Bệnh ung thư hậu môn là gì? Có chữa được không? Biểu hiện và điều trị

Ung thư hậu môn là loại ung thư hiếm gặp, nhưng tỷ lệ mắc bệnh lại đang xu hướng gia tăng trong thập kỷ qua. Cùng tìm hiểu các thông tin về ung thư hậu môn, từ nguyên nhân, dấu hiệu ung thư hậu môn trực tràng, mức độ nguy hiểm cho tới cách điều trị và phòng ngừa bệnh qua bài viết của Yumangel nhé!

I – Ung thư hậu môn là gì? 

Hình ảnh ung thư hậu môn trực tràng.

Ung thư hậu môn là một loại ung thư phát triển trong khu vực hậu môn, tức là phía cuối của đường tiêu hóa trước khi tiết ra ngoài cơ thể. Hậu môn và khu vực xung quanh nó bao gồm hậu môn chính, cũng như hậu môn ngoài và vùng xung quanh gọi là vùng hậu môn.

Bệnh ung thư hậu môn được được phân loại dựa trên 5 loại tế bào khác nhau gồm:

• Ung thư hậu môn biểu mô tế bào vảy: Đây là loại ung thư hậu môn hay gặp nhất
• Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp.
• Ung thư biểu mô tuyến.
• Ung thư biểu mô tế bào đáy.
• Ung thư hắc tố Melanoma.

II – Nguyên nhân gây bệnh ung thư hậu môn 

Ung thư hậu môn do nhiều yếu tố tác nhân gây ra. 

Tại sao bị ung thư hậu môn? Về lý do tại sao ung thư hậu môn, hiện vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân ung thư hậu môn chính xác nhưng một số tác nhân gây ung thư hậu môn có thể kể đến gồm: 

• Nhiễm virus HPV/Human papillomavirus. 
• Tuổi cao: Người lớn tuổi thường có nguy cơ cao hơn mắc bệnh ung thư hậu môn so với người trẻ. Bệnh nhân ung thư hậu môn thường ở độ tuổi từ 50-80.
• Tiền sử bệnh trĩ: Việc bị bệnh trĩ (tăng áp tĩnh mạch trong hậu môn) kéo dài hoặc không được điều trị có thể liên quan đến nguy cơ mắc ung thư hậu môn.
• Hậu môn thường xuyên bị kích thích.
• Rò hậu môn: Đây là tình trạng lỗ rò thông thương giữa ống hậu môn và da bên ngoài gây chảy dịch thường xuyên làm kích thích mô xung quanh lỗ hậu môn.
• Hút thuốc lá: Người hút thuốc lá nguy cơ bị ung thư hậu môn tăng gấp 8 lần so với người không hút thuốc.
• Suy giảm miễn dịch: Người suy giảm miễn dịch do bị HIV, ghép tạng hoặc sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch.
• Do uống quá nhiều rượu bia.
• Các bệnh ung thư khác: Ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo làm tăng nguy cơ bị ung thư hậu môn ở phụ nữ; ung thư dương vật ở đàn ông.
• Tổn thương hậu môn lành tính: Hội chứng ruột kích thích, ung thư hậu môn và trĩ có liên quan tới nhau…
• Tiền sử tia X và tia tử ngoại: Tiếp xúc dài hạn với tia X và tia tử ngoại trong quá trình điều trị ung thư ở các khu vực gần hậu môn có thể tăng nguy cơ mắc ung thư hậu môn.
• Tiền sử viêm đại tràng: Các bệnh lý viêm nhiễm đại tràng kéo dài như viêm đại tràng mãn tính hay bệnh Crohn có thể tăng nguy cơ mắc ung thư hậu môn.

III – Dấu hiệu bị ung thư hậu môn

Ung thư hậu môn khiến bệnh nhân bị đau và tức ở vùng hậu môn. 

Căn cứ theo các chỉ số T (tumor – khối u), N (node- hạch) và M (metastasis- di căn). Mà ung thư hậu môn được chia làm 4 giai đoạn gồm:

• Giai đoạn 1: Ung thư hậu môn giai đoạn đầu có khối u nhỏ hơn 2 cm, không có di căn hạch hoặc di căn xa
• Giai đoạn 2: Khối u lớn hơn 2 cm, không có di căn hạch hoặc di căn xa
• Giai đoạn 3A: Khối u có kích thước bất kỳ, đã xâm lấn tới hạch bạch huyết hoặc cơ quan lân cận như âm đạo, bàng quang, tử cung.
• Giai đoạn 3B: Khối u xâm lấn tới cơ quan lân cận nhưng hạch bạch huyết giới hạn xung quanh trực tràng, chưa có di căn xa. Hoặc khối u có kích thước bất kỳ, xâm lấn hạch vùng hoặc hạch bạch huyết xa nhưng không có di căn xa
• Giai đoạn 4: Đây là ung thư hậu môn giai đoạn cuối, khối u di căn xa tới cơ quan khác.

Ung thư hậu môn triệu chứng thế nào? Các dấu hiệu ung thư hậu môn giai đoạn đầu thường không rõ ràng. Về cơ bản bệnh nhân ung thư hậu môn có thể có những dấu hiệu của ung thư hậu môn sau: 

• Chảy máu từ hậu môn.
• Đau và tức nặng ở vùng hậu môn.
• Ngứa ngáy ở hậu môn.
• Chảy dịch từ hậu môn, có thể là dịch chứa mèo dịch mùi hôi
• Nổi khối hoặc sưng phồng ở xung quanh lỗ hậu môn. 
• Tiêu chảy hoặc táo bón.
• Thay đổi khuôn phân.
• Cảm giác thất thoát phân hoặc khó kiểm soát đường tiểu: Các triệu chứng này có thể xuất hiện trong các trường hợp ung thư đã tiến triển.

IV – Đối tượng thường bị ung thư hậu môn

Người nhiễm HPV có nguy cơ bị ung thư hậu môn cao hơn người bình thường. 

Các đối tượng có nguy cơ bị bệnh ung thư hậu môn gồm: 

• Người lớn tuổi: Ung thư hậu môn thường xuất hiện ở người lớn tuổi, thường trên 50 tuổi.
• Nam giới: Nam giới có nguy cơ mắc ung thư hậu môn cao hơn so với nữ giới.
• Người hút thuốc lá kéo dài.
• Người nhiễm HPV.
• Người suy giảm miễn dịch: HIV, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
• Bệnh nhân rò hậu môn kéo dài không điều trị.
• Người quan hệ tình dục không an toàn. 

V – Ung thư hậu môn có nguy hiểm không? 

Ung thư hậu môn là một bệnh ung thư nghiêm trọng và có nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Như các loại ung thư khác, nếu không điều trị, ung thư hậu môn có thể tiến triển và lan sang các cơ quan và mô xung quanh, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.

Do đó, ngay khi phát hiện triệu chứng K hậu môn, người bệnh không nên chủ quan, hãy đi thăm khám sớm để chế tối đa nguy cơ biến chứng 

VI – Ung thư hậu môn có chữa được không? 

Ung thư hậu môn có thể chữa được, nhưng điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giai đoạn của bệnh, kích thước và vị trí của khối u, tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh, và phản ứng của khối u với điều trị.

Nếu ung thư hậu môn được phát hiện ở giai đoạn sớm, khi khối u chưa lan sang các cơ quan và mô xung quanh, cơ hội chữa khỏi bệnh là rất cao. Trong trường hợp này, các phương pháp điều trị chủ yếu là phẫu thuật cắt bỏ khối u (resection) hoặc hủy hoại khối u bằng phương pháp hủy hoại tế bào (ablative therapy) như laser, nhiệt hoặc điện trị liệu.

Tuy nhiên, để hiệu quả điều trị bệnh ung thư hậu môn cao nhất, người bệnh cần phát hiện và chữa trị ngay ở giai đoạn đầu. Việc điều trị sớm giúp àm tăng cơ hội chữa khỏi hơn so với việc phát hiện và điều trị muộn.

VII – Ung thư hậu môn sống được bao lâu? 

Ung thư hậu môn có thể di căn tới các bộ phận khác trong cơ thể rất nguy hiểm. 

Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách có khả năng tăng hiệu quả điều trị với khả năng sống trong 5 năm đầu sau khi được chẩn đoán ung thư hậu môn là 71% đối với nữ giới và 60% đối với nam giới. 

Ung thư hậu môn có chết không? Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, ước tính vào năm 2017 có khoảng 8.200 trường hợp ung thư hậu môn, trong đó có 1.100 trường hợp tử vong.

VIII – Cách chữa trị ung thư hậu môn hiệu quả

Kiểm tra ung thư hậu môn bằng cách nào? Cách phát hiện ung thư hậu môn bác sĩ sử dụng là thông qua các biểu hiện ung thư hậu môn trực tràng và các xét nghiệm như: thăm hậu môn trực tràng bằng tay; nội soi ống hậu môn; sinh thiết; siêu âm; chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ; chụp PET/CT…

Hiện nay có 3 cách chính là: phẫu thuật, xạ trị và hóa chất. Phác đồ điều trị của từng bệnh nhân phụ thuộc vào các yếu tố: loại ung thư hậu môn, giai đoạn bệnh, thể trạng và lựa chọn của bệnh nhân. Cụ thể:

1. Phẫu thuật

Phương pháp phẫu được chỉ định ở mọi giai đoạn của bệnh K hậu môn nhằm mục đích loại bỏ các khối u ung thư hậu môn. Có 2 trường hợp khi phẫu thuật như sau:

Phẫu thuật cắt bỏ cục bộ: Mục đích để loại bỏ khối u cùng với một số mô khỏe mạnh xung quanh hậu môn.

Phương pháp này thường sử dụng với người bệnh ung thư hậu môn ở phần dưới của hậu môn và không lây lan rộng. Tốt nhất thực hiện khi ung thư hậu môn giai đoạn sớm và các khối u nhỏ.

Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ: Mục đích để loại bỏ toàn bộ phần dưới của đường tiêu hóa và phải tạo kết nối từ đường tiêu hóa đến da. Phương pháp phẫu thuật này được áp dụng cho các bệnh đáp ứng không tốt với các phương pháp điều trị khác hoặc những người ở giai đoạn cuối.

2. Xạ trị

Phương pháp xạ trị ung thư hậu môn. 

Để loại ỏ các khối ung thư hậu môn, bệnh nhân ung thư hậu môn xạ trị thường được phối hợp với hóa chất. Thời gian tiến hành xạ trị là liên tục 5 ngày/tuần trong 5-6 tuần.

Một số biến chứng xạ trị trong điều trị ung thư hậu môn có thể gặp phải như: mệt mỏi, phản ứng da từ nhẹ đến vừa, cảm giác khó chịu khi đi vệ sinh, rối loạn tiêu hóa,  đỏ da, sưng phồng ở hậu môn.

3. Hóa trị

Hóa trị trong điều hòa ung thư hậu môn sủ dụng kết hợp nhiều thuốc như: fluorouracil (5-FU, Adrucil) kết hợp với Mitomycin C (Mitozytrez, Mutamycin) hoặc Cisplatin. 

Khi hóa trị, bệnh nhân ung thư hậu môn có thể gặp phải một số tác dụng như: mệt mỏi, nôn và buồn nôn, chán ăn, rụng tóc, tiêu chảy… 

IX – Cách phòng tránh ung thư hậu môn

Tiêm vắc xin phòng HPV là cách hiệu quả để phòng ngừa bệnh ung thư hậu môn. 

Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể tìm ra được cách phòng ngừa ung thư hậu môn đặc hiệu. Tuy nhiên, một số biện pháp có thể làm giảm yếu tố nguy cơ của bệnh bao gồm:

• Tiêm vắc xin phòng ngừa HPV.
• Bỏ thuốc lá.
• Hạn chế uống bia rượu. 
• Quan hệ tình dục an toàn bằng cách sử dụng bao cao su.
• Hạn chế quan hệ nhiều bạn tình. 
• Thực hiện lối sống lành mạnh gồm: ăn uống khoa học, nghỉ ngơi hợp lý và tập thể dục đều đặn mỗi ngày.

Ung thư hậu môn là bệnh nguy hiểm xảy ra ở đoạn cuối của ống tiêu hóa. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh phát triển nhanh và có thể di căn sang các cơ quan khác trong cơ thể rất nguy hiểm. Do đó, việc thăm khám sức khỏe định kỳ là việc làm cần thiết để phát hiện bệnh ngay từ giai đoạn sớm.