Tẩy giun là biện pháp phòng ngừa quan trọng giúp bảo vệ hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, nhiều người mắc bệnh lý dạ dày lại lo ngại về việc sử dụng thuốc giun có thể gây kích ứng niêm mạc. Vậy bị đau dạ dày có tẩy giun được không? Cùng chúng tôi làm rõ trong bài viết dưới đây.
Mục lục
I. Tại sao cần tẩy giun?
Tẩy giun định kỳ là biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe đường tiêu hóa và phòng ngừa nhiều biến chứng nguy hiểm. Giun sán khi ký sinh trong cơ thể có thể hút chất dinh dưỡng, gây thiếu máu, sụt cân, rối loạn tiêu hóa, thậm chí ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ, đặc biệt ở trẻ em. Việc tẩy giun đúng cách mang lại những lợi ích rõ rệt:
- Loại bỏ ký sinh trùng, cải thiện hấp thu dinh dưỡng: giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cân đều đặn hơn.
- Hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt: giảm tình trạng đầy hơi, chướng bụng, rối loạn tiêu hóa do giun gây ra.
- Ngăn ngừa biến chứng: một số loại giun có thể chui vào ống mật, gan, tụy gây viêm nhiễm nguy hiểm, tẩy giun giúp hạn chế rủi ro này.
Tuy nhiên, việc tẩy giun cũng có thể mang đến những tác động không mong muốn nếu thực hiện sai cách:
- Tác dụng phụ của thuốc: một số người có thể bị đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, nhất là khi dùng sai liều.
- Kích ứng dạ dày: thuốc tẩy giun có thể làm tăng áp lực lên niêm mạc dạ dày, gây khó chịu cho người vốn đã có bệnh lý dạ dày.
- Nguy cơ tương tác thuốc: nếu đang điều trị bệnh khác, việc dùng thêm thuốc tẩy giun có thể làm giảm hoặc tăng tác dụng của thuốc điều trị.
Chính vì vừa có lợi ích, vừa tiềm ẩn rủi ro, nhiều người băn khoăn rằng: “Bị đau dạ dày có tẩy giun được không?”
II. Bị đau dạ dày có tẩy giun được không?
Người bị đau dạ dày vẫn có thể tẩy giun, nhưng điều quan trọng là phải lựa chọn đúng thời điểm và sử dụng theo chỉ định của bác sĩ. Việc tẩy giun là cần thiết cho cả người khỏe mạnh lẫn người có bệnh lý dạ dày.
1. Khi nào có thể tẩy giun?
- Khi dạ dày đã ổn định, không có viêm loét cấp tính hay xuất huyết tiêu hóa.
- Khi có dấu hiệu hoặc xét nghiệm xác định nhiễm giun.
- Khi có chỉ định bác sĩ về loại thuốc phù hợp, ít gây kích ứng dạ dày.
2. Khi nào nên trì hoãn việc tẩy giun?
- Khi đang trong giai đoạn viêm loét nặng, đau dữ dội hoặc xuất huyết tiêu hóa.
- Khi dạ dày quá nhạy cảm, cơ thể suy kiệt, ăn uống kém.
- Khi đang điều trị phẫu thuật hoặc thủ thuật nội soi dạ dày.
Tóm lại, đau dạ dày không phải là chống chỉ định tuyệt đối với thuốc tẩy giun. Người bệnh vẫn có thể tẩy giun định kỳ, nhưng cần thực hiện đúng cách và đúng thời điểm để vừa đảm bảo loại bỏ giun sán hiệu quả, vừa bảo vệ niêm mạc dạ dày, tránh những rủi ro không mong muốn.
III. Cách dùng thuốc tẩy giun khi bị đau dạ dày
Người bị đau dạ dày vẫn có thể uống thuốc tẩy giun, nhưng cần sử dụng đúng cách để tránh làm tăng kích ứng lên niêm mạc. Một số hướng dẫn cơ bản gồm:
- Chọn thời điểm uống thuốc hợp lý: Nên uống sau bữa ăn, đặc biệt là bữa ăn chính có chất béo (như thịt, cá, trứng, sữa…) vì giúp thuốc hấp thu tốt hơn và giảm cảm giác cồn cào dạ dày.
- Uống với nước lọc: Tránh dùng cùng nước ngọt, cà phê hay rượu bia vì có thể làm tăng gánh nặng cho dạ dày và gan.
- Tuân thủ liều lượng: Dùng đúng liều theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc tờ hướng dẫn, không tự ý tăng giảm liều vì dễ gây tác dụng phụ.
- Theo dõi phản ứng sau khi uống: Nếu xuất hiện buồn nôn, đau bụng nhiều, tiêu chảy kéo dài thì nên liên hệ cơ sở y tế để được tư vấn.
IV. Lưu ý uống thuốc tẩy giun khi bị đau dạ dày
Bên cạnh việc dùng thuốc đúng cách, người đau dạ dày cần lưu ý thêm để đảm bảo hiệu quả và hạn chế rủi ro:
- Không uống khi đang viêm loét cấp tính: Nếu dạ dày đang trong giai đoạn viêm loét nặng, chảy máu hoặc vừa điều trị nội soi, cần hoãn việc tẩy giun cho đến khi ổn định.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Người đang dùng thuốc điều trị dạ dày (như PPI, thuốc kháng acid, kháng sinh…) cần hỏi bác sĩ để tránh tương tác thuốc.
- Dùng đúng loại thuốc: Ưu tiên thuốc tẩy giun phổ rộng, an toàn, ít tác động đến hệ tiêu hóa. Tránh các loại thuốc chưa rõ nguồn gốc.
- Kết hợp chế độ ăn uống phù hợp: Ăn nhẹ, tránh đồ cay nóng, rượu bia sau khi uống thuốc để không kích ứng thêm dạ dày.
- Theo dõi sức khỏe tổng quát: Nếu sau khi uống thuốc thấy tình trạng đau dạ dày trầm trọng hơn, cần ngừng thuốc và đi khám ngay.
V. Một số câu hỏi thường gặp
1. Bị giun sán gây trào ngược dạ dày không?
Thực tế, giun sán không phải nguyên nhân trực tiếp gây trào ngược dạ dày. Chúng chủ yếu sống ở ruột, nhưng khi số lượng quá nhiều, có thể làm rối loạn tiêu hóa và tạo áp lực lên ổ bụng. Điều này khiến người bệnh xuất hiện các triệu chứng dễ nhầm với trào ngược, chẳng hạn như:
- Đầy hơi, khó tiêu.
- Ợ nóng, ợ chua.
- Cảm giác nặng bụng sau ăn.
2. Giun trong dạ dày có xuất hiện không?
Thông thường, dạ dày có môi trường acid cao, giun khó tồn tại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm, chúng có thể di chuyển ngược từ tá tràng lên dạ dày. Khi đó, người bệnh có thể gặp:
- Đau bụng, buồn nôn.
- Khó chịu vùng thượng vị.
- Thậm chí nôn ra giun khi tình trạng nặng.
Dù hiếm gặp, hiện tượng này cho thấy tẩy giun định kỳ và giữ vệ sinh ăn uống là rất quan trọng.
3. Uống thuốc giun có gây đau dạ dày không?
Thuốc giun đôi khi gây ra một số tác dụng phụ tạm thời, đặc biệt ở người có sẵn bệnh dạ dày. Các biểu hiện thường gặp gồm:
- Đau bụng, khó chịu vùng thượng vị.
- Buồn nôn, chán ăn.
- Đầy hơi, rối loạn tiêu hóa nhẹ.
Để hạn chế tình trạng này, người bệnh nên:
- Uống thuốc sau bữa ăn no.
- Không tự ý tăng liều hoặc đổi thuốc.
- Theo dõi phản ứng, và đi khám ngay nếu có nôn ra máu hay đau bụng dữ dội.
4. Bao lâu nên tẩy giun một lần?
Theo khuyến cáo, người trưởng thành và trẻ em trên 2 tuổi nên tẩy giun 6 tháng một lần. Lý do là giun sán có thể tồn tại âm thầm trong cơ thể, gây thiếu dinh dưỡng và suy giảm miễn dịch. Tuy nhiên, với người đau dạ dày, cần lưu ý:
- Chỉ tẩy giun khi tình trạng bệnh đã ổn định.
- Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc.
5. Người đau dạ dày nên chọn loại thuốc giun nào?
Không phải loại thuốc giun nào cũng phù hợp với người bệnh dạ dày. Khi lựa chọn cần ưu tiên:
- Thuốc ít gây kích ứng niêm mạc dạ dày.
- Uống ngay sau bữa ăn để giảm tác động lên dạ dày.
- Một số hoạt chất thường dùng: Albendazole, Mebendazole.
Dù vậy, mức độ dung nạp thuốc khác nhau tùy cơ địa, vì vậy người đau dạ dày nên được bác sĩ kê đơn thay vì tự ý mua thuốc.
Hy vọng những chia sẻ trong bài viết đã phần nào giải đáp được băn khoăn bị đau dạ dày có tẩy giun được không. Và điều quan trọng nhất là người bệnh nên tuân thủ đúng hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả điều trị cũng như an toàn cho sức khỏe.
Dược sĩ Nguyễn Thị Thu – Tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý và cung ứng thuốc – Cao đẳng dược TW Hải Dương với 6 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực trình dược, đã thực tập, công tác tại nhiều nhà thuốc khác nhau.