩ khá cao. Nguyên nhân là do niêm mạc trực tràng liên tục phải co bóp nên dần dần bị giãn không thể trở lại như ban đầu.

3. Cơ thể suy nhược

Đau dạ dày và tiêu chảy diễn ra trong thời gian dài khiến người bệnh không chỉ khó chịu và mệt mỏi mà còn dẫn đến mất nước, khiến cơ thể suy nhược nhanh chóng.

Cơn đau dạ dày nghiêm trọng hơn sau khi ăn nên người bệnh bị sợ ăn, ăn không ngon. Tình trạng này kéo dài ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đến cuộc sống hàng ngày và làm tăng nguy cơ stress. 

Đau dạ dày tiêu chảy kéo dài có thể gây biến chứng chảy máu dạ dày và chảy máu tiêu hóa.

V. Đau dạ dày tiêu chảy khi nào cần thăm khám? 

Đau dạ dày kèm tiêu chảy có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm như chảy máu tiêu hóa, ung thư dạ dày, viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích… Do đó, người bệnh nên đi thăm khám ngay khi thấy xuất hiện các triệu chứng dưới đây:

• Đau dạ dày kéo dài trên 2 ngày không tự khỏi. 
• Đau dạ dày dữ dội, tần suất đau tăng dần.
• Đi ngoài tiêu chảy trên 3 lần/ ngày.
• Nôn ra máu hoặc dịch nôn có màu cà phê. 
• Liên tục nôn mửa, buồn nôn.
• Phân lẫn máu hoặc có màu đen.
• Sụt cân bất thường không rõ lý do.
• Cơ thể mệt mỏi, yếu đột ngột, mất sức sống.

Người bệnh nên đi thăm khám ngay khi triệu chứng đau dạ dày tiêu chảy kéo dài 2 ngày không khỏi

VI. Điều trị đau dạ dày tiêu chảy thế nào?

Sau khi thăm khám và có kết quả chẩn đoán nguyên nhân gây đau dạ dày tiêu chảy, bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng bệnh. Cụ thể như sau:

1. Điều trị tại nhà

Với trường hợp đau dạ dày tiêu chảy do ăn quá no, ăn thức ăn không đảm bảo và do căng thẳng kéo dài ở mức độ nhẹ và mới khởi phát, người bệnh có thể điều trị tại nhà bằng những cách sau:

• Nếu bị tiêu chảy nhiều, cần giảm chất xơ trong khẩu phần ăn. 
• Thức ăn cần được chế biến sạch sẽ, nấu chín hoàn toàn; tránh ăn thức ăn sống, tái, hoặc thức ăn đã ôi thiu. 
• Không ăn quá no hoặc để bụng quá đói; nên ăn đủ bữa và đúng giờ. 
• Không bỏ bữa, nên chia nhỏ thành nhiều bữa giúp tiêu hóa dễ dàng hơn.
• Nên tăng cường ăn thực phẩm giàu chất xơ, vitamin C để tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa nói riêng và sức khỏe tổng thể nói chung. 
• Uống nước cam, ăn sữa chua để bổ sung lợi khuẩn giúp cho đường ruột được ổn định và hoạt động tốt hơn. 
• Thực phẩm nên ăn gồm chuối, táo, dứa, khoai lang, sữa chua không đường, ngũ cốc nguyên hạt, thịt trắng… 
• Thực phẩm không nên ăn gồm: đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn cũ, đồ ăn cay nóng, đồ ăn chứa thành phần khó dung nạp, sữa và các chế phẩm từ sữa có đường; rượu bia, thức uống có ga; đồ ăn nhanh, thức ăn nhiều chất bảo quản… 
• Uống đủ 1,5 – 2 lít nước/ngày để tránh cơ thể bị thiếu hụt nước. 
• Ngủ đủ giấc để các bộ phận trong cơ thể nói chung và hệ tiêu hóa nói riêng được nghỉ ngơi.
• Kiểm soát căng thẳng, giữ tâm lý vui vẻ, thoải mái và lạc quan.

Ăn uống khoa học và cân bằng giúp cải thiện tình trạng đau dạ đày tiêu chảy

Bên cạnh đó, người bệnh có thể áp dụng một số mẹo giảm đau tại nhà không cần dùng thuốc. Tuy nhiên cần lưu ý là các biện pháp giảm đau dưới đây chỉ thích hợp với những người bị đau dạ dày tiêu chảy nhẹ và chỉ mang tác dụng hỗ trợ là chủ yếu. 

• Bột nghệ pha mật ong: Cả hai dược liệu này đều có khả năng chống viêm, giảm đau nhức khó chịu và axit dịch vị trong dạ dày tăng tiết. Bạn nên pha 1 thìa bột nghệ với 1 thìa mật ong cùng 250ml nước ấm và uống vào buổi sáng sớm sau khi ngủ dậy.
• Trà cam thảo: Khi bị đau dạ dày và tiêu chảy, bạn cũng có thể uống trà cam thao để cải thiện triệu chứng. Theo Đông y, cam thảo vị ngọt, tính ấm vừa giúp giảm đau nhanh vừa cải thiện vị giác và tình trạng đi ngoài lỏng phân kéo dài hiệu quả. Thời điểm thích hợp để uống trà cam thảo là khi ăn từ 30 phút đến 1 tiếng.
• Trà hoa cúc: Không chỉ giúp giảm đau dạ dày, uống trà hoa cúc còn có khả năng kích thích tiêu hóa và cải thiện tình trạng ăn không ngon. Ngoài ra, loại trà thảo mộc này còn giúp tâm trạng vui vẻ và thúc đẩy hormone endorphin trong cơ thể. Bạn có thể uống trà hoa cúc sau khi ăn khoảng 30 phút mỗi ngày.
• Thuốc dạ dày chữ Y – Yumangel: Yumangel có tác dụng trung hòa axit dạ dày, đồng thời tạo màng nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày. Từ đó, nhanh chóng làm giảm các triệu chứng khó chịu của bệnh đau dạ dày như: ợ hơi, ợ chua, đau rát thượng vị, buồn nôn…

Thuốc dạ dày chữ Y – Yumangel giúp giảm nhanh cơn đau dạ dày

2. Thuốc Tây y

Trường hợp đau dạ dày tiêu chảy nặng và nghiêm trọng hơn, dù đã áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà nhưng không hiệu quả, người bệnh nên sử dụng thuốc Tây y để điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.

• Men tiêu hóa: Nếu tình trạng đau dạ dày tiêu chảy kèm khó tiêu, buồn nôn, chướng bụng thì bác sĩ có thể chỉ định người bệnh dùng men tiêu hóa.
• Dung dịch bù nước và điện giải: Người bệnh sử dụng dung dịch bù nước, bù điện giải như oresol giúp cơ thể dễ chịu hơn, không bị mất sức, cải thiện triệu khô và đắng miệng.
• Thuốc ức chế axit dạ dày: Trường hợp nguyên nhân đau dạ dày tiêu chảy là do axit dịch vị dư thừa, bác sĩ có thể kê đơn các thuốc kháng H2 như nizatidine, cimetidine. Công dụng của thuốc là ức chế và làm giảm sự sản sinh axit trong dạ dày, từ đó cải thiện triệu chứng đau nhức, ợ chua, ợ nóng…
• Thuốc trị đi ngoài: Một số loại thuốc điều trị đi ngoài thường dùng như loperamid, smectite… Công dụng là giảm tần suất đi ngoài lỏng hay ra nước.

Lưu ý: Các loại thuốc kể trên chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh không tự ý mua và dùng thuốc tránh hậu quả đáng tiếc. Hãy đi thăm khám để được bác sĩ tư vấn và chỉ định loại thuốc điều trị đau dạ dày và tiêu chảy phù hợp.

Người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn loại thuốc Tây điều trị đau dạ dày tiêu chảy hiệu quả

Đau dạ dày tiêu chảy có thể chỉ đơn thuần là do ăn uống không khoa học nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm. Do đó, nếu tình trạng không thuyên giảm dù đã áp dụng các biện pháp cải thiện tại nhà, người bệnh nên đi thăm khám ngay.

Có thể bạn quan tâm:

• Vừa đau dạ dày vừa đau đại tràng do đâu?
• Uống sắt có gây đau dạ dày không?