Phân biệt polyp hậu môn và trĩ, bạn biết chưa

Bạn từng nghe nói đến polyp hậu môn và trĩ, nhưng có khi nào băn khoăn không biết mình đang mắc cái nào? Cả hai đều liên quan đến vùng hậu môn trực tràng và có những biểu hiện gần giống nhau, dễ khiến nhiều người nhầm lẫn. Vậy làm sao để phân biệt polyp hậu môn và trĩ? Hãy cùng tham khảo chi tiết bài viết dưới đây

I. Khái niệm về polyp hậu môn và trĩ

1. Polyp hậu môn là gì?

Polyp hậu môn là những khối u nhỏ hình thành do sự tăng sinh bất thường của lớp niêm mạc tại ống hậu môn hoặc đoạn cuối của trực tràng. Phần lớn các polyp này là lành tính, tuy nhiên, nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, một số trường hợp có thể phát triển thành ung thư.

Polyp có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc thành từng cụm, với kích thước và hình dạng đa dạng. Việc theo dõi và tầm soát định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tăng sinh tế bào ác tính.

2. Bệnh trĩ là gì?

Bệnh trĩ là hiện tượng các tĩnh mạch ở vùng hậu môn  trực tràng bị giãn nở quá mức, tạo thành các búi trĩ. Đây là một bệnh lý phổ biến, có thể gặp ở nhiều độ tuổi, đặc biệt là những người thường xuyên ngồi lâu, táo bón hoặc mang thai. Dựa vào vị trí của búi trĩ, bệnh trĩ được chia thành ba dạng chính:

• Trĩ nội: Búi trĩ hình thành bên trong ống hậu môn.
• Trĩ ngoại: Búi trĩ nằm ngoài rìa hậu môn.
• Trĩ hỗn hợp: Là sự kết hợp giữa trĩ nội và trĩ ngoại.

Bệnh trĩ tiến triển theo từng cấp độ từ nhẹ đến nặng. Nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể gây ra nhiều triệu chứng nguy hiểm như chảy máu, đau rát, sa búi trĩ, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.

II. Phân biệt polyp hậu môn và trĩ

Để giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa polyp hậu môn và bệnh trĩ, chúng ta hãy cùng xem xét các đặc điểm chính của từng tình trạng qua bảng dưới đây:

III. Polyp hậu môn và trĩ bệnh nào nguy hiểm hơn?

Xét về mức độ nguy hiểm, polyp hậu môn được đánh giá là nghiêm trọng hơn so với bệnh trĩ. Mặc dù cả hai đều ảnh hưởng đến vùng hậu môn trực tràng và có biểu hiện chảy máu khi đại tiện.

1. Mức độ nguy hiểm của Polyp hậu môn

Polyp hậu môn là khối u phát triển bất thường từ niêm mạc ống hậu môn hoặc trực tràng. Mặc dù phần lớn là lành tính, nhưng một số loại polyp, đặc biệt là polyp tuyến có thể tiến triển thành ung thư đại trực tràng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Đây là lý do vì sao polyp hậu môn cần được theo dõi chặt chẽ và thường được chỉ định cắt bỏ để sinh thiết kiểm tra.

Polyp hậu môn thường lành tính nhưng cũng có khả năng phát triển thành ung thư

2. Mức độ nguy hiểm của trĩ

Trong khi đó, bệnh trĩ là tình trạng giãn tĩnh mạch vùng hậu môn, tuy gây khó chịu và ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt nhưng không có khả năng trở thành ung thư. Tuy nhiên, nếu không điều trị, trĩ có thể gây biến chứng như viêm nhiễm, thiếu máu do chảy máu kéo dài hoặc sa búi trĩ nặng cần can thiệp phẫu thuật.

Biến chứng nếu không điều trị đúng cách

Tóm lại, trĩ là bệnh phổ biến và lành tính, còn polyp hậu môn tiềm ẩn nhiều nguy cơ hơn và cần được phát hiện sớm để phòng ngừa ung thư đại trực tràng. Vì vậy, nếu có triệu chứng nghi ngờ, người bệnh nên thăm khám sớm để xác định chính xác và điều trị kịp thời.

IV. Khi nào nên đi khám hậu môn trực tràng?

Không ít người e ngại, chủ quan hoặc tự chẩn đoán khi gặp các triệu chứng liên quan đến hậu môn trực tràng. Tuy nhiên, một số dấu hiệu sau đây là cảnh báo bạn cần đi khám sớm:

• Xuất hiện máu tươi trong phân hoặc chảy máu khi đại tiện kéo dài: Dù là chảy máu nhẹ hay chỉ vài giọt máu, tình trạng này nếu kéo dài đều cần được kiểm tra. Đây có thể là dấu hiệu của cả trĩ lẫn polyp hoặc thậm chí là ung thư.
• Cảm giác cộm, lòi ra ở hậu môn nhưng không xác định rõ là trĩ: Nhiều người nhầm lẫn giữa trĩ và polyp vì đều có triệu chứng này. Tuy nhiên, chỉ có bác sĩ chuyên khoa mới có thể phân biệt qua thăm khám hoặc nội soi.
• Tiền sử bệnh hoặc gia đình có người mắc polyp, ung thư đại trực tràng: Nếu bạn từng bị polyp trước đó hoặc có người thân mắc ung thư đại trực tràng thì nguy cơ tái phát hoặc di truyền là có. Do vậy, việc tầm soát bệnh định kỳ là cần thiết.
• Các biện pháp điều trị tại nhà không mang lại hiệu quả sau 1-2 tuần: Nếu bạn đã thử dùng thuốc, ngâm hậu môn, thay đổi chế độ ăn mà tình trạng không cải thiện, đây là lúc cần sự can thiệp chuyên môn để tránh biến chứng nặng hơn.

V. Biện pháp phòng ngừa polyp hậu môn và trĩ

Polyp hậu môn và bệnh trĩ đều liên quan chặt chẽ đến chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt và sức khỏe hệ tiêu hóa. Vì vậy, một số biện pháp phòng ngừa sau có thể giúp giảm nguy cơ mắc cả hai bệnh lý:

• Duy trì chế độ ăn giàu chất xơ giúp làm mềm phân và hỗ trợ nhu động ruột. Uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, giảm khô phân và hạn chế rặn khi đại tiện.
• Tập luyện thể dục thường xuyên, đặc biệt đi bộ, yoga hoặc bơi lội, giúp tăng cường lưu thông máu vùng hậu môn và hỗ trợ tiêu hóa. Hạn chế ngồi lâu và tránh rặn mạnh khi đại tiện để giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, ngăn ngừa giãn tĩnh mạch và tổn thương niêm mạc.
• Giữ vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ bằng nước sạch hoặc khăn ướt không mùi sau mỗi lần đại tiện giúp phòng tránh viêm nhiễm. Hạn chế rượu bia và thực phẩm chế biến sẵn vì chúng gây táo bón và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe đường ruột. (Hướng dẫn vệ sinh hậu môn đúng cách)
• Người trên 40 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc polyp, ung thư đại trực tràng nên nội soi kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm polyp và điều trị kịp thời.

Việc phân biệt rõ ràng giữa polyp hậu môn và trĩ không chỉ giúp chúng ta nhận diện đúng bệnh mà còn là bước đầu tiên để có hướng điều trị chính xác và hiệu quả. Do vậy, bạn đừng chần chừ đi khám khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào ở hậu môn.